Cá nhám dẹt (thường được gọi không chuẩn là cá mập thiên thần dựa theo tên tiếng Anh angelshark), là tên gọi thông thường của chi Squatina, là chi duy nhất thuộc họ Squatinidae, họ này là họ duy nhất trong bộ Squatiniformes. Các loài thuộc chi này có đặc điểm là hai chiếc vây ngực lớn như một đôi cánh được ví như đôi cánh của thiên thần. Chi cá nhám dẹt bao gồm 23 loài được xếp trong một chi duy nhất. Các loài cá này có mặt khắp các vùng biển ôn đớinhiệt đới cạn trên toàn thế giới, nhưng cũng có loài sống ở những tầng nước ở độ sâu tới 1.300 m (4300 ft).[2]

Cá nhám dẹt
Thời điểm hóa thạch: 161–0 triệu năm trước đây[1] Giai đoạn Oxfordian đến nay
Loài Squatina squatina
Phân loại khoa học
Giới (regnum)Animalia
Ngành (phylum)Chordata
Lớp (class)Chondrichthyes
Phân lớp (subclass)Elasmobranchii
Liên bộ (superordo)Selachimorpha
Bộ (ordo)Squatiniformes
Buen, 1926
Họ (familia)Squatinidae
Bonaparte, 1838
Chi (genus)Squatina
A. M. C. Duméril, 1806
Loài điển hình
Squalus squatina
Linnaeus, 1758

Mô tả sửa

Phần phía trước của cá nhám dẹt rộng và phẳng nhưng phần phía sau vẫn giữ được một diện mạo điển hình của một loài cá nhám. Mắt và hai lỗ thở nằm ở trên đỉnh của cái đầu dẹt trong khi 5 khe mang lại nằm ở phía lưng của chúng. Vây ngực lớn và nằm theo chiều ngang của cơ thể. Chúng có hai vây lưng, không có vây hậu môn nhưng chúng lại có phần thùy dưới ở vây đuôi dài hơn thùy trên, một điều bất thường so với các loài cá mập khác. Hầu hết các loại phát triển có chiều dài khoảng 1,5 m (5 ft), riêng loài cá nhám dẹt Nhật Bản có chiều dài lên tới 2 m.[3]. Cá nhám dẹt là loài thụ tinh trong, mỗi lần chúng có thể đẻ được khoảng 13 con cá mập nhỏ.

Mặc dù các loài cá nhám này sống ở đáy và sự tồn tại của chúng gần như vô hại, nhưng cũng nên dè chừng bởi chúng có bộ hàm khỏe với những chiếc răng sắc nhọn có thể gây ra rách da nếu bị khiêu khích. Chúng có thể cắn nếu thợ lặn đến gần phần đầu hay đuôi của chúng.[4]

Giá trị sửa

Cá nhám dẹt được coi là những loài không có lợi ích thương mại, nhưng vào năm 1978 một dây chuyền sản xuất chế biến cá nhám dẹt ở Santa Barbara được đưa vào hoạt động, và 310 tấn đã được xuất ra vào năm 1984. Cá nhám dẹt từng bị đánh bắt rất nhiều nhưng hiện này các biện pháp đã được áp dụng để nhằm giảm việc khai thác quá mức. Tháng 4 năm 2008, chính phủ Anh dành cho cá nhám dẹt được bảo vệ một cách đầy đủ theo Luật Động vật hoang dã và nông thôn.

Phân loài sửa

Hiện nay có 23 loài cá nhám dẹt nằm trong chi duy nhất bao gồm:

Phát sinh loài sửa

 
Hóa thạch của loài Pseudorhina alifera.

Chi Pseudorhina đã tuyệt chủng vào Jura muộn cũng được xếp vào họ Squatinidae.[5]

Xem thêm sửa

Tham khảo sửa

  1. ^ Bourdon, J. (2009). Genera from the Fossil Record: Squatina. The Life and Times of Long Dead Sharks. Truy cập ngày 8 tháng 7 năm 2009.
  2. ^ Lỗi chú thích: Thẻ <ref> sai; không có nội dung trong thẻ ref có tên EoF
  3. ^ Chủ biên Ranier Froese và Daniel Pauly. (1998). "Squatinidae" trên FishBase. Phiên bản tháng 4 năm 1998.
  4. ^ Best, Cathleen. "Florida Museum of Natural History." PACIFIC ANGEL SHARK. (Date accessed 06/23/2010) <http://www.flmnh.ufl.edu/fish/gallery/descript/pacificangelshark/pacificangelshark.html Lưu trữ 2014-11-12 tại Wayback Machine>.
  5. ^ (tiếng Đức) K. A. Frickinger: Fossilien Atlas Fische, Mergus-Verlag, Melle, 1999, ISBN 3-88244-018-X

Tham khảo sửa