Éamon de Valera (/ eɪmən dɛvəlɛrə /, phát âm tiếng Ireland: [eːmˠən̻ˠ dʲɛ vˠalʲəɾʲə], còn được gọi là George de Valero, thay đổi thời gian trước năm 1901 sang Edward de Valera,[1] 14 tháng 10 năm 1882 - 29 tháng 8 năm 1975) là một chính trị gia và chính khách nổi bật ở Ireland vào thế kỷ thứ hai mươi. Sự nghiệp chính trị của ông kéo dài hơn nửa thế kỷ, từ năm 1917 đến năm 1973; Ông từng giữ nhiều nhiệm kỳ là người đứng đầu chính phủ và người đứng đầu nhà nước. Ông cũng dẫn đầu việc đưa ra Hiến pháp của Ireland.

Éamon de Valera
De Valera, photographed c. 1922–30
Chức vụ
Nhiệm kỳ25 tháng 6 năm 1959 – 24 tháng 6 năm 1973
Tiền nhiệmSeán T. O'Kelly
Kế nhiệmErskine H. Childers
Nhiệm kỳ29 tháng 12 năm 1937 – 18 tháng 2 năm 1948
13 tháng 6 năm 1951 - 2 tháng 6 năm 1954
20 tháng 3 năm 1957 - 23 tháng 6 năm 1959
Tiền nhiệmBản thân (Chủ tịch Hội đồng điều hành Ireland)
John A. Costello
John A. Costello
Kế nhiệmJohn A. Costello
John A. Costello
Seán Lemass
Lãnh đạo Phe đối lập
Nhiệm kỳ11 tháng 8 năm 1927 – 9 tháng 3 năm 1932
18 tháng 2 năm 1948 - 13 tháng 6 năm 1951
2 tháng 6 năm 1954 - 20 tháng 3 năm 1957
Tiền nhiệmThomas Johnson
Richard Mulcahy
John A. Costello
Kế nhiệmW. T. Cosgrave
John A. Costello
John A. Costello
Chủ tịch Hội đồng Điều hành Ireland
Nhiệm kỳ9 tháng 3 năm 1932 – 29 tháng 12 năm 1937
Tiền nhiệmW. T. Cosgrave
Kế nhiệmChính mình (Taoiseach)
Chủ tịch Cộng hòa Ireland
Nhiệm kỳ26 tháng 8 năm 1921 – 9 tháng 1 năm 1922
Tiền nhiệmChính mình (Chủ tịch Dáil Éireann)
Kế nhiệmArthur Griffith
Chủ tịch Dáil Éireann
Nhiệm kỳ1 tháng 4 năm 1919 – 26 tháng 8 năm 1921
Tiền nhiệmCathal Brugha
Kế nhiệmBản thân (Chủ tịch Cộng hòa)
Thượng nghị sĩ
(Teachta Dála)
Nhiệm kỳTháng 8 năm 1922 – Tháng 6 năm 1959
Tháng 12 năm 1918 - Tháng 2 năm 1922
Vị tríClare
Clare East
Nghị sĩ
East Clare
Nhiệm kỳ10 tháng 7 năm 1917 – 15 tháng 11 năm 1922
Tiền nhiệmWillie Redmond
Kế nhiệmChức vụ bãi bỏ
Lãnh đạo Đảng Fianna Fáil
Nhiệm kỳ23 tháng 3 năm 1926 – 23 tháng 6 năm 1959
Tiền nhiệmChức vụ thành lập
Kế nhiệmSeán Lemass
Thông tin chung
Quốc tịchIrish
Sinh(1882-10-14)14 tháng 10 năm 1882
New York City, New York, Hoa Kỳ
Mất29 tháng 8, 1975(1975-08-29) (92 tuổi)
Blackrock, Dublin, Ireland
Nơi an nghỉGlasnevin Cemetery, Dublin, Ireland
Tôn giáoGiáo hội Công giáo Rôma
Đảng chính trịFianna Fáil
Liên minh chính trị khácCumann na Poblachta (1922–23)
Sinn Féin (1916–22, 1923–26)
Phối ngẫuSinéad de Valera (cưới 1910; mất 1975)
Cha mẹ
Con cái
Trường lớpĐại học Hoàng gia Ireland
Chữ ký

De Valera là một chỉ huy trong cuộc nổi dậy Phục Sinh năm 1916, một nhà lãnh đạo chính trị trong Chiến tranh Độc lập và chống đối Hiệp ước trong cuộc Nội chiến Ireland (1922-1923). Sau khi rời khỏi Sinn Féin vào năm 1926 do chủ trương kiềm chế, ông đã thành lập Fianna Fáil, và là người đứng đầu chính phủ (Chủ tịch Hội đồng điều hành, sau đó là Taoiseach) từ năm 1932 đến năm 1948, 1951-1954 và 1957-1959 khi ông từ chức Sau khi được bầu làm Tổng thống của Ailen. Niềm tin chính trị của ông đã phát triển từ chủ nghĩa cộng sản quân phiệt đến chủ nghĩa bảo thủ xã hội và văn hoá.

