Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Ngụy An Ly vương”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n clean up, replaced: {{reflist}} → {{Tham khảo}} using AWB |
n Robot: Sửa đổi hướng |
||
Dòng 7:
| cỡ hình =
| ghi chú hình =
| chức vị = Vua [[ngụy (nước)|nước Ngụy]]
| tại vị =[[277 TCN]]-[[243 TCN]]
| kiểu tại vị = Trị vì
Dòng 18:
| thông tin con cái =
| con cái = [[Ngụy Cảnh Mẫn vương]]
| hoàng tộc = [[ngụy (nước)|nước Ngụy]]
| kiểu hoàng tộc =
| tên đầy đủ = Ngụy Ngữ
Dòng 32:
| nơi mất = [[Trung Quốc]]
}}
'''Ngụy An Ly vương''' ([[chữ Hán]]: 魏安僖王; trị vì: [[277 TCN]]-[[243 TCN]])<ref>Sử kí, Ngụy thế gia</ref>, tên thật là '''Ngụy Ngữ''' (魏圉) là vị vua thứ 6 của [[ngụy (nước)|nước Ngụy]], [[chư hầu nhà Chu]] trong [[Lịch sử Trung Quốc]].
Ông là con của [[Ngụy Chiêu vương]], vua thứ 5 của [[ngụy (nước)|nước Ngụy]]. Năm 277 TCN, Chiêu vương chết, An Ly vương kế vị.
==Sự nghiệp==
Một năm sau khi lên ngôi, Ngụy An Ly vương đã phong cho em mình là Ngụy Vô Kị làm Tín Lăng quân, ban cho đất Tín Lăng (nay thuộc [[Hà Nam]]).
Năm [[275 TCN]], tướng quốc nước Tần là Nhương hầu Ngụy Nhiễm đem quân đánh [[hàn (nước)|nước Hàn]], quân Hàn thất bại, 4 vạn quân bị giết, tướng Bạo Diên sang đầu hàng nước Ngụy, Ngụy xin cắt 8 thành cầu hoà. Nhương hầu không nghe, đem quân chiếm Bắc Trạch, bao vây Đại Lương, Ngụy phải dâng đất xin hàng.
Năm [[274 TCN]], thấy nước Tần lớn mạnh, Ngụy An Ly vương cùng [[Tề Tương vương]] hợp tung chống Tần. [[Tần Chiêu Tương vương|Tần Chiêu vương]] sai Nhương hầu đánh Ngụy chiếm 4 thành, bốn vạn quân bị giết.
Năm [[273 TCN]], Ngụy cùng [[triệu (nước)|nước Triệu]] hợp binh đánh Hàn, vây Hoa Dương. Nhương hầu cùng Vũ An quân [[Bạch Khởi]], Khách khanh Hồ Dương đánh Ngụy cứu Hàn, đánh bại Ngụy ở thành Hoa Dương (nay là Trịnh Châu, Hà Nam), giết 13 vạn quân Ngụy, đại thần Đoạn Cán xin An Ly vương cắt đất cầu hoà, Tô Đại lại ngăn cản nhưng ông không nghe.
Cùng năm đó, Bạch Khởi lại đánh Ngụy, [[Mạnh Thường quân|Mạnh Thường Quân]] tiến cử Mang Mão làm tướng chống Tần, bị Bạch Khởi đánh bại, Hoa Dương bị chiếm, Mang Mão bỏ chạy, Mạnh Thường Quân hoảng sợ, vội vào dưới trướng Tín Lăng Quân để chạy tội.
Mưu thần nhà Chu là Mã Phạm sang Ngụy nói với Ngụy An Ly Vương rằng vua Chu tuổi cao sắp qua đời, nếu Ngụy trợ giúp binh cho nhà Chu thì sẽ dâng [[chín đỉnh]] cho Ngụy. Ngụy An Ly Vương nghe theo, cấp một đội quân phòng thủ cho nhà Chu.
Dòng 58:
Bình Nguyên quân sai sư đến giục. Tín Lăng quân bèn bí mất sai Chu Hợi giết Tấn Bỉ, đoạt binh phù rồi đem 8 vạn quân cứu Triệu. Tướng Tần là Vương Lăng thấy hai cánh quân cứu viện lâu ngày không dám tiến, nghĩ rằng quân chư hầu nhát, không ngờ quân Nguỵ ồ ạt kéo đến. Nguỵ Vô Kỵ dẫn quân kịch chiến với quân Tần. Quân Tần thua trận, phải giải vây rút lui.
Tín Lăng quân tuy cứu Triệu nhưng sợ Ngụy An Ly vương giận mình cướp binh phù bèn ở lại [[triệu (nước)|nước Triệu]], được vua Triệu phong đất Hoắc.
Năm 247 TCN, [[Tần Trang Tương vương]] sai tướng là Mông Ngao ngày đêm đem binh về hướng Đông đánh Ngụy. An Ly vương mời Tín Lăng quân về.
Dòng 83:
*[[Ngụy Cảnh Mẫn vương]]
*[[Ngụy Chiêu vương]]
*[[Tín Lăng quân|Tín Lăng Quân]]
==Tham khảo==
*[[Sử ký Tư Mã Thiên|Sử kí Tư Mã Thiên]], thiên
**Ngụy thế gia
*Lê Đông Phương, Vương Tử Kim (2007), ''Kể chuyện Tần Hán'', NXB Đà Nẵng
| |||