Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Quốc ngữ La Mã tự”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
TuHan-Bot (thảo luận | đóng góp)
n chú thích, replaced: {{cite web → {{chú thích web
TuHan-Bot (thảo luận | đóng góp)
n Robot: Sửa đổi hướng
Dòng 1:
[[Tập tin:Grguo.png|nhỏ|phải|200px|Bốn thanh điệu của ''guo'' như được viết trong các chữ (giản thể bên trái, phồn thể bên phải) và Quốc Ngữ La Mã Tự (Gwoyeu Romatzyh). Âm điệu khác nhau được bôi màu đỏ.]]
Quốc Ngữ La Mã Tự '''Gwoyeu Romatzyh''' hay chữ La Mã Quốc ngữ,<ref>{{zh-stp|s=国语罗马字|t=國語羅馬字|p=Guóyǔ Luómǎzì}}. Năm 1937 nhà Hán học Trittel đã tạo ra bản dịch tiếng Đức "Lateinumschrift der Reichssprache" (DeFrancis[1950]: Ch 4, footnote 4).
</ref> viết tắt là '''GR''', là một hệ thống chữ viết [[tiếng Quan Thoại chuẩ|tiếng Quan Thoại]] bằng [[bảng chữ cái Latinh|chữ cái Latin]]. Hệ thống này đã được [[Triệu Nguyên Nhiệm]] (赵元任) nghĩ ra và đã được một nhóm các nhà ngôn ngữ học phát triển lên, bao gồm Triệu Nguyên Nhiệm và [[Lâm Ngữ Đường]] ( 林語堂) từ năm 1925 đến 1926. Sau này chính Triệu Nguyên Nhiệm đã xuẩt bản [[#Bản văn|các tác phẩm trong ngôn ngữ học]] sử dụng GR. Ngoài một số nhỏ các sách giáo khoa và từ điển bằng GR được xuất bản ở [[Hồng Kông]] và hải ngoại từ năm 1942 đến năm 2000.
 
Quốc Ngữ La Mã Tự (GR) là duy nhất trong các hệ thống Latin hóa để chỉ 4 [[tiếng Quan Thoại chuẩn#Thanh điệu|các thanh điệu tiếng Quan Thoại]] bằng cách thay đổi cách viết các âm tiết. Các thanh điệu này là một phần quan trọng đối với tiếng Trung như dấu thanh đối với [[tiếng Việt]] vậy. Các hệ thống khác chỉ các âm điệu bằng các trọng âm (ví dụ [[bính âm Hán ngữ|bính âm]]: ''āi, ái, ǎi'' and ''ài'') hoặc con số ([[Wade-Giles]]: ''ai<sup>1</sup>, ai<sup>2</sup>'', etc.). GR thì viết như nhau cho cả 4 thanh điệu ''ai'', ''ai'''r''''', ''a'''e''''' and ''a'''y'''''.<ref>Trong ví dụ này, ''air'' (''ái'') có nghĩa là "ung thư", còn ''ay'' (''ài'') thì có nghĩa là yêu (ái) "love".</ref> Các cách viết này theo các [[Chính tả Gwoyeu Romatzyh#quy tắc thanh điệu|quy tắc]], biểu thị âm điệu nhưng vẫn giữ lại các phát âm của âm tiết ''ai''. Do nó gắn âm điệu của mỗi âm tiết trong cách viết của nó,<ref>"The common [foreign] attitude of treating the tone as an [[epiphenomenon]] on top of the solid sounds—consonants and vowels—is to the Chinese mind quite unintelligible ..." Chao and Yang(1947):xv.</ref> GR có thể [[#Học ngôn ngữ|giúp học sinh nắm vững được âm điệu tiếng Trung]]—dù nhiều lập luận lý thuyết thì bàn cãi về tuyên bố này.<ref>"The results clearly indicated that GR did not lead to significantly greater accuracy in tonal production. Indeed, the use of GR reflected slightly lower rates of tonal production accuracy for native speakers of both American English and Japanese." McGinnis(1997).</ref>
 
Năm 1928, Trung Quốc đã đưa vào sử dụng Quốc Ngữ La Mã Tự là hệ thống La Mã hóa của quốc gia.<ref>Kratochvíl(1968):169</ref> GR đã được sử dụng để biểu thị cách phát âm trong các từ điển tiếng Quan Thoại. Những người đề xuất hy vọng một ngày nào đó sẽ thiết lập một hệ thống viết cho loại văn tự Hán cải cách này. Dù có ủng hộ từ một số nhà ngôn ngữ được đào tạo ở trong nước và hải ngoại, Quốc Ngữ La Mã Tự đã vấp phải sự bàng quan và thậm chí thái độ thù địch của công chúng do tính phức tạp của nó.<ref>For a detailed account of the historical background, see {{chú thích web | author = John DeFrancis | url= http://www.pinyin.info/readings/texts/DeFr1950.html | title= Chapter 4 of DeFrancis(1950) | publisher = pinyin.info | accessdate=2007-02-27}}</ref> Một trở ngại khác ngăn cản sử ứng dụng rộng rãi hệ thống này là do nó dựa vào chi tiết phương ngữ [[Bắc Kinh]], một thời kỳ thiếu chính quyền tập trung hóa mạnh để bắt buộc sử dụng hệ thống này bằng luật. Cuối cùng, GR đã bị hệ thống [[bính âm Hán ngữ|bính âm]] và các hệ thống Latin hóa khác qua mặt. Tuy nhiên, ảnh hưởng của nó vẫn còn rõ rệt khi nhiêuf nguyên tắc được những người tạo ra hệ thống này đã được sử dụng trong các hệ thống Latin hóa tiếp sau hệ thống này.
 
{{ChineseText}}