Lý Thừa Vãn

Tổng thống đầu tiên của Hàn Quốc (1948-1960)

Lý Thừa Vãn (tiếng Anh: Syngman Rhee, 26 tháng 3 năm 1875 – 19 tháng 7 năm 1965) là tổng thống đầu tiên của chính phủ lâm thời Đại Hàn Dân Quốc cũng như sau này là tổng thống đầu tiên của nhà nước Đại Hàn Dân Quốc. Thời gian 3 nhiệm kỳ liên tiếp làm tổng thống của ông (từ 15 tháng 8 năm 1948 đến 26 tháng 4 năm 1960) chịu ảnh hưởng mạnh mẽ bởi căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên trong bối cảnh chiến tranh Lạnh đang diễn ra trên toàn thế giới.[2] Ông được xem là một người đã tạo ra một Nhà nước hiện đại đầu tiên trên bán đảo Triều Tiên vốn đã tồn tại tới ngày hôm nay nhờ thắng lợi trong cuộc chiến tranh Triều Tiên, đối đầu với kẻ thù chính là Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên theo chủ nghĩa cộng sản và thân Liên Xô.

Lý Thừa Vãn
이승만
李承晩
Tổng thống Đại Hàn Dân Quốc
Nhiệm kỳ
24 tháng 7 năm 1948 – 26 tháng 4 năm 1960
11 năm, 277 ngày
Phó Tổng thốngYi Si-yeong
Kim Seong-su
Ham Tae-young
Chang Myon
Yun Bo-seon
Tiền nhiệmBản thân (Chủ tịch Hội đồng Nhà nước Chính phủ Lâm thời Đại Hàn Dân Quốc)
Kế nhiệmYun Bo-seon
Chủ tịch Quốc hội
Nhiệm kỳ
31 tháng 5 năm 1948 – 24 tháng 7 năm 1948
54 ngày
Tiền nhiệmChức vụ được thành lập
Kế nhiệmShin Ik-hee
Chủ tịch Hội đồng Nhà nước
Chính phủ Lâm thời Đại Hàn Dân Quốc
Nhiệm kỳ
3 tháng 3 năm 1947 – 15 tháng 8 năm 1948
1 năm, 165 ngày
Phó Chủ tịchKim Koo
Tiền nhiệmKim Koo
Kế nhiệmBản thân (Tổng thống Hàn Quốc)
Tổng thống
Chính phủ Lâm thời Đại Hàn Dân Quốc
Nhiệm kỳ
11 tháng 9 năm 1919 – 23 tháng 3 năm 1925
5 năm, 193 ngày
Thủ tướngYi Donghwi
Yi Dongnyeong
Sin Gyu-sik
No Baek-rin
Park Eunsik
Tiền nhiệmChức vụ được thành lập
Kế nhiệmPark Eunsik
Thông tin cá nhân
Sinh
Rhee Syngman

26 tháng 3 năm 1875
Neungnae-dong, Daegyeong-ri, Masan-myeon, Pyongsan, Hwanghae, Vương quốc Joseon
(nay là Bắc Hwanghae, Triều Tiên)
Mất19 tháng 7 năm 1965 (90 tuổi)
Honolulu, Hawaii,  Hoa Kỳ
Nơi an nghỉNghĩa trang Quốc gia Seoul, Seoul,  Hàn Quốc
Đảng chính trịĐảng Hàn Quốc Tự do
Phối ngẫuSeungseon Park (1890–1910)
Francesca Donner (1934–1965)[1]
Con cáiRhee Bong-su hoặc 이봉수(1898–1908)
Rhee In-soo (Yi In-su) hoặc 이인수 (sinh năm 1931, nhận nuôi)
Alma materĐại học George Washington (B.A.)
Đại học Harvard (M.A.)
Đại học Princeton (Ph.D.)
Chữ ký
Tên tiếng Triều Tiên
Hangul
Hanja
Romaja quốc ngữRi Seungman/I Seungman
McCune–ReischauerRi Sŭngman/Yi Sŭngman

