Chính trị Đông Timor (Timor-Leste) hoạt động trong khuôn khổ của một nước cộng hòa bán tổng thống,[1][2] theo đó Thủ tướng Đông Timor điều hành Chính phủ còn Tổng thống thực thi các chức trách của lãnh đạo nhà nước. Timor Leste là một quốc gia đa đảng. Quyền hành pháp thuộc về tổng thống và chính phủ. Quyền lập pháp do cả Quốc hội và Chính phủ đảm nhiệm. Các hoạt động Tư pháp độc lập với lập pháp và Hành pháp. Hiến pháp Timor Leste được tu sửa từ Hiến pháp Bồ Đào Nha, mặc dù Tổng thống được trao ít quyền hơn so với Bồ Đào Nha.[1] Đất nước vẫn đang trong quá trình xây dựng hệ thống hành chính và cơ quan chính phủ.

Hành pháp sửa

 
Văn phòng Chính phủ ở Dili

Lãnh đạo nhà nước của Cộng hòa Timor Leste là Tổng thống, được bầu trực tiếp thông qua bỏ phiếu phổ thông với nhiệm kỳ 5 năm,có quyền hành pháp bị phần nào hạn chế bởi hiến pháp, mặc dù Tổng thống có quyền phủ quyết các dự luật cho dù nó đã được Quốc hội thông qua. Sau bầu cử, Tổng thống sẽ bổ nhiệm Thủ tướng, thường là Lảnh đạo của Đảng hoặc Liên minh chiếm đa số ghế trong Quốc hội.

Những viên chức chủ chốt
Chức vụ Tên Đảng Từ
Tổng thống Francisco Guterres Mặt trận Cách mạng vì một Đông Timor độc lập 20/5/2017
Thủ tướng Taur Matan Ruak Đảng Giải phóng Nhân dân 22/5/2018

Lập pháp sửa

 
Trụ sở Quốc hội Timor Leste

Nghị viện Quốc gia đơn viện có 65 nghị viên được bầu lên với nhiệm kỳ 5 năm. Số ghế có thể thay đổi từ mức tối thiểu 52 đến mức tối đa 65 ghế, mặc dù có trường hợp ngoại lệ là 88 thành viên như nhiệm kỳ đầu tiên. Nhiệm kỳ đầu tiên của Quốc hội ké dài 6 năm, từ 2001 đến 2007.

Hiến pháp Timor Leste được sử đổi theo Hiến pháp Bồ Đào Nha. Đất nước vẫn đang trong quá trình xây dựng hệ thống hành chính và cơ quan chính phủ.

Các đảng chính trị và các cuộc bầu cử sửa

 
Các Đảng phái và Liên minh trong Quốc hội Timor Leste năm 2012

Tư Pháp sửa

Tòa án Tư pháp tối cao có một Chán án do Quốc hội bổ nhiệm và còn lại do Hội đồng Tư pháp Cao cấp bổ nhiệm.

Phân chia Hành chính sửa

 
Bản đồ các Quận của Timor Leste.

Timor được chia thành 13 Quận chính:

Các khu vực được chia thành 65 khu vực nhỏ, 443 sucos và 2.336 thị trấn, làng và thôn. [1]PDF (213 KiB)

Liên kết ngoài sửa

Chú thích sửa

  1. ^ a b Neto, Octávio Amorim; Lobo, Marina Costa (2010). “Between Constitutional Diffusion and Local Politics: Semi-Presidentialism in Portuguese-Speaking Countries”. Social Science Research Network. Truy cập ngày 6 tháng 3 năm 2016. Chú thích journal cần |journal= (trợ giúp)
  2. ^ Shoesmith, Dennis (March–April 2003). “Timor-Leste: Divided Leadership in a Semi-Presidential System” (PDF). Asian Survey. University of California Press. 43 (2): 231–252. doi:10.1525/as.2003.43.2.231. Truy cập ngày 6 tháng 3 năm 2016.Quản lý CS1: postscript (liên kết)