Itō Kiyoshi (伊藤 清 Itō Kiyoshi?, Y Đằng Thanh) (7 tháng 9 năm 191510 tháng 11 năm 2008) là một nhà toán học gốc Nhật Bản. Ông đã từng học ở đại học Tokyo cùng thời với Kodaira KunihikoKakutani Shizuo.

Itō Kiyoshi
Sinh(1915-09-07)7 tháng 9, 1915
Hokusei, Mie, Nhật Bản
Mất10 tháng 11, 2008(2008-11-10) (93 tuổi)[1]
Quốc tịchNhật Bản
Trường lớpĐại học Tokyo
Nổi tiếng vìTích Itō
Giải thưởngGiải Wolf về Toán học (1987)
Giải Carl Friedrich Gauss (2006)
Giải Hoàng đế của Viện hàn lâm Nhật Bản (1978)
Sự nghiệp khoa học
NgànhToán học
Nơi công tácAarhus
Đại học Cornell
Đại học Kyoto
Các nghiên cứu sinh nổi tiếngFukushima Masatoshi
Rao Murali
Watanabe Shinzo

Ito Kiyoshi trước khi sang Mỹ đã là giảng viên ở Đại học Kyoto. Sau đó, ông đi nhiều nơi như Princeton (Mỹ) Aarhus (Đan Mạch), mùa hè ông quay về Kyoto và góp sức thành lập cho được "Trường phái Xác suất Nhật Bản".

Tiểu sử sửa

Từ năm 1973 đến năm 1979 ông điều khiển Học viện Nghiên cứu Khoa học Toán học (Research Institute for Mathematical Science). Tuy ông về hưu nhưng vẫn tiếp tục đi giảng bài ở trong và ngoài nước; năm 1983 ông giảng ở Đại học Paris. Năm 1985 ông được mời làm Giáo sư ở Đại học Gakushin, mà sinh viên là con cái Hoàng gia. Người ta nói rằng Giáo sư Ito say mê môn Xác suất là vì một hôm vào năm 1940, nhân đọc trên Tạp chí Toán học Ruman (Journal de Mathématiques Roumaines) một bài của Giáo sư Paul Levy (Pháp) không hiểu nhờ một sự may mắn nào mà đến được Nhật Bản (vì lúc ấy Chiến tranh thế giới lần thứ hai 1939 - 1945 đã bùng nổ ở châu Âu và Rumani sắp bị phát xít Đức chiêm đóng) và từ đó ông đã gắn cuộc đời nghiên cứu Toán học của mình với sự phát triển của "Trường phái Xác suất Nhật Bản".

Công trình sửa

Những công trình nổi tiếng của ông thuộc chuyên đề Tích phân ngẫu nhiên (Intégrale Stochastique)và ông đã đưa ra một công thức thuộc loại khai triển Taylor "bậc 1,5" đối với một hàm ứng dụng vào quá trình ngẫu nhiên (processus stochastique).

Tham khảo sửa

  1. ^ “Renowned math wiz Ito, 93, dies”, The Japan Times, 15 tháng 11 năm 2008Quản lý CS1: ngày tháng và năm (liên kết)