Val d'Aran
Aran (phát âm địa phương: [aˈɾan]; tiếng Catalunya: [əˈɾan]; tiếng Tây Ban Nha: [aˈɾan]) (còn gọi Val d'Aran) là một comarca của Catalunya, Tây Ban Nha, bao gồm thung lũng Aran rộng 620,47 kilômét vuông (239,56 dặm vuông Anh), ở vùng núi Pyrénées, ở phần tây bắc của tỉnh Lleida.
| Aran | |
|---|---|
| — Comarca — | |
 | |
 Hiệu kỳ  Huy hiệu | |
| Hiệu ca: Montanhes araneses (tiếng Occitan) "Những ngọn núi Aran" | |
 Vị trí của Aran tại Catalunya | |
.svg)  Aran | |
| Quốc gia |  Tây Ban Nha |
| Cộng đồng tự trị |  Catalunya |
| Tỉnh | Lleida |
| Thủ phủ | Vielha e Mijaran |
| Điểm dân cư | |
| Chính quyền | |
| • Thành phần | Conselh Generau d'Aran |
| • Síndic | Carlos Barrera (CDA) |
| Diện tích | |
| • Tổng cộng | 633 km2 (244 mi2) |
| Dân số (2014) | |
| • Tổng cộng | 9.993 |
| • Mật độ | 16/km2 (41/mi2) |
| Tên cư dân |
|
| Múi giờ | CET (UTC+1) |
| • Mùa hè (DST) | CEST (UTC+2) |
| Điểm dân cư lớn nhất | Vielha e Mijaran |
| Ngôn ngữ chính thức |
|
| Trang web | Conselh Generau d'Aran |
Thung lũng này là một trong hai vùng duy nhất của Tây Ban Nha[1] tọa lạc ở hướng bắc của Pyrénées. Thung lũng này có con sông duy nhất (Garonne) của Catalunya chảy vào Đại Tây Dương (do vậy, nơi này có khí hậu hơi hướng Đại Tây Dương, thay vì Địa Trung Hải). Sông Garonne chảy dọc Aran từ đầu nguồn ở Pla de Beret gần Port de la Bonaigua, nhận nước của sông Joèu (từ núi Aneto) và chảy ngầm ở đoạn Forau de Aigualluts. Nó chảy lộ thiên từ đoạn Val dera Artiga trước khi đến thung lũng Aran, rồi chảy qua Pháp và đổ vào Đại Tây Dương. Sông Noguera Pallaresa, mà đầu nguồn chỉ cách đầu nguồn Garonne khoảng một trăm mét, chảy theo hướng ngược lại, vào Địa Trung Hải.
Aran giáp với Pháp về phía bắc, cộng đồng tự trị Aragon về phía tây, comarca Alta Ribagorça về phía nam và Pallars Sobirà về phía đông. Thủ phủ Aran là Vielha, với 3.692 dân (1996). Theo thống kê 2001, đa số người ở Aran nói tiếng Tây Ban Nha (38,8%), theo sau là phương ngữ Aran của tiếng Occitan (34,19%), rồi tiếng Catalunya (19,45%), 7,56% còn lại nói ngôn ngữ khác.[2]
Tham khảo sửa
- ^ Vùng còn lại là Luzaide/Valcarlos, của Navarra.
- ^ “Cens lingüístic de l'aranès de 2001” (PDF). Truy cập ngày 6 tháng 8 năm 2012.
- Instituto Nacional de Estadística Lưu trữ 2006-07-16 tại Wayback Machine (in Spanish). Reference for populations of Các đô thị as of January 1, 2005.
- IDESCAT: Statistics for Val d'Aran (in Catalan), source for surface area, list of Các đô thị.
- Smith, Dominic. "Language planning in the Val d’Aran: The recent work of the Conselh Generau d’Aran’s ‘Oficina de Foment e Ensenhament der Aranés’ and its effects on the Aranés-speaking population." (PDF). 2003.
Liên kết ngoài sửa
| Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Val d'Aran. |
- Page of the Arane se government (Conselh Generau d'Aran) Lưu trữ 2007-06-07 tại Wayback Machine (tiếng Occitan)
- Information from the Generalitat de Catalunya Lưu trữ 2005-11-12 tại Wayback Machine (tiếng Catalunya)