Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Murad I”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
MerlIwBot (thảo luận | đóng góp)
n Bot: Thêm eu:Murad I.a
TuHan-Bot (thảo luận | đóng góp)
n Robot: Sửa đổi hướng
Dòng 7:
| tại vị = [[1359]] - [[1389]]
| kiểu tại vị = Trị vì
| tiền nhiệm= [[Orhan I|Orhan Ghazi]]
| kế nhiệm = [[Bayezid I]]
| hoàng tộc = [[Nhà Ottoman|Họ Osman]]
Dòng 14:
| vợ = Xem văn bản
| con = Xem văn bản
| cha = [[Orhan I|Orhan Ghazi]]
| mẹ = [[Nilüfer Hatun]]
| sinh = [[29 tháng 6]], [[1326]]
Dòng 23:
| chữ ký = Tughra of Murad I.JPG
}}
'''Murad I''' (còn có biệt hiệu là '''Murad Hüdavendigâr''' - from {{PerB|خداوندگار}} ''<u>Kh</u>odāvandgār''; {{lang-tr|I. Murat Hüdavendigâr}}; [[29 tháng 6]] năm [[1326]] ở [[Sogut]] hoặc [[Bursa]] – [[28 tháng 6]] năm [[1389]] trong [[trận Kosovo]]) là vị [[Vua|Quốc vương]] thứ ba của [[Đế quốc Ottoman]], cũng là [[sultan]] xứ [[Rượu Rum|Rum]], cai trị từ năm [[1359]] đến năm [[1389]]. Ông là con trai của [[Orhan I]] và [[Valide Sultan|Thái hậu]] [[Nilüfer Hatun]], tức công chúa Helen của [[Đế quốc Đông La Mã|Đế quốc Byzantine]]<ref name=Runciman>The Fall of Constantinople, Steven Runciman, Cambridge University Press, p.36</ref><ref name=Lowry>The Nature of the Early Ottoman State, Heath W. Lowry, 2003 SUNY Press, p.153</ref><ref name=Shaw>History of the Ottoman Empire and Modern Turkey, Stanford Jay Shaw, Cambridge University Press, p.24</ref>, và lên ngôi sau khi vua cha qua đời năm [[1359]].
 
== Trị vì ==
Dòng 29:
 
== Chiến tranh ==
Murad chiến đấu chống lại các [[Tiểu vương]] hùng mạnh từ [[Karaman]] ở Tiểu Á, chống lại các vương quốc [[Serbia]], [[Bulgaria]] và [[Hungary]] ở châu Âu. Việc ông tiến quân vào vùng [[Balkan]] đã khiến những người [[Kitô giáo|Cơ Đốc Giáo]] liên mình lại với nhau dưới quyền vua [[Hungary]], nhưng họ bị đánh bại trong [[trận Maritsa]] vào [[26 tháng 9]], [[1371]] bởi một vị tướng tài giỏi của Murad là [[Lala Shahin Pasha|Lala Şâhin Paşa]], người sau này trở thành tổng đốc (''[[beylerbey]]'') đầu tiên của [[tỉnh Rumili|Rumeli]]. Năm [[1366]], vua Serbia buộc phải cống nạp cho Sultan và [[1385]] [[Sofia]] thất thủ trước quân [[Đế quốc Ottoman|Ottoman]]. Năm [[1386]] vua Serbia [[Lazar Hrebeljanović]] đánh bại quân Ottoman trong [[trận Pločnik]]. Quân Ottoman không bị thiệt hại nặng, và vẫn có thể chiếm được [[Niš]] trên đường rút chạy. Năm [[1389]], quân đội của sultan Murad chiến thắng quân liên minh các lãnh chúa Serbia dưới sự chỉ huy của Lazar trong [[trận Kosovo]]. Sau trận đánh, Murad I bị [[Miloš Obilić]], một quý tộc Serbia giả làm tù binh để đến được lều của Murad I, [[ám sát]]. Con trai ông là [[Bayezid I|Bayezid]] nắm quyền sau trận đánh. Mặc dù Murad đã bắt con trai mình thề không giết hại em trai Yakub, nhưng Bayezid vẫn xử tử Yakub ngay sau đó. Bayezid giả vờ nói với Yakub rằng vua cha muốn truyền đạt vài lời, nhưng khi Yakub tới nơi, ông bị siết cổ đến chết, biến Bayezid trở thành người thừa kế ngai vàng duy nhất.
[[Tập tin:Murad tomb.jpg|trái|nhỏ|Lăng mộ của Murad I - ở trên cánh đồng Kosovo.]]
Lăng mộ của sultan Murad vẫn còn cho đến ngày nay, trên một góc chiến trường. Nó không ở trong tình trạng tốt, nhưng chưa hề bị phá hoại hay san bằng, bất chấp hàng thế kỷ thù địch giữa người Serbia và người Thổ Ottoman.