Trận Glorieta Pass, diễn ra từ ngày 26 cho đến ngày 28 tháng 3 năm 1862, tại Lãnh thổ New Mexico, là trận đánh quyết định của Chiến dịch New Mexico thời Nội chiến Hoa Kỳ. Được một số tác giả mệnh danh là "Gettysburg của miền Tây" (một cái tên "phù hợp với nhà viết tiểu thuyết hơn là nhà sử học" [6]), trận Glorietta Pass là mối đe dọa lớn cuối cùng của miền Nam đến quyền kiểm soát của miền Bắc tại miền Tây Nam Hoa Kỳ.[7] Nó được dự kiến như là một đòn giáng trí mạng của các lực lượng Liên minh miền Nam nhằm xâm phạm lãnh thổ của Liên bang miền Bắc tại miền Tây dọc theo chân dãy núi Rocky. Trận chiến đã xảy ra tại đèo Glorieta Passdãy núi Sangre de Cristo tại nơi mà ngày nay là New Mexico, và là một sự kiện quan trọng trong lịch sử Lãnh thổ New Mexico thời Nội chiến Hoa Kỳ.

Trận Glorieta Pass
Một phần của cuộc Nội chiến Hoa Kỳ

Trận Glorieta Pass, vẽ bởi Roy Anderson.
Thời gian2628 tháng 3 năm 1862
Địa điểm
Kết quả Thắng lợi chiến thuật của Liên minh miền Nam; thắng lợi chiến lược của Liên bang miền Bắc
Tham chiến
Hoa Kỳ Liên bang miền Bắc Liên minh miền Nam Hoa Kỳ Liên minh miền Nam
Chỉ huy và lãnh đạo
Hoa Kỳ John P. Slough
Hoa Kỳ John M. Chivington
Liên minh miền Nam Hoa Kỳ Charles L. Pyron
Liên minh miền Nam Hoa Kỳ William R. Scurry
Lực lượng
1.300 quân 1.100 quân
Thương vong và tổn thất
Apache Canyon
5 tử trận
14 bị thương
3 mất tích[1]
Glorieta Pass
46 tử trận[2]
64 bị thương
15 bị bắt
Tổng cộng:
51 tử trận
78 bị thương
15 bị bắt
3 mất tích
[3]
Apache Canyon
4 tử trận
20 bị thương
75 bị bắt[4]
Glorieta Pass
46 tử trận[5]
60 bị thương
17 bị bắt
Tổng cộng:
50 tử trận
80 bị thương
92 bị bắt

Vào ngày 26 tháng 3, một cuộc đụng đổ nhỏ diễn ra giữa các lực lượng tiên phong của hai bên, và đến ngày 28 tháng 3 thì trận đánh chính bùng nổ. Mặc dù quân miền Nam đã đánh bật được quân miền Bắc qua đèo, họ buộc phải triệt thoái khi đoàn xe tiếp tế của miền Nam bị tiêu diệt và phần lớn ngựa và lừa của họ bị giết hoặc là bị xua đuổi. Cuối cùng, quân đội miền Nam đã rút lui hoàn toàn khỏi Lãnh thổ New Mexico về Arizona thuộc Liên minh và sau đó là Texas. Như vậy, trận Glorieta Pass đã trở thành đỉnh điểm của chiến dịch.

Chú thích sửa

  1. ^ Josephy, p. 81
  2. ^ For a listing of Colorado casualties see pp.144–153
  3. ^ Frazier, p. 225
  4. ^ Frazier, p. 210
  5. ^ “For listing of casualties by name see”. Bản gốc lưu trữ ngày 28 tháng 3 năm 2015. Truy cập ngày 24 tháng 11 năm 2012.
  6. ^ Edrington, Thomas S. and John Taylor, ‘’The Battle of Glorieta Pass: A Gettysburg in the West, March 26-28, 1862’’, University of New Mexico Press, Albuquerque, 1998 p. 4
  7. ^ Bowman, John Stewart, trang 180

Tham khảo sửa

Đọc thêm sửa

  • Alberts, Don. The Battle of Glorieta: Union Victory in the West. Texas A&M University Press, 1996. ISBN 0-89096-825-X.
  • Edrington, Thomas. The Battle of Glorieta Pass: A Gettysburg in the West, March 26–28, 1862. University of New Mexico Press, 1998. ISBN 0-8263-1896-7.
  • Nagle, P. G. Glorieta Pass [a novel]. New York: Forge, 1999. ISBN 0-312-86548-1.
  • Scott, Robert. "Glory, Glory, Glorieta: The Gettysburg of the West." Johnson Books, 1992. ISBN 1-55566-098-3.
  • Simmons, Mark. "The Battle at Valley's Ranch: First account of the Gettysburg of the West, 1862." San Pedro Press, 1987. ISBN 0-943369-00-2.
  • Whitford, William. "Battle of Glorieta Pass: The Colorado Volunteers in the Civil War." Rio Grande Press, 1990. ISBN 0-87380-171-7.
  • John Stewart Bowman, The World almanac of the American West, World Almanac, 1986. ISBN 0886872731.

Liên kết ngoài sửa