Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Sử thi”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n migrateToWikidata at d:q37484 |
n Robot: Sửa đổi hướng |
||
Dòng 7:
Trong nghĩa hẹp, chuyên biệt và có cách hiểu tương đối phổ quát, sử thi trỏ một hoặc một nhóm thể loại trong tự sự, đó là sử thi anh hùng, tức những thiên tự sự kể về quá khứ anh hùng, là bức tranh rộng và hoàn chỉnh về đời sống nhân dân và về những anh hùng, dũng sĩ, tiêu biểu cho một thế giới sử thi. Sử thi anh hùng tồn tại dưới cả dạng truyền miệng và văn bản thành văn. Phần lớn những bản chép các thiên sử thi anh hùng tiêu biểu đều có ngọn nguồn dân gian và bản thân các đặc điểm của thể loại cũng hình thành ở cấp độ dân gian.
Cái đẹp đặc trưng của sử thi anh hùng được biểu lộ trong tính hài hòa riêng của nó, vốn gắn với các quan hệ xã hội chưa trưởng thành. Điều này được [[Karl Marx|Các Mác]] nhấn mạnh khi ông liệt sử thi vào thời đại trước khi bắt đầu có sản xuất nghệ thuật thực thụ, đồng thời cho rằng sử thi ở dạng cổ điển làm thành một thời đại trong lịch sử văn hóa.
Ở sử thi, tác giả chỉ can hệ đến thế giới mà các quan hệ thân tộc ngay trong đời sống hiện thực còn đóng vai trò trung gian, môi giới cho phạm vi riêng tư và phạm vi chính trị; các lợi ích của các hành động khác nhau còn bện chặt vào nhau, sự liên hệ giữa các cuộc đấu tranh toàn dân và các hoạt động cá nhân còn mang tính trực tiếp, khác biệt với [[tiểu thuyết]] khi nhà văn buộc phải viện cớ riêng cho sự tham dự của nhân vật vào các xung đột chính trị.
Dòng 18:
===Sử thi cổ điển===
Các dạng cổ điển của sử thi có nhân vật thường là các dũng sĩ kiêm thủ lĩnh và các chiến binh đại diện dân tộc ở tầm lịch sử; các kẻ thù của họ thường được đồng nhất với bọn xâm lược, những kẻ áp bức, ngoại bang và dị giáo (như người [[Turk]], người [[Người Tatar|Tartar]] với sử thi [[Người Slav|Slavơ]]). Thời gian sử thi ở đây khác với sử thi dân gian, không còn là thời đại sáng chế các thần thoại, mà là quá khứ vinh quang trong buổi bình minh của lịch sử dân tộc. Được ca ngợi trong các dạng sử thi cổ điển là các nhân vật và biến cố lịch sử (hoặc ngụy lịch sử), mặc dù bản thân sự miêu tả các chất liệu lịch sử bị phụ thuộc vào sơ đồ cốt truyện truyền thống, đôi khi còn sử dụng cả mô hình nghi lễ thần thoại. Các nền sử thi thường là các cuộc đấu tranh của hai bộ lạc hoặc bộ tộc, sắc tộc ít nhiều tương ứng với sự thật lịch sử (như cuộc chiến [[Troia]] trong Iliad, việc tranh đoạt [[Sampo]] trong [[Kalevala]]). Quyền lực được tập trung trong các nhân vật trung tâm có hành động tích cực là các ông vua của thế giới sử thi (như [[Charlemagne|Karl Đại Đế]] trong bản ''Anh hùng ca [[Roland]]''), hay các dũng sĩ. Các nhân vật nổi loạn, cách mạng xung đột với quyền lực ([[Achilles|Akhillos]] trong ''Iliad'', Đăm San trong [[khan]] Êđê, Robin Hud trong thiên ballade của Anh, các nhân vật trong [[Thủy hử]] ở Trung Hoa) xuất hiện ít ỏi trong giai đoạn tan rã hình thức cổ điển của sử thi anh hùng.
===Anh hùng ca===
Dòng 24:
==Tác phẩm==
Sử thi anh hùng còn lại trong văn học nhân loại dưới dạng các thiên [[anh hùng ca]] cỡ lớn, được ghi chép thành sách như [[Iliad]], [[Odysseus (thần thoại)|Odysseus]] của [[Hy Lạp cổ đại]], [[Mahabharata]], [[Ramayana]] của [[Ấn Độ]] cổ đại; dưới dạng truyền miệng như [[Sử thi Gilgamesh]], [[Dzangar]], [[Alphamysh]], [[Manas]], [[Đăm Săn]], [[Đẻ đất đẻ nước]]; hoặc các bài ca sử thi ngắn ([[bulina]] của Nga, [[junas]] của Nam Tư) được xâu chuỗi phần nào thành liên hoàn. Thường thấy các tác phẩm dưới dạng bài ca và lời thơ hòa lẫn vào nhau, hiếm khi thấy tác phẩm dạng văn xuôi.
==Tham khảo==
| |||