Thang độ lớn mô men (tiếng Anh: moment magnitude scale) là một cách đo mạnh động đất được phát triển năm 1979 bởi Tom HanksKanamori Hiroo để kế tiếp thang Richter (thang độ lớn địa phương), và được sử dụng bởi các nhà địa chấn học để so sánh năng lượng được phát ra bởi động đất. Độ lớn mô men số không thứ nguyên được tính theo công thức

trong đó, mô men địa chấn. Ta dùng công thức đầu nếu đo bằng N.m và công thức sau nếu đo bằng dyn.cm. Ký hiệu của thang độ lớn mô men là , trong đó, chữ w tiểu là công cơ học được thực hiện. Năng lượng được phát ra bởi một trận động đất có độ 8 theo thang lôgarit này bằng 101,5 = 31,6 lần năng lượng của một trận có độ 7, và một trận có độ 9 mạnh bằng 103 = 1.000 lần của một trận có độ 7.

Các hằng số trong công thức được chọn để cho những độ lớn mô men ước lượng gần ứng với các thang khác, như là thang Richter. Một thuận lợi của thang độ lớn mô men là, khác với các thang độ lớn kia, nó không bão hòa đối với các độ lớn, tức là không có một giá trị mà các động đất mạnh hơn gần như cùng độ lớn. Ví thế, độ lớn mô men mới là cách phổ biến nhất để ước lượng độ lớn của trận động đất lớn.

Báo chí không chuyên môn về khoa học thường nói ra độ lớn động đất "theo thang Richter". Tuy nhiên, phần nhiều độ lớn được tính ra ngày nay thực sự tính theo thang độ lớn mô men, vì thang Richter cũ hơn không thích hợp với các độ lớn hơn 6,8. Trung tâm Khảo sát Địa chất Hoa Kỳ (USGS) không dùng thang đối với các trận động đất có độ lớn nhỏ hơn 3,5.

Tham khảo sửa

  • Choy, George L.; Boatwright, John L. (ngày 10 tháng 9 năm 1995), “Global patterns of radiated seismic energy and apparent stress”, Journal of Geophysical Research, 100 (B9): 18205–28, Bibcode:1995JGR...10018205C, doi:10.1029/95JB01969, Bản gốc lưu trữ ngày 6 tháng 6 năm 2011, truy cập ngày 29 tháng 9 năm 2018
  • Hanks, Thomas C.; Kanamori, Hiroo (ngày 10 tháng 5 năm 1979), “A Moment magnitude scale” (PDF), Journal of Geophysical Research, 84 (B5): 2348–50, Bibcode:1979JGR....84.2348H, doi:10.1029/JB084iB05p02348, lưu trữ bản gốc ngày 21 tháng 8 năm 2010, truy cập ngày 29 tháng 9 năm 2018 Đã định rõ hơn một tham số trong |archiveurl=|archive-url= (trợ giúp)Quản lý CS1: URL hỏng (liên kết)
  • Utsu Tokuji (2002). “Relationships between magnitude scales”. Trong William H.K. Lee; Kanamori Hiroo; Paul C. Jennings; và Carl Kisslinger (biên tập). International Handbook of Earthquake and Engineering Seismology (International Geophysics, tập 81–A). Academic Press (Elsevier). tr. 733–746.Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách biên tập viên (liên kết)

Xem thêm sửa

Liên kết ngoài sửa