Colchicin

Colchicin
Dữ liệu lâm sàng
Tên thương mại	Colcrys
AHFS/Drugs.com	Chuyên khảo
MedlinePlus	a682711
Danh mục cho thai kỳ	AU: D ; US: C (Rủi ro không bị loại trừ) ; ;
Dược đồ sử dụng	Oral
Mã ATC	M04AC01 (WHO) ;
Tình trạng pháp lý
Tình trạng pháp lý	AU: S4 (Kê đơn) ; CA: ℞-only ; UK: POM (chỉ bán theo đơn) ; US: ℞-only ;
Dữ liệu dược động học
Sinh khả dụng	45%
Liên kết protein huyết tương	34-44%
Chuyển hóa dược phẩm	trao đổi chất, chủ yếu bởi CYP3A4
Chu kỳ bán rã sinh học	26.6-31.2 giờ
Bài tiết	phân (65%)
Các định danh
	Tên IUPAC N-[(7S)-1,2,3,10-Tetramethoxy-9-oxo-5,6,7,9-tetrahydrobenzo[a]heptalen-7-yl]acetamide;
Số đăng ký CAS	64-86-8;
PubChem CID	6167;
IUPHAR/BPS	2367;
DrugBank	DB01394 ;
ChemSpider	5933 ;
Định danh thành phần duy nhất	SML2Y3J35T;
KEGG	D00570 ;
ChEBI	CHEBI:27882 ;
ChEMBL	CHEMBL107 ;
ECHA InfoCard	100.000.544
Dữ liệu hóa lý
Công thức hóa học	C22H25NO6
Khối lượng phân tử	399.437
Mẫu 3D (Jmol)	Hình ảnh tương tác;
	SMILES O=C(N[C@@H]3C\1=C\C(=O)C(\OC)=C/C=C/1c2c(cc(OC)c(OC)c2OC)CC3)C;
	Định danh hóa học quốc tế InChI=1S/C22H25NO6/c1-12(24)23-16-8-6-13-10-19(27-3)21(28-4)22(29-5)20(13)14-7-9-18(26-2)17(25)11-15(14)16/h7,9-11,16H,6,8H2,1-5H3,(H,23,24)/t16-/m0/s1 ; Key:IAKHMKGGTNLKSZ-INIZCTEOSA-N ;
(kiểm chứng)

Colchicine (phát âm IPA:/ˈkɔlʧəsin/, tiếng Việt: côn-si-xin) là một loại hoá chất thường được sử dụng làm dược phẩm để điều trị bệnh gút, đôi khi làm chất độc để tiêu diệt một số loài thú (chó, mèo) và cũng còn dùng trong chọn giống để gây đột biến nhân tạo. vốn là một sản phẩm tự nhiên, ban đầu được chiết xuất từ các loài thực vật thuộc chi Colchicum (như Colchicum autumnale, thường được gọi là "cây bả chó").^[1]^[2]

Công dụng sửa

Trong Y học, colchicine là một dược phẩm. Các tác dụng phụ chủ yếu là khó chịu đường tiêu hóa ở liều cao.^[3] Ngoài gout, colchicine được sử dụng để điều trị sốt Địa Trung Hải từ gia đình, viêm màng ngoài tim, bệnh behçet, và rung nhĩ.
Trong nhân giống cây trồng nói riêng cũng như gây đột biến nhân tạo nói chung, chất này được sử dụng rộng rãi, thường để tạo ra tế bào đa bội hoặc thể đa bội.^[4] Tuy dùng colchicine sẽ gây tử vong ở hầu hết các tế bào động vật bậc cao, nhưng ngược lại: ở bào thực vật, chất này không chỉ được dung nạp tốt mà còn thường dẫn đến các cây đa bội có ý nghĩa kinh tế nổi trội thường biểu hiện ở cây lớn hơn, phát triển nhanh hơn và nông sản thường có chất lượng tốt hơn hản so với "bố mẹ" lưỡng bội bình thường.^[5]^[6] Ứng dụng thực tế đầu tiên của colchicine có thể là thành tựu tạo ra loài nhân tạo đầu tiên trên thế giới là cải bắp lai cải củ của Georgi Dmitrievich Karpechenko.

Chú thích sửa

^ “Colchicine”.
^ “Colchicine (kol' chi seen)”.
^ “Colchicine for acute gout: updated information about dosing and drug interactions”. National Prescribing Service. ngày 14 tháng 5 năm 2010. Bản gốc lưu trữ ngày 30 tháng 6 năm 2012. Truy cập ngày 14 tháng 5 năm 2010.
^ "Sinh học Campbell" - Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam, 2010.
^ "Sinh học 12" - Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam, 2018.
^ “Changes in Chromosome Number”.

Liên kết ngoài sửa

Feature Lưu trữ 2010-06-10 tại Wayback Machine on colchicine, by Matthew J. Dowd at vcu.edu
NIOSH Emergency Response Database
Eugene E. Van Tamelen, Thomas A. Spencer Jr., Duff S. Allen Jr., Roy L. Orvis (1959). “The Total Synthesis of Colchicine”. J. Am. Chem. Soc. 81 (23): 6341–6342. doi:10.1021/ja01532a070.Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (liên kết)

[1] “Colchicine”.

[2] “Colchicine (kol' chi seen)”.

[nps1-3] “Colchicine for acute gout: updated information about dosing and drug interactions”. National Prescribing Service. ngày 14 tháng 5 năm 2010. Bản gốc lưu trữ ngày 30 tháng 6 năm 2012. Truy cập ngày 14 tháng 5 năm 2010.

[4] "Sinh học Campbell" - Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam, 2010.

[5] "Sinh học 12" - Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam, 2018.

[6] “Changes in Chromosome Number”.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]