Lý Thừa Vãn là một nhân vật theo chủ nghĩa chống cộng hàng đầu ở bán đảo Triều Tiên và là người đã dẫn dắt đất nước Hàn Quốc trải qua cuộc chiến tranh Triều Tiên tàn khốc. Sau chiến tranh, ông đã cố gắng tái thiết lại đất nước Hàn Quốc bằng nhiều chính sách phát triển kinh tế, ngoại giao cùng các chính sách khác. Lý Thừa Vãn giữ chức vụ Tổng thống cho đến năm 1960 thì về hưu. Sau khi từ chức, ông sống lưu vong và qua đời tại Honolulu, Hawaii, Hoa Kỳ, hưởng thọ 90 tuổi, thi hài ông được đem về Hàn Quốc và chôn cất tại nghĩa trang Quốc gia Hán thành, Seoul.[2]

Lý Thừa Vãn sinh ngày 26 tháng 3 năm 1875.[3][4][5][6] Ông sinh ra tại Hoàng Hải Đạo (Hwanghae-do; 황해도; 黃海道) và là con trưởng trong một gia đình trung lưu với 2 em trai và 2 em gái.[4] Một người em trai và một người em gái của ông mất khi còn nhỏ.[3] Lý Thừa Vãn là hậu duệ đời thứ 16 của Nhượng Ninh Đại Quân (양녕대군; 讓寧大君) (1394–1462). Năm 1877, gia đình ông chuyển lên Seoul sinh sống.[7]

Tại Seoul, ông giảng dạy Nho giáo truyền thống ở các thư đường Lạc Động (Nakdong; 낙동; 駱洞) và Đào Động (Dodong; 도동; 桃洞). Người ta miêu tả rằng ông là người rất có triển vọng tham gia khoa cử. Năm lên 9 tuổi, ông bị mắc căn bệnh đậu mùa và suýt thì bị mù, tuy nhiên, nhờ một bác sĩ người Mỹ tên là Horace Newton Allen trực thuộc phái đoàn y tế tình nguyện đến chữa trị, ông mới may mắn được chữa khỏi căn bệnh này.

Tham khảo sửa

  1. ^ “KOREA: The Walnut”. TIME. 9 tháng 3 năm 1953. Bản gốc lưu trữ ngày 21 tháng 5 năm 2013. Truy cập ngày 20 tháng 3 năm 2010. In 1932, while attempting to put Korea's case before an indifferent League of Nations in Geneva, Rhee met Francesca Maria Barbara Donner, 34, the daughter of a family of Viennese iron merchants. Two years later they were married in a Methodist ceremony in New York.
  2. ^ a b Encyclopaedia Britannica. “Syngman Rhee: President of South Korea”. www.britannica.com.
  3. ^ a b 이승만 [李承晩] [Rhee Syngman]. Doopedia (bằng tiếng Hàn). Doosan Corporation. Truy cập ngày 12 tháng 3 năm 2014.
  4. ^ a b “Syngman Rhee”. Encyclopædia Britannica. Truy cập ngày 13 tháng 3 năm 2014.
  5. ^ “Syngman Rhee: First president of South Korea”. CNN Student News. CNN. Truy cập ngày 13 tháng 3 năm 2014.
  6. ^ “Syngman Rhee”. The Cold War Files. Cold War International History Project. Bản gốc lưu trữ ngày 14 tháng 3 năm 2014. Truy cập ngày 13 tháng 3 năm 2014.
  7. ^ 이승만 [Rhee Syngman]. Encyclopedia of Korean culture (bằng tiếng Hàn). Academy of Korean Studies. Truy cập ngày 13 tháng 3 năm 2014.

Đọc thêm sửa

Xem thêm sửa

Liên kết ngoài sửa