Phrabat Somdet Phra Pinklao Chaoyuhua (tiếng Thái: พระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว) (04 Tháng 9 năm 1808 - 07 tháng 1 năm 1866) là Nhị vương Xiêm. Ông là em trai của vua Mongkut (Rama IV). Sử nhà Nguyễn gọi là Ô Thiệt (烏舌, "Isaret")[2] hay Ô Thiệt vương (烏舌王).[3][4]

Pinklao
Nhị vương Xiêm
Pinklao
Nhị vương Xiêm
Nhiệm kỳngày 25 tháng 5 năm 1851- ngày 7 tháng 1 năm 1866
Chánh vươngMongkut (Rama IV)
Tiền nhiệmMaha Sakdi Polsep
Kế nhiệmVichaichan
Thông tin chung
Sinh(1808-09-04)4 tháng 9 năm 1808
Bangkok, Xiêm
Mất7 tháng 1 năm 1866(1866-01-07) (57 tuổi)
Bangkok, Xiêm
Phối ngẫuChao Chom Manda Klib[1]
Hậu duệ58 sons and daughters with various consorts
Hoàng tộcvương triều Chakri
Thân phụBuddha Loetla Nabhalai (Rama II)
Thân mẫuSri Suriyendra

Đầu đời sửa

Hoàng tử Chutamani được sinh ra vào ngày 04 tháng 9 năm 1808 như một đứa con trai của Hoàng tử Isarasundhorn và công chúa Bunrod tại dinh Thonburi cũ. Hoàng tử Chutamani cũng đã có một hoàng tử em trai - trai Mongkut-những người đã lớn tuổi hơn bảy năm. Năm 1809, Hoàng tử Isarasundhorn lên ngôi Phật Loetla Nabhalai và mẹ của ông đã trở thành Hoàng hậu Sri Suriyendra. Tất cả họ di chuyển đến Hoàng cung.

Chính phủ của Buddha Loetla Nabhalai, tuy nhiên, đã giúp Kromma Meun Jessadabodindra, con trai Buddha Loetla Nabhalai với vợ lẽ Riam. Năm 1824, hoàng tử Mongkut đã trở thành một tu sĩ theo truyền thống của Xiêm La. Tuy nhiên, Đức Phật Loetla Nabhalai ngã bệnh và qua đời trong cùng một năm. Giới quý tộc, do Chao Phraya Abhay Pudhorn các Samuha Nayok và Tish Bunnag Bộ trưởng Kromma Tha hỗ trợ Hoàng tử Jessadabodindra cho ngai vàng như ông đã được chứng minh là rất có thẩm quyền để cai trị. Do đó, Jessadabodindra đã được trao vương miện, và sau này được gọi là Vua Nangklao (Rama III).

Hoàng tử Mongkut sau đó ở lại tu của mình để tránh mưu đồ chính trị. Hoàng tử Chutamani, tuy nhiên, bước vào chính phủ dưới Nangklao và đã được trao tặng danh hiệu Kromma KhunIsaret-rangsant. Kromma Khun Isaret chuyển đến cung điện cũ ở Thonburi, nơi ông sống với mẹ hoàng Sri Suriyendra cho đến khi bà qua đời vào năm 1836.

Vị hoàng tử trẻ ấy, như là anh trai của mình, cũng khuynh hướng thiên về người nước ngoài. Năm 1833 ở tuổi 25 và được biết đến với nhà ngoại giao Edmund Robertsas Chow-Phoi-Noi hoặc Mom-fa-Noi, hoàng tử bí mật đến thăm nhà sứ mệnh trong cuộc đàm phán Roberts cho hiệp ước đầu tiên của Mỹ với Xiêm. Hoàng tử rất vui và hài lòng với một lần vào ban đêm với người đàn ông-của-chiến tranh con công, trong đó những người đàn ông đã tập trung đến khu cho tập trận hải quân. Roberts cho biết hoàng tử nói và viết tiếng Anh lưu loát đáng kể, và phát âm của mình là chính xác[5][6]

Cai trị với Mongkut sửa

Nangklao chết vào năm 1851. Kromma KhunIsaret được tại thời điểm khoán thừa kế ngai vàng, nhưng sự trở lại và yêu cầu của anh trai ông là Hoàng tử Mongkut đã mạnh hơn. Mongkut sau đó đã đăng quang vào ngày 25 Tháng Năm 1851 với sự hỗ trợ của giới quý tộc. Đồng thời Hoàng tử Isaret đã được trao vương miện là Phó Vua Pinklao với danh dự bằng Mongkut. Trong thực tế, Pinklao giữ danh hiệu của cung điện phía trước. Các truyền thuyết phổ biến cho rằng các tính toán chiêm tinh của Mongkut nói rằng anh trai ông là Hoàng tử Isaret cũng nắm giữ số phận để trở thành một vị vua. Kết quả là ông đã cho Pinklao phong cách tương tự và tiêu đề thông thường dành cho một vị vua như Phrabat Somdet và Chao Yu Hua: Phrabat Somdet Phra Pinklao Chao Yu Hua. David Wyatt xem xét bổ nhiệm của mình một cách Mongkut để ngăn chặn Pinklao từ thách thức vị trí của riêng mình.[7] Tuy nhiên, mối quan hệ giữa hai anh em vẫn yên bình và tốt trong suốt triều đại Mongkut.

