Phan Kính (1715-1761), tự Dĩ Trực, hiệu Tĩnh Trai, đỗ Thám hoa và làm quan dưới thời vua Lê Hiển Tông thuộc vương triều Nhà Lê Trung Hưng. Ông từng đi sứ Nhà Thanh và được hoàng đế Càn Long trọng tài đức và phong là "Lưỡng quốc đình nguyên Thám hoa". Ông sinh trưởng trong một gia đình khoa bảng, cha ông là Phan Quán làm quan đến chức Đông Các Đại Học Sĩ.

  • Năm ất Mão 1735, Phan Kính đậu cử nhân tại Trường thi Nghệ An.
  • Năm 1744, ông thi Hội đỗ Tiến sĩ và thi Đình đứng thứ nhất. Năm đó không lấy đỗ Trạng nguyên, Bảng nhãn nên ông được vua phê chuẩn: Đình nguyên Thám hoa.
  • Năm 1745, ông được bổ nhiệm đi kinh lý Nghệ An với chức vụ Tuyên uý phó sứ.
  • Năm 1748 ông lại được cử đi làm chức Hiệp đồng trấn Sơn Tây.
  • Năm 1759, ông được chúa Trịnh Doanh cử lên làm Đốc đồng Tuyên Quang.
  • Vào khoảng những năm 1759, 1760 vua nhà Thanh biết tài của Phan Kính, nên đã phong cho ông là "Lưỡng quốc đình nguyên Thám Hoa" ban tặng ông một áo gấm màu vàng (cẩm bào) và một bức trướng ghi dòng chữ: "Thiên triều đặc tứ, Bắc đầu dị nam, nhất nhân nhi dĩ" (Thiên triều đặc ban, phía nam bắc đầu, chỉ một người thôi).
  • Ngày 7 tháng 7 năm 1761, ông lâm bệnh nặng và qua đời tại quân doanh Hưng Hóa.
  • Năm Cảnh Hưng thứ 44 (1783) Vua Lê Hiển Tông phong sắc cho ông là "Thành hoàng hiệu Anh Nghị Đại Vương" để ghi nhớ công lao nội trị và ngoại giao của Thám hoa Phan Kính.
  • Đền thờ Phan Kính tại xã Song Lộc, huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh được xếp hạng di tích lịch sử cấp Quốc gia (quyết định của Bộ Văn hóa Thông tin số 776 ngày 23-6-1992).
Phan Kính
Tên chữDĩ Trực
Tên hiệuTĩnh Trai
Thông tin cá nhân
Sinh1715
Mất7 tháng 7, 1761
Giới tínhnam
Gia quyến
Thân phụ
Phan Quán
Học vấnTiến sĩ Nho học
Quốc tịchĐại Việt
Thời kỳnhà Lê trung hưng

Tác phẩm sửa

  • Kinh truyện tự sự
  • Dĩ trực thi tập
  • Vịnh cổ thái lão
  • Vĩnh gia Thám hoa Phan Kính truyện
  • Phan Kính hội đình thi văn.

Tham khảo sửa