Wikipedia

Cua Cà Mau

(Đổi hướng từ Cua xanh)

Cua Cà Mau hay Cua xanh (danh pháp hai phần: Scylla paramamosain) là một loài cua biển, nói chung được sử dụng phổ biến làm thực phẩm tại Đài Loan và Việt Nam. Loài cua này nguyên được phát hiện tại lưu vực cửa sông Mê Kông, nhưng hiện nay được nuôi trong các trang trại nuôi trồng thủy hải sản tại miền Nam Việt Nam[1]. Cua Cà Mau cũng thường được thấy ở các khu vực sông nước như Cà Mau, Vũng Tàu,... với kích thước nhỏ tầm khoảng 10–15 cm (cua trưởng thành). Còn về cua con thì rất nhỏ chỉ tầm vài milimét. Cua xanh là một loại thực phẩm có giá trị kinh tế của Việt Nam, mang lại cho Việt Nam khá nhiều lợi ích như giúp cân bằng hệ sinh thái, làm thực phẩm, xuất nhập khẩu. "Con mồi" của cua thường là các sinh vật nhỏ ở trong nước hay là các loài giáp xác nhỏ như tôm, cá,... Tuy cua xanh khá nhỏ nhưng đôi càng của nó rất to và chắc, có thể kẹp đứt các loài có lớp vỏ cứng như tôm.

Cua Cà Mau
Cua Cà Mau
Bekasi, Java, Indonesia
Phân loại khoa học
Giới (regnum)Animalia
Ngành (phylum)Arthropoda
Phân ngành (subphylum)Crustacea
Lớp (class)Malacostraca
Bộ (ordo)Decapoda
Phân bộ (subordo)Pleocyemata
Phân thứ bộ (infraordo)Brachyura
Liên họ (superfamilia)Portunoidea
Họ (familia)Portunidae
Chi (genus)Scylla
Loài (species)S. paramamosain
Danh pháp hai phần
Scylla paramamosain
Estampador, 1949
Danh pháp đồng nghĩa
Scylla serrata var. paramamosain Estampador, 1949

Lịch sử sửa

Những năm đầu giải phóng, vùng đất ngâp mặn ven biển của Cà Mau đa phần còn hoang hóa, ít bóng người nên cua biển cùng với nhiều loài thủy sản khác ở Cà Mau thì nhiều vô số kể. Vào những ngày nước rong (khoảng thời gian rằm và 30 âm lịch hàng tháng) thì cua, tôm, cá kèo... cứ đua nhau đi gần như đặc những tuyến sống. Thời ấy, những ông chủ hàng đáy sau khi đổ đục thì lúc nào cũng có 4 đến 10 cần xé (loại từ 50 đến 100 kg) cua. Cua lớn có, cua nhỏ có. Chủ hàng đáy chỉ bắt những loại cua gạch son để bán cho được giá, còn những loại cua ốp (ít gạch) hoặc cua nhèm (cua nhỏ) thì đập chết để chúng khỏi đi vào hàng đáy nữa hoặc cứ đổ bỏ xuống sông.

Cua biển con phần lớn được sinh sản ngoài cửa biển rồi theo con nước, cua lần vào các nhánh sông, rạch, ao, đầm thuộc vùng nước mặn, lợ để đào hang sinh sống, trú ngụ. Ngoài việc đóng đáy, ngư dân còn giăng câu, đặt rập, đào hang để bắt cua. Cua thiên nhiên nhiều nhất ở vùng rừng ngập mặn Cà Mau. Khoảng thời gian từ tháng 7 đến tháng 8 âm lịch hàng năm là mua cua hội, cua tìm đến bạn tình để trao duyên. Thời điểm này cua rất ngon, đầy gạch và chắc thịt.

Kinh tế sửa

Hiện nay, cua biển trong thiên nhiên ở Cà Mau đã giảm sút nghiêm trọng do áp lực gia tăng dân số và sự tàn phá, săn bắt của con người. Do đó, phần lớn cua biển ở Cà Mau được nuôi kết hợp trong các ao đầm nuôi tôm quảng canh hoặc nuôi tập trung theo mô hình quảng canh cải tiến, thả mồi cho cua ăn và chờ đến ngày cua lớn thì tiến hành thu hoạch. Trong đó, ao đầm nuôi cua ở Cà Mau là vùng đất bãi bồi ven biển, phù sa giàu khoáng chất, sinh vật biển rất phát triển nên nguồn thức ăn cho cua biển rất dồi dào.

Nhờ được nuôi trong môi trường tự nhiên nên cua vận động nhiều, thịt săn chắc, không nhiễm độc hay bị bơm chích tạp chất. Thịt cua biển Cà Mau vừa chắc, vừa thơm, vừa ngọt, vừa bùi và gạch cua thì béo ngậy không chê vào đâu được.

Thực phẩm sửa

Cua biển Cà Mau còn là một loại thực phẩm tươi sống, là món ăn bổ dưỡng cho cả người lớn và trẻ em. Cua biển còn chữa được một số bệnh như thiếu can xi, còi xương, suy dinh dưỡng... Cua biển Cà Mau được xem loại cua biển là ngon nhất nước bởi hàm lượng mỡ thấp, protein cao, dồi dào về khoáng chất và vitamin. Do đó, nhiều nhà hàng, quán ăn hải sản nào tại các thành phố lớn trong cả nước dù bán cua biển nơi đâu, hay ở xứ nào cũng đều quảng cáo là cua biển Cà Mau. Hiện nay, cua biển Cà Mau không chỉ cung cấp cho thị trường trong nước mà còn xuất khẩu sang nhiều nước trên thế giới như Trung Quốc, Thái Lan, Singapore.

Cua biển Cà Mau có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon và hấp dẫn như cua nướng, cua luộc, rang muối, rang me, nấu bánh canh, lẩu riêu... Tùy thuộc vào cách chế biến của từng món ăn mà chọn cua cho phù hợp. Tuy nhiên, cua gạch son thì chế biến vào bất kỳ món ăn nào cũng ngon và hấp dẫn. Ngon nhất có lẽ có dùng để nấu bánh canh, luộc, nướng mọi, rang muối, rang me.

Phân loại sửa

Cua biển có nhiều loại. Cua gạch (cua đã vào giai đoạn sinh sản), cua cốm (cua 2 da - cua sắp lột), cua càng trắng, cua càng đỏ, cua càng sen, cua yếm vuông (còn gọi là cua trinh nữ - cua cái nhưng chưa có cua đực ôm, chưa được giao phối).

Ghi chú sửa

  1. ^ Stig M. Christensen, Donald J. Macintosh & Nguyen T. Phuong. “Pond production of the mud crabs Scylla paramamosain (Estampador) and S. olivacea (Herbst) in the Mekong Delta, Vietnam, using two different supplementary diets”. Aquaculture Research. 35 (11): 1013–1024. doi:10.1111/j.1365-2109.2004.01089.x.

Liên kết ngoài sửa


Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Cua_Cà_Mau&oldid=70519995”