Tu viện Lorsch nguyên là một tu viện Dòng Biển Đức ở ngoại ô thành phố Lorsch trong miền nam của bang Hessen thuộc Đức. Tu viện được thành lập năm 764 và đã tồn tại độc lập 468 năm cho đến khi bị sáp nhập vào địa phận tổng Giám mục Mainz năm 1232. Đầu thời Trung cổ, tu viện đã là trung tâm văn hóa và tôn giáo của Vương quốc Frank. Ngôi nhà có cổng vào phía dưới là công trình xây dựng duy nhất vẫn còn toàn vẹn của thời Caroling và là một trong các di tích quan trọng nhất của kiến trúc tiền Roman trong nước Đức.

Kloster Lorsch
Di sản thế giới UNESCO
The 9th-century Torhalle (gatehouse) is a unique survival of the Carolingian era. It curiously combines some elements of the Roman triumphal arch (arch-shaped passageways, half-columns) with the vernacular Teutonic heritage (baseless triangles of the blind arcade, polychromatic masonry).
Vị tríLorsch, Bergstraße, Hesse, Đức
Một phần củaTu viện và nhà thờ cũ Lorsch
Tiêu chuẩnVăn hóa: (iii), (iv)
Tham khảo515bis-001
Công nhận1991 (Kỳ họp 15)
Diện tích3,11 ha (7,7 mẫu Anh)
Vùng đệm14,825 ha (36,63 mẫu Anh)
Websitewww.kloster-lorsch.de/en
Tọa độ49°39′13″B 8°34′11″Đ / 49,65361°B 8,56972°Đ / 49.65361; 8.56972
Tu viện Lorsch trên bản đồ Đức
Tu viện Lorsch
Vị trí của Tu viện Lorsch tại Đức
Tu viện Hoàng gia Lorsch
852–1232
Quốc huy Tu viện Lorsch
Quốc huy
Tổng quan
Vị thếTu viện Hoàng gia
Thủ đôTu viện Lorsch
Chính trị
Chính phủTheocracy
Lịch sử
Thời kỳTrung Cổ
• Thành lập bởi Bá tước Cancor
764
• Sách viết tay Aureus được tạo ra
778–820 852
Thế kỷ 10
• Sách chép tay Lorsch được tạo ra
1175–95
• Được ban cho Mainz by
    Giáo hoàng Grêgôriô IX
    Hoàng đế Frederick II
1232
• Bị quân Pháp san bằng
    trong Chiến tranh Chín Năm

1679–97
Tiền thân
Kế tục
Đông Francia
Tổng giám mục Mainz
Hiện nay là một phần của Đức

Thư viện của tu viện Lorsch là một trong các thư viện lớn nhất thời Trung cổ, sau này được sáp nhập vào Thư viện Palatina (Bibliotheca Palatina) tại Heidelberg. Vào khoảng 300 tác phẩm vẫn còn tồn tại cho đến ngày nay của thư viện hiện đang được lưu trữ tại 54 địa điểm khác nhau trong 17 nước trên thế giới1.

Tu viện Lorsch là di sản thế giới của UNESCO từ năm 1991.

Lịch sử sửa

Đầu thời kỳ Trung cổ sửa

Theo Văn kiện chép tay Lorsch (Lorsch Codex), tu viện do bá tước Cancor thuộc gia đình quý tộc Robertin và mẹ là Williswinth cho xây dựng làm tu viện riêng. Theo các văn kiện vẫn còn tồn tại cho đến ngày nay, người ta cho rằng trước năm 764 đã có một nhà thờ tại đây, cũng do gia đình quý tộc này xây lên để thờ Thánh Phêrô. Nhà thờ này được mở rộng thành một tu viện để làm nơi chôn cất cho thành viên gia đình và năm 764 được trao tặng cho Giám mục Chrodegang của Metz (là một người họ hàng của Williswinth và Cancor). Vị Giám mục này có quan hệ mật thiết với thừa tướng (tiếng Pháp: maire du palace) Pipin dưới triều Frank, đã là đại sứ của giáo hoàng và là người lãnh đạo tổ chức nhà thờ trong vương quốc Frank. Vì thế nên tu viện vẫn thuộc về gia đình quý tộc này và các vị Giám mục lân cận của WormsMainz không thể sáp nhập tu viện Lorsch vào địa hạt của họ.

Bắt đầu từ năm 764 nhiều tu sĩ từ Gorze được Chrodegang gửi đến đây. Cũng như tại Tu viện Gorze, Chrodegang đã áp dụng các quy định của dòng tu Benedictine cho tu viện Lorsch. Thể theo lời thỉnh cầu của Chrodegang, Giáo hoàng Paul I đã trao tặng cho tu viện hài cốt của Thánh Nazarius, được đưa vào tu viện vào ngày 11 tháng 7 năm 765. Tu viện là một trong các tu viện đầu tiên của Vương quốc Frank đã nhận được hài cốt của một vị thánh La Mã từ giáo hoàng.

