Seshat (Safkhet, Sesat, Seshet, Sesheta hay Seshata), là một nữ thần của trí tuệ và văn tự trong thần thoại Ai Cập cổ đại. Đôi khi bà được coi là hiện thân của thần Thoth, và là vợ ông. Họ có một người con trai tên Hornub, nghĩa là "Hornub vàng", đôi khi bà được coi là hiện thân của Isis[1].

Seshat
Nữ thần của văn tự, kiến trúc, thiên văn và trí tuệ
Nữ thần Seshat trong trang phục da báo, đội một cây cọ và đang ghi chép trên một thân cây cọ.
Tên bằng chữ tượng hình
R20tB1
Biểu tượngCây cọ
Phối ngẫuThoth
Hậu duệHornub (?)

Bà được miêu tả là một người phụ nữ mặc áo da báo, đội trên đầu một cây cọ với hai cái sừng úp ngược. Tới nay người ta vẫn không rõ biểu tượng đó nghĩa là gì[2][3][4].

Thần thoại sửa

Seshat được coi là người ghi chép của Pharaoh. Bà ghi tất cả những chiến công, thành tựu, bao gồm cả những tù binh hay chiến lợi phẩm của một vị vua trên một thân cây cọ.

Bà còn được biết đến với tên gọi "Người đàn bà của văn tự" vì đã chăm sóc Thư viện của các vị thần và bảo vệ toàn bộ văn tự trên thế giới. Theo thần thoại, Seshat là người sáng tạo nên chữ viết và con số, và Thoth chồng bà đã dạy cho mọi người biết cách viết và đọc[1].

Trong chuỗi nghi lễ xây dựng các đền thờ của người Ai Cập cổ đại, việc đầu tiên là dùng dây thừng nhỏ đo kích thước công trình và căn chỉnh hướng ngôi đền theo tinh tú hoặc la bàn, gọi là lễ "căng dây"[1]. Buổi lễ liên kết chặt chẽ với Seshat, vì vậy bà được coi là vị thần kiến trúc, xây dựng và thiên văn học. Trong các văn tự cổ, Nephthys được gọi là "Nữ thần của ngôi nhà" thì Seshat là "Điều đầu tiên của việc xây dựng", thông qua lễ động thổ trước khi xây nhà[1].

Thờ cúng sửa

Cho đến nay, không có đền thờ nào dành riêng cho nữ thần. Tuy nhiên, bà đã được khắc họa trên một số ngôi đền. Ở triều đại thứ 4, một vị hoàng tử tên Wep-em-nefret đã tự nhận mình là "Người trông coi việc ghi chép của Hoàng gia" và là "Thầy tư tế của Seshat". Về sau, bà dần bị thay thế bởi thần Thoth[1].

Tham khảo sửa

  1. ^ a b c d e “Gods of Ancient Egypt: Seshat”. Bản gốc lưu trữ ngày 22 tháng 12 năm 2017. Truy cập ngày 17 tháng 12 năm 2017.
  2. ^ Wilkinson, Richard H. (2003). The Complete Gods and Goddesses of Ancient Egypt. Thames & Hudson. tr. 166
  3. ^ “Seshat and her tools”.
  4. ^ Egyptian Grammar (Dictionary). By Sir Alan Henderson Gardiner
 
Nữ thần Seshat khắc trên ngai của vua Rameses II, đặt trong đền thờ ở Luxor.