Cẩm cù hạnh

loài thực vật

Cẩm cù hạnh (danh pháp hai phần: Hoya hanhiae) là loài thực vật thuộc phân họ Thiên lý Aclepiadoideae, họ La bố ma (Apocynaceae). Loài này được Phạm Văn Thế, Lê Tuấn Anh và Leonid Averyanov mô tả năm 2014 và là loài bản địa của Việt Nam. Cẩm cù hạnh phân bố tại các khu vực gần biển ở Quảng TrịNha Trang. Chúng nở hoa vào mùa hè, từ tháng 6 đến tháng 8.[2]

Hoya hanhiae
Tập tin:Hoya hanhiae.jpg
Phân loại khoa học
Giới (regnum)Plantae
(không phân hạng)Angiospermae
(không phân hạng)Eudicots
(không phân hạng)Asterids
Bộ (ordo)Gentianales
Họ (familia)Apocynaceae
Chi (genus)Hoya
Loài (species)H. hanhiae
Danh pháp hai phần
Hoya hanhiae
V.T.Pham & Aver., 2014[1]

Phát hiện sửa

Hoya hanhiae được đặt theo tên bà Nguyễn Thúy Hạnh, người có công phát hiện và thu mẫu.[3]

Mô tả sửa

Cẩm cù hạnh Hoya hanhiae là loài sống phụ sinh trên các thân cây già, dạng dây leo nửa hoá gỗ. Chúng có các rễ bám mọc ra từ các đốt thân, và có thể dài đến 5 m.[3] Lá mọc đối chữ thập, phiến lá nạc, hình trứng đến hình trứng rộng, phiến lá dài 6–17 cm, rộng 4–10 cm và nhẵn. Gốc lá hình nêm hoặc tròn, đầu lá nhọn. Lá có 3–5 gốc, trong đó 2 gân gần sát gốc thường không nhìn thấy. Các gân bên nhìn rõ ở mặt trên trong khi chúng mờ ở mặt dưới. Cụm hoa xuất hiện ngoài nách lá, có dạng nửa hình cầu, dạng hoa tán và mang nhiều hoa, chừng 25 đến 43 bông. Hoa có nhiều dạng màu sắc, nhưng màu phổ biến nhất là màu hồng vàng. Quả nang dài chừng 10 cm và mang nhiều hạt, hạt có túm lông.

Phân bố sửa

Đông Hà, Quảng Trị; Nha Trang, Khánh Hoà

Sinh thái sửa

Cẩm cù hạnh phân bố trong rừng thứ sinh cây lá rộng thường xanh mưa mùa nhiệt đới ở đất thấp trên đất cát tại các khu vực gần biển ở Quảng Trị và Nha Trang. Mùa hoa của chúng được quan sát vào mùa hè từ tháng 6 đến tháng 8 Dương lịch. Hoa rất thơm và có thể tồn tại đến 4 ngày, chúng có đặc điểm lạ là vào ban đêm thì hoa đóng lại sau đó lại mở ra vào sáng hôm sau.

Ghi chú sửa

Hoya hanhiae có đặc điểm hình thái lá khá giống với các loài H. macrophylla và H.verticillata do chúng có 3-5 gân gốc, và đều có khả năng tìm thấy ở Việt Nam.

Hoya hanhiae được đặt tên để kỷ niệm chị Nguyễn Thuý Hạnh, người đã có công phát hiện, thu mẫu và gửi các hình ảnh đẹp đến cho các nhà khoa học nghiên cứu. Ngoài hai màu phổ biến là hồng vàng, một số khác được quan sát thấy màu vàng nhạt hoặc màu hồng thẫm. Đây là một loài Cẩm cù rất đẹp với sự đa dạng về màu sắc và là đặc hữu của Việt Nam.

Chú thích sửa

  1. ^ “Hoya hanhiae sp. nov. (Apocynaceae, Asclepiadoideae) from Central Vietnam”.
  2. ^ “A new species Hoya hanhiae (Apocynaceae, Asclepiadoideae) from Central Vietnam”. Truy cập 9 tháng 2 năm 2015.
  3. ^ a b Tân Trung (31/5/2014). “Phát hiện loài thực vật thuộc họ trúc đào”. Kiểm tra giá trị ngày tháng trong: |ngày tháng= (trợ giúp)

Tham khảo sửa