Cách mạng Haiti

Cách mạng Haiti
	Một phần của Cách mạng Đại Tây Dương, Chiến tranh cách mạng Pháp, và Chiến tranh Napoleon.
	; Trận chiến tại San Domingo, một bức tranh của January Suchodolski, mô tả cuộc đấu tranh giữa quân đội Ba Lan phục vụ quân Pháp và phiến quân nô lệ và giải phóng những người lính cách mạng
Thời gian	21 tháng 8 năm 1791 – 1 tháng 1 năm 1804; (12 năm, 4 tháng, 1 tuần và 4 ngày)
Địa điểm	Saint-Domingue
Kết quả	Chiến thắng Haiti Chính quyền thực dân Pháp bị trục xuất; Vụ thảm sát người Pháp;
Thay đổi; lãnh thổ	Thành lập độc lập Đế quốc Haiti
Tham chiến
1791–1793 Ex-slaves; Hoàng gia Pháp; Spain (từ 1793) ;	1791–1793 Slave owners; Vương quốc Pháp (until 1792); Cộng hòa Pháp;
1793–1798 Hoàng gia Pháp; Vương quốc Anh; Tây Ban Nha (đến 1796) ;	1793–1798 Pháp Ex-slaves; ;
1798–1801 Louverture Loyalists;	1798–1801 Rigaud Loyalists; Tây Ban Nha;
1802–1804 Ex-slaves; Liên hiệp Anh;	1802–1804 Pháp Polish Legions; Swiss Confederation; ; Tây Ban Nha
Chỉ huy và lãnh đạo
1791–1793 Dutty Boukman †; Georges Biassou; Vincent Ogé ; André Rigaud; 1793–1798 Paul-Louis Dubuc; Thomas Maitland; Joaquín Moreno; 1798–1801 Toussaint Louverture; 1802–1804 Toussaint Louverture ; Jean-Jacques Dessalines; Henri Christophe; Alexandre Pétion; François Capois; John Duckworth; John Loring;	1791–1793 Viscount de Blanchelande; Léger-Félicité Sonthonax; 1793–1798 Toussaint Louverture; André Rigaud; Alexandre Pétion; 1798–1801 André Rigaud; 1802–1804 Napoleon Bonaparte; Charles Leclerc (general) †; Vicomte de Rochambeau ; Villaret de Joyeuse; Federico Gravina;
Lực lượng
Quân đội chính quy: 55,000; Tình nguyện viên: 100,000+; 31,000;	Quân đội chính quy: 60.000; 86 tàu chiến và tàu khu trục;
Thương vong và tổn thất
Haiti: 200.000 người chết; Anh: 45,000 người chết;	Pháp: 75,000 người chết
	Thực dân trắng: 25,000

Cách mạng Haiti (1791-1804) là một cuộc nổi dậy của nô lệ trong thuộc địa Pháp Saint-Domingue, mà đỉnh cao là loại bỏ chế độ nô lệ ở đó và thành lập nước Cộng hòa Haiti. Cách mạng Haiti là cuộc nổi dậy của nô lệ duy nhất dẫn đến việc thành lập một nhà nước. Hơn nữa, nó thường được coi là nô lệ nổi loạn thành công nhất đã xảy ra và như là một thời điểm xác định trong lịch sử của cả châu Âu và châu Mỹ. Cuộc nổi dậy bắt đầu với một cuộc nổi loạn của nô lệ da đen châu Phi vào tháng 4 năm 1791. Nó đã kết thúc vào tháng 10 năm 1803 với sự thất bại của Pháp trong trận Vertières. Haiti đã trở thành một quốc gia độc lập vào ngày 01 tháng 1 năm 1804, với Jean-Jacques Dessalines được một hội đồng các tướng lĩnh bầu chọn kế tục chức toàn quyền. Ông ta ra lệnh thảm sát thiểu số người da trắng Haiti vào năm 1804, dẫn đến cái chết của 3.000 đến 5.000 người, giữa tháng 2 và tháng 4 năm 1804. Mặc dù một chính phủ độc lập đã được tạo ra ở Haiti, xã hội của đất nước tiếp tục bị ảnh hưởng sâu sắc bởi các mô hình được thiết lập dưới sự cai trị của thực dân Pháp.

Chú thích sửa

^ Madiou, Thomas (1848). Histoire d'Haiti Volume 3 of Histoire d'Haïti [1492]-. J. Courtois. tr. 313.
^ ^a ^b ^c ^d Scheina. Latin America's Wars. Potomac Books. tr. 1772.

Bài viết liên quan đến Haiti này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn.

[Madiou-1] Madiou, Thomas (1848). Histoire d'Haiti Volume 3 of Histoire d'Haïti [1492]-. J. Courtois. tr. 313.

[Scheina-2] Scheina. Latin America's Wars. Potomac Books. tr. 1772.

[1]

[2]