Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Montréal”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
MerlIwBot (thảo luận | đóng góp)
n Bot: Thêm cbk-zam:Monteal
TuHan-Bot (thảo luận | đóng góp)
n Robot: Sửa đổi hướng
Dòng 22:
|subdivision_type1 = [[Tỉnh]]
|subdivision_type2 = [[Khu vực]]
|subdivision_name = {{CAN}} |subdivision_name1 = [[Québec|Quebec]]
|subdivision_name2 = [[Montréal (region)|Montréal]]
|leader_title = [[Thị trưởng]]
Dòng 95:
| publisher = Canoma }}</ref>
 
Montréal nằm ở phía tây-nam của [[Thành phố Québec]] - thủ phủ của tỉnh bang - khoảng 200&nbsp;km, và độ 150&nbsp;km về phía đông của [[Ottawa, Ontario|Ottawa]] - thủ đô của Canada. Toàn thể thành phố chính và các khu vực ngoại ô phụ cận nằm trên một hòn đảo lớn ở giữa [[sông Saint Lawrence|sông Saint-Laurent]] (tiếng Anh: ''Saint Lawrence''). Tổng cộng diện tích của [[đảo Montréal]] và các đảo nhỏ hơn xung quanh Montréal khoảng 500&nbsp;km². Đối diện, qua phía bắc của sông, là [[Laval, Québec|Laval]] - thành phố đông dân thứ nhì của Québec và các thị trấn nhỏ hơn; qua phía nam của sông là [[Longeuil, Québec|Longeuil]], [[Brossard, Québec|Brossard]], [[Saint-Hubert, Québec|Saint-Hubert]], ...
 
Tổng số dân cư, nếu kể cả Montréal lẫn các thành phố phụ cận, đạt hơn 3,5 triệu vào đầu [[thế kỷ 21]]; dân số của thành phố Montréal chính thức chỉ khoảng 1,8 triệu. Tuy đại đa số dân Montréal nói tiếng Pháp, rất nhiều người nói cả tiếng Anh lẫn tiếng Pháp. Thêm vào đó là gần 500.000 các cư dân đến từ các nơi khác như [[Ý]], [[Nam Mỹ]], [[Israel]], [[Hy Lạp]], [[Tên gọi Trung Quốc|Trung Hoa]], [[Haiti]], [[Bồ Đào Nha]], [[Đông Nam Á]], [[Ấn Độ]], [[Đông Âu]]... và các [[ngôn ngữ]] của họ.
 
[[Tập tin:Montreal - Plateau, day of snow - 200312.jpg|nhỏ|trái|200px|Sau một trận bão tuyết tại Montréal]]
Đảo Montréal vốn là đất của [[người Algonquin|thổ dân Algonquin]], [[người Huron|Huron]] và [[người Iroquois|Iroquois]] từ hàng ngàn năm trước khi [[người Pháp]] đến thám hiểm [[Bắc Mỹ]] vào đầu [[thế kỷ 16]] ([[Jacques Cartier]] - [[1535]]; [[Samuel de Champlain]] - [[1608]]). Đến [[1642]] các [[nhà truyền giáo]] [[Paul de Chomedey de Maisonneuve]] và [[Jeanne Mance]] lập ra một làng nằm trong phạm vi của Montréal ngày nay. Làng đó được đặt tên là Ville-Marie và càng ngày càng mở rộng nhờ vào sự trao đổi giữa người Pháp định cư và dân bản xứ. Đa số dân của Ville-Marie là người Pháp nhưng sau khi [[Hầu tước]] Vaudreuil ([[Pierre Francois de Rigaud]]) trao thành Ville-Marie cho [[Đế quốc Anh]] vào [[1760]], các dân di cư từ [[Anh]], [[Cộng hòa Ireland|Ireland]], [[Scotland]] và những nơi khác ở [[Châu Âu|Âu Châu]] cũng đến lập nghiệp tại đây. Montréal chính thức trở thành một thành phố vào năm [[1832]]. Từ [[thập niên 1860]] đến [[thập niên 1930]] là thời kỳ huy hoàng nhất của Montréal; nhiều người cho rằng thời kỳ này kéo dài đến cuối [[thập niên 1970]], trước khi các kỹ nghệ, thương mại và dân nói tiếng Anh dọn đi [[Toronto, Ontario|Toronto]].
 