Từ đấy con số những người hành đạo đã tăng vọt và tu viện được hiến tặng thêm nhiều tài sản. Có thể đấy là nguyên do cho việc xây dựng một nhà thờ mới trong năm 765. Cũng trong năm đấy, Gundeland, một người anh em của Giám mục Chrodegang, trở thành tu viện trưởng của tu viện Lorsch. Nhà thờ mới được xây trên một khu đất cao không xa nơi cũ, đất xây là do Thurinkbert, một người anh em của bá tước Cancor hiến tặng. Khi Chrodegang qua đời năm 766 tu viện đã có 16 vị tu sĩ.

Tu viện của Đế chế sửa

 
Cổng tu viện Lorsch

Sau khi Cancor qua đời năm 771, người con trai của ông là Heimerich đòi quyền sở hữu tu viện. Vị tu viện trưởng Gundeland đã mang vụ việc này ra đến tận Hoàng đế Karl, người công nhận quyền sở hữu thuộc về tu viện trưởng. Nhằm để ngăn ngừa các thành viên quý tộc và các vị Giám mục lân cận chiếm đoạt quyền sở hữu tu viện, Gundeland đã nhượng quyền sở hữu về cho Đại đế Karl. Từ đấy tu viện nằm dưới sự bảo hộ của hoàng đế, được phép tự do lựa chọn người tu viện trưởng cũng như là quyền đặc miễn. Gắn liền với các đặc quyền này là nhiều nghĩa vụ như trong một văn kiện (Notitia de servitio monasteriorum) năm 819 đã ghi chép lại: cầu nguyện cho nhà vua và triều đại, đóng góp hằng năm (dona annualia) cũng như là đóng góp quân sự, việc tất nhiên là không phải do các vị tu sĩ trực tiếp thực hiện. Thêm vào đó là việc phục vụ hoàng đế và các quan chức của triều đình khi ngự trị nơi lân cận và thực hiện các nhiệm vụ ngoại giao do hoàng đế giao phó.

Ngôi nhà thờ mới được hoàn thành năm 774. Đại đế Karl, lúc đấy đang ngự tại Speyer, đã cùng Giám mục Mainz (sau này là tổng Giám mục) Lul và nhiều Giám mục khác đã đến Lorsch tham dự buổi lễ khánh thành. Giám mục Lul chủ trì buổi lễ khánh thánh và đã đích thân mang hài cốt của thánh Nazarius vào ngôi nhà thờ mới.

Vị tu viện trưởng thứ tư là Richbod thành lập một căn phòng viết sử sách trong tu viện. Cũng trong cùng thế kỷ đó một trường học cũng đã được thành lập liên kết với căn phòng viết này. Richbod, người được đào tạo tại hoàng cung của Đại đế Karl, có lẽ là người viết văn kiện trong tu viện từ năm 775. Người ta đoán rằng do Richbod có quan hệ mật thiết với hoàng cung nên đã được chọn làm tu viện trưởng từ năm 784 và đồng thời cũng là tổng Giám mục của Trier từ 791 đến 793. Qua đó, tu viện đã đóng một vai trò quan trọng trong việc sản xuất sách và trong công cuộc cải cách giáo dục của Vương quốc Frank.

Phân chia Vương quốc Frank sửa

Người kế nhiệm Adalung đã có thể mở rộng sở hữu của tu viện. Như các vị tiền nhiệm, Adalung vẫn giữ quan hệ mật thiết với Đại đế Karl, người bổ nhiệm ông làm tu viện trưởng Tu viện Saint-Vaast trong Arras. Adalung là một những người đã ký tên trong di chúc của Karl Đại đế. Sau khi hoàng đế qua đời, Adalung cũng là vị cố vấn mật thiết của Ludwig Ngoan đạo, người kế thừa Đại đế Karl. Năm 823, Adelung đã được hoàng đế giao phó nhiệm vụ đến Roma nhằm lãnh đạo việc điều tra chống lại Giáo hoàng Paschalis I.

Tu viện Lorsch đã lớn mạnh thêm qua cuộc tranh chấp giữa vị hoàng đế và các con trai của ông. Ludwig Đức chiếm cứ tu viện năm 832, có lẽ là để ngăn chận tu viện nghiên về phía của hoàng đế. Năm 834 Ludwig Đức đã hiến tặng nhiều tài sản cho tu viện nhằm đạt được sự hậu thuẫn của tu viện để chống lại người anh em là Lothar I.

Samuel trở thành tu viện trưởng sau khi Adalung qua đời. Ông đã khéo léo dẫn dắt tu viện qua thời gian xung đột giữa các người con trai của Ludwig Ngoan đạo. Sau khi Ludwig Ngoan đạo mất, ông đã cùng với người trưởng Tu viện Fulda là Rabanus Maurus, tổng Giám mục Mainz là Otgar và Giám mục Badurat của Paderborn ủng hộ Lothar I. Chỉ sau khi Hiệp ước Verdun (843) được ký kết, các vị lãnh đạo nhà thờ này mới hòa giải với Ludwig Đức, việc có thể nhận thấy qua một văn kiện của Ludwig Đức năm 847: Vua Ludwig Đức đã cho phép tu viện trao đổi để nhận lại những phần đất đã bị mất do Vương quốc Frank bị chia cắt. Thể chế là một tu viện của vương quốc được tiếp tục công nhận trong năm 852.

