Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Bất bạo động”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Addbot (thảo luận | đóng góp)
n Bot: Di chuyển 30 liên kết ngôn ngữ đến Wikidata tại d:q76611 Addbot
TuHan-Bot (thảo luận | đóng góp)
n Robot: Sửa đổi hướng
Dòng 1:
'''Bất bạo động''' là một triết lý hoặc chiến lược nhằm biến đổi xã hội mà không dùng đến bạo lực. Do đó, đấu tranh bất bạo động là chấp nhận một cách thụ động sự đàn áp của phía đối lập kể cả bằng vũ trang. Người tham gia đấu tranh bất bạo động có thể dùng nhiều phương pháp khác nhau để thay đổi [[xã hội]] bao gồm nhiều dạng tuyên truyền, giáo dục, thuyết phục, [[bất phục tùng]], hành động bất bạo động trực tiếp và phát biểu trên thông tin đại chúng.
 
Trong lịch sử hiện đại, đấu tranh bất bạo động đã trở thành một công cụ mạnh mẽ cho sự phản đối. [[Mahatma Gandhi]] đã lãnh đạo cuộc đấu tranh bất bạo động kéo dài hàng thập kỷ để chống lại sự đô hộ của [[Anh]] ở [[Ấn Độ]] và cuối cùng giúp nước này giành độc lập vào năm 1947. Khoảng 10 năm sau, [[Martin Luther King]] áp dụng thành công phương pháp bất bạo động của Gandhi trong cuộc đấu tranh giành quyền bình đẳng cho [[người Mỹ gốc Phi|người Mỹ da đen]]. Vào [[thập niên 1960]], [[César Chávez]], tổ chức một chiến dịch bất bạo động để phản đối chế độ đối với nông dân ở [[California]]. Chávez giải thích rằng “Bất bạo động không phải là không hành động. Nó không phải là sự hèn nhát hoặc yếu đuối. Nó là một việc khó khăn và đòi hỏi sự kiên nhẫn để giành chiến thắng.” Một phong trào bất bạo động gần đây là cuộc [[Cách mạng Nhung]], một cuộc cách mạng bất bạo động đã lật đổ chính quyền [[chủ nghĩa cộng sản|cộng sản]] ở [[Tiệp Khắc]] vào năm 1989.<ref>[http://archiv.radio.cz/history/history15.html RP's History Online - Velvet Revolution]</ref> Nó được coi là một trong những phong trào quan trọng nhất vào năm 1989.
 
Đây cũng là phương pháp đấu tranh của nhiều nhà [[bất đồng chính kiến]] tại Việt Nam hiện nay.
Dòng 12:
===Bất bạo động triết học===
[[Tập tin:Mahayanabuddha.jpg|nhỏ|phải|180px|[[Đức Phật]] dạy con người không dùng bạo lực.]]
Thương yêu kẻ thù là một triết lý cơ bản trong bất bạo động triết học. Mục đích của loại bất bạo động này không phải để đánh thắng kẻ thù mà chiến thắng bằng cách tạo ra sự yêu thương và thấu hiểu cho tất cả. Nguyên tắc này cũng tương đồng trong bất bạo động tôn giáo hay bất bạo động tinh thần và là giáo lý chính yếu trong [[tôn giáo khởi nguồn từ Abraham|các tôn giáo khởi nguồn từ Abraham]] ([[Hồi giáo]], [[Do Thái giáo]] và [[Kitô giáo|Cơ Đốc giáo]]) cũng như các tôn giáo Dharm ([[Ấn Độ giáo]], [[Phật giáo]], [[Đạo Jaina|Kỳ Na giáo]] và [[Tích Khắc giáo]]) và các [[thuyết đa thần|đa thần giáo]] khác. Các phong trào, nhà lãnh đạo hoặc người ủng hộ bất bạo động từng sử dụng nhiều triết lý căn bản trong tôn giáo cho cuộc đấu tranh của họ. Chẳng hạn như triết lý bất bạo động có trong [[bài giảng trên núi]] của chúa [[Giê-su]] rằng “nên thương yêu kẻ thù”, triết lý ''vô vi'' trong [[Đạo giáo]], triết lý trong võ thuật [[Aikido]], triết lý ''từ bi'' trong Phật giáo và nguyên tắc [[bất hại]] đối sinh vật trong Phật giáo, Kỳ Na giáo và vài giáo phái Ấn Độ giáo. Ngoài ra, tư tưởng tha thứ và không bạo lực còn có trong [[kinh Cô-ran]].
 
Tôn trọng và thương yêu kẻ thù còn có thể làm cho người thực hiện thay đổi hành vi hoặc tư tưởng của họ. Martin Luther King cho rằng “Bất bạo động không chỉ tránh tư tưởng bạo lực bên ngoài (cơ thể) mà còn tránh bạo lực bên trong (tinh thần) nữa. Bạn không những quyết định không bắn một người mà còn quyết định không căm ghét người đó nữa.”
 
