XO-5b, còn gọi là Makropulos,[4][5] là một hành tinh ngoài hệ mặt trời cách Trái Đất khoảng 910 năm ánh sáng, trong chòm sao Thiên Miêu. Hành tinh này được tìm thấy bằng phương pháp quá cảnh bằng Kính viễn vọng XO và được công bố vào tháng 5 năm 2008. Nó cũng được Dự án HATNet phát hiện độc lập. Hành tinh này có khối lượng và bán kính chỉ lớn hơn một chút so với Sao Mộc. Hành tinh này quay trên quỹ đạo rất gần với ngôi sao chủ loại GXO-5. Do đó là điển hình cho các hành tinh quá cảnh, nên nó được xếp loại là Sao Mộc nóng. Nó chỉ mất 4,188 ngày (hoặc 100,5 giờ) để hoàn thành một vòng quỹ đạo ở khoảng cách 0,0488 AU).[1][2]

XO-5b
So sánh kích thước của Sao Mộc (trái) với XO-5b (phải).
Khám phá
Khám phá bởiDự án XO[1]
Nơi khám pháKính viễn vọng XO tại Maui, Hawaii[1]
Ngày phát hiện2008
Kĩ thuật quan sát
Quá cảnh[1]
Đặc trưng quỹ đạo
0,0488 ± 0,0006 AU (7.300.000 ± 90.000 km)[2]
Độ lệch tâm0[gc 1]
4,1877545 ± 0,0000016[3] ngày
Độ nghiêng quỹ đạo86,7 ± 0,4[2]
Bán biên độ144,9 ± 2,0[2]
SaoXO-5
Đặc trưng vật lý
Bán kính trung bình
1,109 ± 0,050[2] RJ
Khối lượng1,059 ± 0,028[2] MJ
Mật độ trung bình
0,96+0,14
−0,11
[2] g cm−3
22 ± 5 m/s2 (72 ± 16 ft/s2)[1]
Nhiệt độ1.221 ± 27[2]

Phát hiện sửa

XO-5b là hành tinh quá cảnh dạng Sao Mộc nóng thứ năm được Dự án XO phát hiện và từng được xác định như là ứng viên hành tinh ngoài hệ mặt trời từ hai mùa quan sát, từ tháng 11 năm 2003 đến tháng 3 năm 2004 và từ tháng 11 năm 2004 đến tháng 3 năm 2005. Một nhóm mở rộng là sự hợp tác của các nhà thiên văn học chuyên nghiệp và nghiệp dư đã cung cấp đo đạc quang trắc tiếp theo. Nhóm này đã thu được các đường cong ánh sáng chất lượng tốt hơn để hướng dẫn theo dõi quang trắc và quang phổ cần thiết nhằm phân loại ứng viên này như một hành tinh đồng hành thực sự.[1]

Để xác nhận bản chất hành tinh của XO-5, các quan sát vận tốc xuyên tâm đã được thực hiện bằng quang phổ kế độ phân giải cao trên Kính viễn vọng Hobby-Eberly 11 mét đặt tại Đài thiên văn McDonald để đo khối lượng của hành tinh. Bắt đầu vào ngày 7 tháng 12 năm 2007, tổng cộng mười đo đạc vận tốc xuyên tâm đã được thực hiện nhằm xác nhận địa vị của XO-5b là một hành tinh.[1]

Ghi chú sửa

  1. ^ Độ lệch tâm là không đáng kể so với độ không chắc chắn của chính nó.[2]

Tham khảo sửa

  1. ^ a b c d e f g Burke, Christopher J.; và đồng nghiệp (2008). “XO-5b: A Transiting Jupiter-sized Planet with a 4 day Period”. The Astrophysical Journal. 686 (2): 1331–1340. arXiv:0805.2399. Bibcode:2008ApJ...686.1331B. doi:10.1086/591497.
  2. ^ a b c d e f g h i Pál, A.; và đồng nghiệp (2009). “Independent Confirmation and Refined Parameters of the Hot Jupiter XO-5b”. The Astrophysical Journal. 700 (1): 783–790. arXiv:0810.0260. Bibcode:2009ApJ...700..783P. doi:10.1088/0004-637X/700/1/783.
  3. ^ Sada, Pedro V.; và đồng nghiệp (2012). “Extrasolar Planet Transits Observed at Kitt Peak National Observatory”. Publications of the Astronomical Society of the Pacific. 124 (913): 212–229. arXiv:1202.2799. Bibcode:2012PASP..124..212S. doi:10.1086/665043.
  4. ^ “International Astronomical Union | IAU”. www.iau.org. Truy cập ngày 2 tháng 1 năm 2020.
  5. ^ “Approved names”. NameExoworlds (bằng tiếng Anh). Bản gốc lưu trữ ngày 19 tháng 12 năm 2019. Truy cập ngày 2 tháng 1 năm 2020.

Liên kết ngoài sửa

  •   Tư liệu liên quan tới XO-5b tại Wikimedia Commons
  • “XO-5”. Exoplanets. Bản gốc lưu trữ ngày 3 tháng 3 năm 2016. Truy cập ngày 6 tháng 8 năm 2008.

Tọa độ:   07h 46m 51.959s, +39° 05′ 40.47″