Chú thích sửa

Tham khảo sửa

  1. ^ UK Census 1901 held in the National Archives in the Republic of Ireland de Valera listed as Edward in a Roman Catholic boarding school, Blackrock College, in Dublin. This was the same boarding school which T.F. O'Rahilly attended, listed as Rahilly.

Đọc thêm sửa

  • Bew, Paul (2007). Ireland: the politics of enmity, 1789–2006. Oxford.
  • Bowman, John (1982). De Valera and the Ulster Question 1917–73. Oxford.
  • Carroll, J. T. (1975). Ireland in the War Years 1939–1945.
  • Coogan, Tim Pat (1993). De Valera: Long Fellow, Long Shadow. London. published as Eamon de Valera: The Man Who Was Ireland (New York, 1993)
  • Dunphy, Richard (1995). The Making of Fianna Fáil Power in Ireland, 1923–1948. tr. 346.
  • Dwyer, T. Ryle (2006). Big Fellow, Long Fellow: A Joint Biography of Collins and De Valera. ISBN 978-0717140848.
  • Dwyer, T. Ryle (1982). De Valera's Finest Hour 1932–59.
  • Longford, The Earl of; O'Neill, Thomas P. (1970). Eamon de Valera. Gill and MacMillan, Dublin. ISBN 0-7171-0485-0.
  • Jordan, Anthony J. (2010). Eamon de Valera 1882–1975. Irish: Catholic; Visionary. ISBN 978-0-9524447-9-4.
  • Kissane, Bill (2007). “Eamon De Valera and the Survival of Democracy in Inter-War Ireland”. Journal of Contemporary History. 42 (2): 213–226. doi:10.1177/0022009407075554.
  • Lee, Joseph; O'Tuathaigh, Gearoid (1982). The Age of de Valera.
  • Lee, J. J. (1989). Ireland, 1912–1985: Politics and Society. Cambridge.
  • McCartan, Patrick (1932). With de Valera in America. New York.
  • McGarry, Fearghal (ed.) (2003). Republicanism in Modern Ireland. Dublin.Quản lý CS1: văn bản dư: danh sách tác giả (liên kết)
  • Murphy, J. A., ed. (1983). De Valera and His Times.Quản lý CS1: văn bản dư: danh sách tác giả (liên kết)
  • O'Carroll, J. P.; Murphy, John A (1993). De Valera and His Times. ISBN 978-0717140848.

Sách tham khảo sửa

  • Chapple, Phil (2005). “'Dev': The Career of Eamon De Valera Phil Chapple Examines a Titanic and Controversial Figure in Modern Irish History”. History Review (53): 28. + in Questia
  • Ferriter, Diarmaid (2007). Judging Dev: A Reassessment of the Life and Legacy of Eamon De Valera. Dublin. ISBN 1-904890-28-8.
  • Girvin, Brian. "Beyond Revisionism? Some Recent Contributions to the Study of Modern Ireland." English Historical Review (2009) 124#506:94-107· DOI: 10.1093/ehr/cen341
  • Hogan, Gerard. "De Valera, the Constitution and the Historians." Irish Jurist 40 (2005).
  • McCarthy, Mark. Ireland's 1916 Rising: Explorations of History-making, Commemoration & Heritage in Modern Times (Routledge, 2016).
  • Murray, Patrick. "Obsessive historian: Eamon de Valera and the policing of his reputation." Proceedings of the Royal Irish Academy. Section C (2001): 37-65.
  • Regan, John M. "Irish public histories as an historiographical problem." Irish Historical Studies 37.146 (2010): 265-292.
  • Regan, John M. "Michael Collins, General Commanding‐in‐Chief, as a Historiographical Problem." History 92.307 (2007): 318-346.

Liên kết ngoài sửa

Bản mẫu:EB1922 poster