[[Tập tin:Montrealflag2.gif|nhỏ|trái|Cờ Montréal]]
Tuy vậy, Montréal vẫn còn là một thành phố quan trọng của [[Bắc Mỹ]], nếu không muốn nói là của thế giới, về thương mại, kỹ nghệ, đầu tư, chính trị, du lịch và nhất là về các hoạt động văn hóa. Montréal là hải cảng chính nối liền [[Ngũ Đại Hồ]] với [[Đại Tây Dương]]. Dưới ảnh hưởng của hai nền [[văn hóa Anh]] và [[văn hóa Pháp]], cộng thêm vào đó là dân cư nói nhiều thứ tiếng, Montréal trở thành một cái gạch nối tự nhiên giữa châu Âu và Bắc Mỹ. Montréal còn giữ được rất nhiều kiến trúc cổ từ [[thế kỷ 18]], [[thế kỷ 19]] cho đến những trụ sở thương mại của đầu [[thế kỷ 20]] và những cao ốc trụ sở kinh doanh xây vào [[thập niên 1950]], [[thập niên 1960]]. [[Khu Montréal Cổ]] (tiếng Pháp: ''Vieux Montréal'', tiếng Anh: ''Old Montreal'') vẫn còn nhiều con đường đá và nhiều di tích cũ của thị trấn Ville-Marie ngày xưa. Montréal có một hệ thống xe điện ngầm ([[Tàu điện ngầm|Métro]]) nối liền với các hệ thống [[tàu hỏa|xe lửa]] và [[xe buýt]] - ngay cả sang hai thành phố bên kia bờ sông của Montréal (Laval và Longeuil) bằng cách đào đường hầm dưới sông Saint-Laurent. Hầu hết các cơ sở thương mại, trường đại học, cơ quan chính phủ và các cao ốc tại trung tâm của thành phố đều được nối với nhau bằng đường hầm. Ảnh hưởng của tôn giáo, nhất là của [[Giáo hội Công giáo Rôma|Giáo hội Công giáo La Mã]], thể hiện qua hàng trăm các nhà thờ to nhỏ khác nhau của Montréal. To, đẹp và quan trọng nhất là các thánh đường sau đây:
 
* [[Basilica Notre-Dame de Montréal]]
Dòng 124:
* [[Trường Hành chính Quốc gia (Montréal)]]
 
Tuy có nhiều nhà thờ nhưng dân Montréal sống rất phóng khoáng, ít bảo thủ - mức độ sinh sản và số người sùng đạo càng ngày càng giảm kể từ thập niên 1960. Trái lại, họ thích hội hè, yêu chuộng âm nhạc, văn nghệ, phim ảnh, thể thao và các trao đổi văn hóa quốc tế. Năm [[1967]] Montréal là địa điểm tổ chức Triển lãm Quốc tế ([[Expos '67]]), một triển lãm thành công nhất trong lịch sử; đến năm [[1976]] Montréal lại tổ chức [[Thế vận hội]] [[Thế vận hội mùa hè 1976|mùa hè 1976]], một Thế vận hội quá tốn kém đưa đến một sự lỗ lã nhất trong lịch sử của phong trào Thế vận hội. Mỗi [[mùa xuân]], vào ngày Thánh bổn mạng của [[Cộng hòa Ireland|Ireland]] ([[Ngày St. Patrick]]), Montréal tổ chức một đám rước cho vị thánh này, to thứ nhì trên thế giới (sau [[NewThành York,phố New York|New York]]). Điểm đặc biệt là đám rước này mất hẳn tính chất tôn giáo và biến thành một trình diễn văn hóa cộng đồng - ngay cả cộng đồng [[Phật giáo Tây Tạng]] cũng có đại diện trong đám rước này.
 
Sang đến [[mùa hạ|mùa hè]] thì Montréal lúc nào cũng có ít nhất một hội hè. Trong khi các thành phố khác chỉ có một, Montréal có 3 [[liên hoan phim]] diễn ra hàng năm, trong đó [[Liên hoan phim thế giới Montréal]] (''Festival du Film International de Montréal'') - đứng thứ ba sau [[Liên hoan phim Cannes]] và [[Liên hoan phim quốc tế Toronto]] - là quan trọng nhất. [[Đại hội nhạc Jazz Montréal]] (''Montreal Jazz Festival'') - một trong hàng chục các nhạc hội khác - thu hút hàng trăm ngàn người mỗi năm. Ngày [[Canada Day]] là một ngày mọi người nghỉ ngơi nhưng ngày Thánh bổn mạng của Québec ([[St. Jean Bapstiste]]) lại là một dịp để mọi người vui chơi, nhất là ở những khu đông dân nói tiếng Pháp. [[Francopholie]] là một dịp để các nhạc sĩ, nghệ sĩ nói tiếng Pháp trên toàn thế giới đến khoe tài tại Montréal. Triển lãm nghệ thuật [[pháo hoa|pháo bông]] quốc tế (với nhạc) diễn ra hàng tuần trong tháng 7 và tháng 8. Montréal cũng là một địa điểm của loại đua xe nhanh nhất và tốn tiền nhất trên thế giới: [[Công thức 1|Formula One]]. Hàng năm cả trăm ngàn người trên khắp thế giới kéo nhau đến Montréal để xem các tay lái thượng thặng đua tài với tốc độ hơn 300&nbsp;km/giờ. Hầu như không có tay khôi hài nào ở Bắc Mỹ không tham dự [[Juste pour rire/Just For Laugh]] diễn ra vào tháng 8 hàng năm tại Montréal. Trong các hội hè của các dân định cư thì Tuần lễ của Ý và ngày Độc lập của Hy Lạp là hai lễ hội to nhất.
 
Trước [[1975]], cộng đồng người Việt ở Montréal chỉ độ 100 người, đa số là sinh viên du học. Sau đó, nhất là từ 1975 đến [[1985]], Montréal là nơi tiếp nhận [[người Việt]] nhiều nhất tại Canada. Hiện nay cộng đồng [[người Canada gốc Việt]] tại Montréal ước tính 35.000 người{{cần dẫn chứng}}, đứng thứ hai về dân số sau cộng đồng người Việt tại Toronto. Nói chung thì cộng đồng người Việt tại Montréal đã sát nhập một cách rất hòa đồng với đời sống và dân bản xứ.