Các chính phủ dưới Mongkut là tuy nhiên, trong bàn tay mạnh mẽ của Somdet Chao Phraya Borom Maha Prayurawongse và Somdet Chao Phraya Borom Maha Pichaiyat, cựu Bộ trưởng Trưởng Siam. Sự can thiệp của cả vua và Phó vua do đó tối thiểu. Mở rộng quyền lợi của mình đến đối ngoại Pinklao, người được biết đến với sự lưu loát của mình bằng ngôn ngữ tiếng Anh đã có thể đáp ứng với các chữ cái của John Bowring. Trong thư, ông gọi mình là vua thứ hai và anh trai của ông là vua đầu tiên. Kết quả là, Pinklao đã có thể đóng một vai trò lớn trong việc đàm phán các Hiệp ước Bowring năm 1855, cũng như một vai trò trong việc đàm phán tiếp theo của Hiệp ước Harris năm 1856 mà cập nhật các hiệp ước Roberts của năm 1833.

Như các vị vua thứ hai và cung điện Mặt trận, Pinklao duy trì quân đội riêng của mình, và một lực lượng hải quân của một số tàu hiện đại. Chính trong thời gian này là sức mạnh của cung điện phía trước mở rộng đáng kể. Ngoài việc nước, Pinklao đã quan tâm đến cả hai nền văn hóa phương Tây và Lào, nói tiếng Anh, khoan quân đội của mình trong thời trang châu Âu, ca hát, nhảy múa và chơi các khene để Mor lam âm nhạc.

Pinklao chết trên 07 Tháng một 1866, predeceasing anh trai của mình bằng hai năm. cháu trai của ông Chulalongkorn 15 tuổi (con trai của Mongkut), đã thành công lên ngôi năm 1868 và Somdet Chao Phraya Borom Maha Sri Suriyawongse (Regent) bố trí các tiêu đề của Mặt trận Palace được thành công bằng con trai Pinklao với công chúa Aim, Hoàng tử Yingyot sau Vichaichan.

Tước vị và huy chương sửa

Tước vị sửa

  • 1808-1832: Chaofa Phra Chutamani (เจ้าฟ้าจุฑามณี, "vương tử Chutamani")
  • 1832-1851: Somdet Phra Chao Nongya Thoe Kromma Khun Isaret-rangsant (สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ กรมขุนอิศเรศรังสรรค์, "vương tử Isaret, em trai của vua")
  • 1851-1866: Phra Bat Somdet Phra Pinklao Chao Yu Hua (พระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว, "vua Pinklao")

Huy chương sửa

Tổ tiên sửa

Tham khảo sửa

  1. ^ วิบูล วิจิตรวาทการ. สตรีสยามในอดีต. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพฯ:เดือนตุลา. 2542, p. 245
  2. ^ Quốc Triều Chính Biên Toát Yếu, quyển 5
  3. ^ Quốc Triều Chính Biên Toát Yếu, quyển 4
  4. ^ Đại Nam thực lục chính biên, đệ tam kỷ, tập 6, trang 303,312
  5. ^ Roberts, Edmund (ngày 12 tháng 10 năm 2007) [1837]. “Chapter XIX —Government of Siam.”. Embassy to the Eastern courts of Cochin-China, Siam, and Muscat: in the U.S. sloop-of-war Peacock...during the years 1832-3-4. Harper & Brothers. tr. 300–301. OCLC 12212199. Truy cập ngày 25 tháng 4 năm 2012.
  6. ^ Ruschenberger, William Samuel Waithman (ngày 24 tháng 7 năm 2007) [1837]. A Voyage Round the World: Including an Embassy to Muscat and Siam in 1835, 1836 and 1837. Harper & Brothers. tr. 295. OCLC 12492287. Truy cập ngày 25 tháng 4 năm 2012.
  7. ^ Wyatt, David. Thailand: A Short History. Yale University Press, 1984. ISBN 0-300-03582-9. (p. 167)

Liên kết ngoài sửa

Pinklao
Chakri Dynasty
Sinh: 4 September, 1808 Mất: 7 January, 1866
Tiền nhiệm
Maha Sakdi Polsep
Nhị vương Xiêm
1851–1866
Kế nhiệm
Vichaichan
Chức vụ quân sự
Tiền nhiệm
New creation
Commander of the Front Palace Navy
1851-1865
Kế nhiệm
Vichaichan