Tiếng Laz
Tiếng Laz (ლაზური ნენა,lazuri nena; tiếng Gruzia: ლაზური ენა, lazuri ena hoặc ჭანური ენა, ç̌anuri ena/chanuri ena) là một ngôn ngữ thuộc ngữ hệ Kartvelia được nói bởi người Laz trên bờ đông nam của Biển Đen. Người ta ước tính có khoảng 20.000[4] người bản ngữ Laz ở Thổ Nhĩ Kỳ, trong một dải đất kéo dài từ Melyat đến biên giới Gruzia (tên chính thức là Lazistan cho đến năm 1925) và khoảng 2.000 người ở Gruzia.
| Tiếng Laz | |
|---|---|
| Lazuri, ლაზური | |
| Sử dụng tại | Thổ Nhĩ Kỳ, Gruzia |
| Tổng số người nói | 33.000[1]–300,000[2] |
| Dân tộc | người Laz |
| Phân loại | Kartvelia |
| Hệ chữ viết | |
| Mã ngôn ngữ | |
| ISO 639-3 | lzz |
| Glottolog | lazz1240[3] |
 | |
| ELP | Laz |
Phân loại sửa
Tiếng Laz là một trong bốn ngôn ngữ của ngữ hệ Nam Kavkaz. Cùng với tiếng Mingrelia, nó tạo thành nhánh Zan của ngữ hệ Kartvelia này. Hai ngôn ngữ có liên quan rất chặt chẽ với nhau, đến mức một số nhà ngôn ngữ học gọi tiếng Mingrelia và tiếng Laz là các phương ngữ của một ngôn ngữ Zan duy nhất, một quan điểm được hình thành trong thời Xô viết và ngày nay vẫn còn ở Gruzia. Tuy nhiên, nói chung, Mingrelia và Laz được coi là hai ngôn ngữ riêng biệt, do cả hai cộng đồng nói hai thứ tiếng này tách biệt nhau lâu đời (500 năm) và ít hiểu biết lẫn nhau. Người Laz đang dần di cư sang Trebizond, Thổ Nhĩ Kỳ.[5][6]
Xem thêm sửa
- Colchis
- Ngôn ngữ Kaskia
Tham khảo sửa
- ^ https://www.omniglot.com/writing/laz.htm
- ^ “Bản sao đã lưu trữ”. Bản gốc lưu trữ ngày 13 tháng 7 năm 2020. Truy cập ngày 12 tháng 7 năm 2020.
- ^ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin biên tập (2013). “Laz”. Glottolog. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
- ^ “Laz”. Ethnologue.
- ^ (cf. Pisarev in Zapiski VOIRAO [1901], xiii, 173-201)
- ^ http://colchianstudies.files.wordpress.com/2010/04/47-laz-minorsky.pdf
Thư liệu sửa
- Grove, Timothy (2012). Materials for a Comprehensive History of the Caucasus, with an Emphasis on Greco-Roman Sources. http://timothygrove.blogspot.com/2012/07/materials-for-comprehensive-history-of.html
- Kojima, Gôichi (2003) Lazuri grameri Chiviyazıları, Kadıköy, İstanbul, ISBN 975-8663-55-0 (notes in English and Turkish)
- Nichols, Johanna (1998). The origin and dispersal of languages: Linguistic evidence. In N. G. Jablonski & L. C. Aiello (Eds.), The origin and diversification of language. San Francisco: California Academy of Sciences.
- Nichols, Johanna (2004). The origin of the Chechen and Ingush: A study in Alpine linguistic and ethnic geography. Anthropological Linguistics 46(2): 129-155.
- Tuite, Kevin. (1996). Highland Georgian paganism — archaism or innovation?: Review of Zurab K’ik’nadze. 1996. Kartuli mitologia, I. ǰvari da saq’mo. (Georgian mythology, I. The cross and his people [sic].). Annual of the Society for the Study of Caucasia 7: 79-91.
Liên kết ngoài sửa
- (tiếng Thổ Nhĩ Kỳ) Lazkulturdernegi.org.tr
- (tiếng Thổ Nhĩ Kỳ) Laz Cultur – Information about Lazs, Laz Language, Culture, Music
- (tiếng Thổ Nhĩ Kỳ) Laz Cultur – Information about Lazs, Laz Language, Culture, Music
- (tiếng Thổ Nhĩ Kỳ) Laz Cultur – Information about Lazs, Laz Language, Culture, Music and Laz Diaspora
- Lazuri Nena – The Language of the Laz by Silvia Kutscher.
- Laz-Turkish full dictionary in word format
- Samples of Laz Language in English, Dutch and Turkish, Arzu Barské - Erdogan Lưu trữ 2021-12-02 tại Wayback Machine on Yahoo! GeoCities
- Laz history and language, Lazlar, Yilmaz Erdogan on Yahoo! GeoCities
- Laz Georgian-Latin and Latin-Georgian converter