Wikipedia

Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết tự trị Kazakhstan

Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết tự trị Kazakhstan[1] (tiếng Nga: Казакская Автономная Социалистическая Советская Республика; tiếng Kazakh: Qazaq Aptonom Sotsijalijstik Sobettik Respuvblijkasь), viết tắt là Kazak ASSR (tiếng Nga: Казакская АССР; tiếng Kazakh: Qazaq ASSR), là một nước cộng hòa tự trị của Liên Xô trong Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Liên bang Nga (RSFSR) tồn tại từ 1925 đến 1936.

Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết tự trị Kazakhstan
Казакская Автономная Социалистическая Советская Республика(tiếng Nga)
Qazaq Aptonom Sotsijalijstik Sobettik Respuvblijkasь (tiếng Kazakh)
Cộng hòa tự trị của Nga Xô viết
←
1925–1936 →
Cờ Huy hiệu
Cờ Huy hiệu
Vị trí của Cộng hòa Tự trị Xô viết Kazakhstan
Vị trí của Cộng hòa Tự trị Xô viết Kazakhstan
Thủ đô Kyzylorda
(1925–1929)
Alma-Ata
(1929–1936)
Chính phủ Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết tự trị
Lịch sử
 -  Thành lập 1925
 -  Giải thể 1936
Hiện nay là một phần của  Kazakhstan
 Nga
 Turkmenistan
 Uzbekistan

Cho đến tháng 2 năm 1936, tên chính thức là Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Tự trị Kazak (tiếng Nga: Казахская Автономная Социалистическая Советская Республика), viết tắt là Kazakh ASSR (tiếng Nga: Казахская АССР) và đơn giản là Kazakhstan (tiếng Nga: Казахстан).

Địa lý sửa

Kazak ASSR kế tục Kirghiz ASSR, bao gồm tất cả lãnh thổ của Cộng hòa Kazakhstan ngày nay cộng với một phần của Uzbekistan (Khu tự trị Karakalpak), Turkmenistan (bờ phía bắc của Kara-Bogaz-Gol) và Nga (một phần của khu vực sẽ trở thành Tỉnh Orenburg). Những lãnh thổ này được chuyển từ ASSR Kazak trong thập kỷ sau.

Các phân khu hành chính của ASSR đã thay đổi nhiều lần trong lịch sử của nó. Năm 1928, các guberniya và huyện hành chính thừa kế từ Kyrgyz ASSR đã bị loại và thay thế bằng 13 okrug và raion. Năm 1932, nước cộng hòa được chia thành sáu oblast lớn hơn gồm:

Vào ngày 31 tháng 1 năm 1935, nhưng một bộ phận lãnh thổ được thực hiện trong đó bao gồm sáu oblasts liệt kê ở trên cộng với một mới Karkaralinsk quận

Lịch sử sửa

Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết tự trị Kazakhstan ban đầu được thành lập với tên gọi là Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết tự trị Kirghizstan (không nhầm lẫn với Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết tự trị Kirghiz giai đoạn 1926–1936, một lãnh thổ Trung Á hiện là nhà nước độc lập Kyrgyzstan) vào ngày 26 tháng 8 năm 1920, và là một phần của Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Liên bang Nga. Trước Cách mạng Nga, người Kazakh ở Nga được gọi là "Kirghiz-Kazak" hay đơn giản là "Kirghiz" (và người Kyrgyz là "Kara-Kirghiz").[2]

Tuy nhiên, ngày 15-19 tháng 6 năm 1925, Hội đồng Xô viết Kazakh lần thứ năm đã quyết định đổi tên nước cộng hòa thành Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết tự trị Kazak. Thủ đô của cựu Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết tự trị Kirghiz, Ak-Mechet, được giữ lại như là thủ đô của Kazak ASSR nhưng được đổi tên thành Kzyl-Orda, nghĩa là "trung tâm đỏ" trong tiếng Kazakh. Năm 1927[1] hoặc 1929[3][a] thành phố Alma-Ata được chọn là thủ đô mới của ASSR. Vào tháng 2 năm 1930, có một cuộc nổi dậy chống Xô viết ở làng Sozak.[4] Vào ngày 5 tháng 12 năm 1936, nước CHXHCNXV Tự trị được tách khỏi Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Liên bang Nga và trở thành Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Kazakhstan trở thành một nước cộng hòa Liên Xô.[1]

Xem thêm sửa

Chú thích sửa

  1. ^ Nguồn khác nhau về năm.

Tham khảo sửa

  1. ^ a b c Grigol Ubiria. Soviet Nation-Building in Central Asia: The Making of the Kazakh and Uzbek Nations. Routledge, 2015. p. 124. ISBN 9781317504351
  2. ^ The 1911 Encyclopædia Britannica: "Kirghiz" (scanned version)
  3. ^ Vladimir Babak, et al., eds. Political Organization in Central Asia and Azerbijan: Sources and Documents. Routledge, 2004. p. 90. ISBN 9781135776817
  4. ^ Niccolò Pianciola; Paolo Sartori (2013). “Interpreting an insurgency in Soviet Kazakhstan: The OGPU, Islam and Qazaq 'Clans' in Suzak, 1930”. Islam, Society and States Across the Qazaq Steppe: 297–340.
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Cộng_hòa_Xã_hội_chủ_nghĩa_Xô_viết_tự_trị_Kazakhstan&oldid=71144854”