Cuối thời Trung cổ và thời Cận đại sửa

 
Tu viện Lorsch vào khoảng năm 1615, tranh khắc đồng của Matthäus Merian

Năm 1065 Hoàng đế Heinrich IV của Thánh chế La Mã dự định sáp nhập tu viện vào địa hạt của Adalbert von Bremen, vị tổng Giám mục nhiều quyền lực của BremenHamburg. Tu viện trưởng Udalrich đã nỗ lực chống lại ý định này của hoàng đế: Pháo đài Starkenburg được xây dựng ngay cạnh để bảo vệ tu viện và trong năm 1066 Udalrich đã cùng 1.200 kỵ binh đến Tribur để yêu cầu vị hoàng đế trẻ tuổi từ bỏ kế hoạch này.

Năm 1229 tổng Giám mục Mainz và thủ tướng Đế chế lúc đó là Siegfried II của Eppstein cuối cùng cũng đã đề nghị được Giáo hoàng Gregor IX cho sáp nhập tu viện vào địa hạt của ông. Tu viện mất quyền đặc miễn năm 1232 dưới thời của Hoàng đế Friedrich II. Bắt đầu từ thời gian này tu viện đã mất đi tầm quan trọng khi xưa và biến thành một trung tâm tôn giáo địa phương.

Năm 1461 tu viện bị thế chấp về vùng Kurpfalz. Tuyển hầu Ottheinrich của Kurpfalz đã đưa phong trào Cải cách Kháng Cách vào trong lãnh địa cai trị và giải tán tu viện năm 1556. Mãi đến năm 1623 Tu viện Lorsch mới lại thuộc về địa hạt tổng Giám mục Mainz, nhưng tại thời điểm này tu viện rực rỡ ngày xưa đã biến thành nơi hoang tàng: quân đội Tây Ban Nha đã phá hủy tu viện năm 1621 trước khi rút khỏi nơi này. Còn lại duy nhất là ngôi nhà lớn có cổng, kiến trúc bằng đá lâu đời nhất vẫn còn toàn vẹn của Đức thời hậu La Mã, mang lại cho thế giới một ấn tượng về kiến trúc thời Caroling.

Các trưởng tu viện sửa

 
Tu viện Lorsch năm 1900 trước khi được trùng tu

Trong thời gian 468 năm tồn tại tu viện đã có 47 vị tu viện trưởng.

Tên từ đến
Giám mục Chrodegang của Metz 764 765
Gundeland 765 778
Helmerich 778 784
Richbod 784 804
Adalung 804 837
Samuel 837 856
Eigilbert 856 864/865
Thiothroch 864/865 876
Babo 876 881
Walther 881 882
Gerhard 883 893
Adalbero 895 897
Liuther 897 900
Adalbero 900 901
Hatto 901 913
Liuther 914 931
Evergis 931 948?
Brun (anh em trai của hoàng đế Otto I) 948? 951
Gerbod 951 972
Salmann 972 999
Werner I 999 1001
Werner II 1001 1002
Gerold I 1002 1005
Poppo, cũng là trưởng Tu viện Fulda 1006 1018
Reginbald 1018 1032
Humbert 1032 1037
Bruning 1037 1043
Hugo I. 1043 1052
Arnold 1052 1055
Udalrich 1056 1075
Adalbert 1075 1077
Winther (Saargaugrafen) 1077 1088
Anselm 1088 1101
Gerold II 1101 1105
Hugo II 1105 -
Gebhard 1105 1107
Ermenold 1107 1111?
Benno 1111? 1119
Heidolf 1119 -
Hermann 1124 1125
Diemo 1125 1139
Baldemar 1140 1141
Folknand 1141 1148
Hildebert 1148 -
Marquard 1148 1149
Heinrich 1151 1167
Sigehard 1167 1199/1200
Luitpold của Scheinfeld 1199/1200 1214
Konrad 1214 1229

Chú thích sửa

Tham khảo sửa

  • Beiträge zur Geschichte des Klosters Lorsch. (Tuyển tập về lịch sử Tu viện Lorsch) Nhà xuất bản Laurissa, 1980, ISBN 3-922781-66-7
  • Bernd Modrow, Claudia Gröschel: Fürstliches Vergnügen. 400 Jahre Gartenkultur in Hessen. (Vui thú hầu tước. 400 văn hóa vườn hoa trong Hessen). Nhà xuất bản Schnell + Steiner, Regensburg 2002, ISBN 3-7954-1487-3
  • Mathias Wallner und Heike Werner: Architektur und Geschichte in Deutschland. (Kiến trúc và lịch sử trong nước Đức) trang 20-21, München 2006, ISBN 3-9809471-1-4
  • Weltkulturerbe Kloster Lorsch (Di sản thế giới Tu viện Lorsch) - Regensburg: Schnell und Steiner, 2003, ISBN 3-7954-1524-1

Liên kết ngoài sửa