===Bất bạo động thực tiễn===
Bất bạo động thực tiễn tạo nên một phong trào chính trị hay phong trào xã hội có thể tác động làm thay đổi xã hội mà không cần phải chiến thắng những người muốn duy trì [[status quo|tình trạng hiện tại]].<ref name="CRMV">[http://www.crmvet.org/info/nvpower.htm Nonviolent Resistance & Political Power] ~ Civil Rights Movement Veterans (U.S.)</ref> Trong các xã hội dân chủ hiện đại, các nhóm chính trị sử dụng bất bạo động một cách rộng rãi mà không phải nhờ tới một lực lượng chính trị chính thống chẳng hạn như trong các phong trào đấu tranh cho người lao động, hòa bình, môi trường và quyền phụ nữ. Bất bạo động cũng đóng một vai trò trong việc làm suy giảm quyền lực của chính quyền muốn đàn áp các phong trào ở các nước đang phát triển và các nước Đông Âu trước đây. [[Susan Ives]] nhấn mạnh: “Vào năm 1989, 13 quốc gia với tổng dân số 1.695.000.000 người đã trải qua các cuộc cách mạng bất bạo động. Điều này đã vượt ra khỏi sự dự đoán của bất cứ ai một cách không ngờ. Nếu kể thêm các quốc gia có phong trào bất bạo động trong thế kỷ này (như [[Philippines]], [[Cộng hòa Nam Phi|Nam Phi]], [[Ấn Độ]]...), con số lên đến 3.337.400.000 chiếm 65% dân số thế giới. Đây là bằng chứng mạnh mẽ cho những ai cho rằng bất bạo động không có tác dụng thực sự.”<ref name=Ives2001>{{chú thích | title = No Fear | url = http://salsa.net/peace/article38.html | ear = 2001 | month = October | day = 19 | location = Palo Alto College | author = Ives, Susan | accessdate = 2009-05-17}}</ref>
 
Đấu tranh bất bạo động được coi là chính trị quần chúng vì chúng từng được đông đảo quần chúng áp dụng trên khắp thế giới. Những cuộc đấu tranh gắn liền với tư tưởng bất bạo động là chiến dịch bất hợp tác do [[Mahatma Gandhi|Mohandas Karamchand Gandhi]] lãnh để giành độc lập cho [[Ấn Độ]] và cuộc đấu tranh giành quyền bình đẳng cho [[người Mỹ gốc Phi|người Mỹ da đen]] do [[Martin Luther King]] lãnh đạo và cuộc [[cách mạng Quyền lực Nhân dân]] ở [[Philippines]].
[[Tập tin:Salt March.jpg|nhỏ|200px|[[Gandhi]] sử dụng vũ khí bất bạo động để chống lại sự đô hộ của [[Anh]]]]
 
Dòng 36:
Một phương pháp hiệu quả khác là làm cho dư luận đánh giá hành động của những người đàn áp khi những người này dùng bạo lực đàn áp một phong trào không bạo lực. Nếu như [[cảnh sát]] hoặc [[quân đội]] dùng bạo lực để dập tắt phong trào thì quyền lực đã chuyển từ tay những người đàn áp vào tay những người đấu tranh. Nếu những người đấu tranh vẫn giữ được trạng thái đó, quân sự và cảnh sát phải chấp nhận sự thật là họ không còn quyền lực đối với những người đấu tranh. Thông thường, sự sẵn sàng chịu đựng đàn áp sẽ tác động mạnh mẽ lên tinh thần và tình cảm của người đàn áp và làm cho họ không thể thực hiện hành vi bạo lực đó nữa.<ref>{{chú thích sách | last = Sharp | first = Gene | authorlink = Gene Sharp | title = The Politics of Nonviolent Action | publisher = P. Sargent Publisher | date = 1973 | page = 657 | ISBN = 9780875580685}}</ref><ref>{{chú thích sách | last = Sharp | first = Gene | authorlink = Gene Sharp | title = Waging Nonviolent Struggle | publisher = Extending Horizon Books | date = 2005 | page = 381 | ISBN = 0875581625}}</ref>
 
Có nhiều nhà lãnh đạo và nhà tư tưởng có xem xét những khía cạnh tinh thần và thực tiễn của bất bạo động như: [[Lev Nikolayevich Tolstoy]], [[Lech Wałęsa]], [[Petra Kelly]], [[Thích Nhất Hạnh]], [[Dorothy Day]], [[Ammon Hennacy]], [[Albert Einstein]], [[John Howard Yoder]], [[Stanley Hauerwas]], [[David McReynolds]], [[Johan Galtung]], [[Martin Luther King]], [[Mahatma Gandhi|Mohandas Karamchand Gandhi]], [[Daniel Berrigan]], [[Khan Abdul Ghaffar Khan]], [[Mario Rodríguez Cobos]] và [[César Chávez]].
{{Cquote2|Khả năng chịu đựng của chúng tôi sẽ làm hao mòn các ngài.|[[Martin Luther King]], 1963<ref>Life Magazine: Remembering Martin Luther King Jr. 40 Years Later. Time Inc, 2008. Pg 65</ref>}}