Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Vĩ tuyến”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n Robot: Sửa đổi hướng |
|||
Dòng 1:
[[Tập tin:World map with major latitude circles.svg|nhỏ|450px|Năm đường vĩ tuyến đặc biệt]]
[[Tập tin:5vituyendacbiet.jpg|nhỏ|250px|Năm đường vĩ tuyến đặc biệt của Địa Cầu]]
Trên [[Trái Đất]] hay các [[hành tinh]] hoặc thiên thể [[quả cầu|hình cầu]], '''vĩ tuyến''' là một vòng tròn tưởng tượng nối tất cả các điểm có cùng [[vĩ độ]]. Trên Trái Đất, vòng tròn này có hướng từ [[đông]] sang [[tây]]. Vị trí trên vĩ tuyến được xác định bằng [[kinh độ]]. Một vĩ tuyến luôn vuông góc với một [[kinh tuyến]] tại giao điểm giữa chúng. Các vĩ tuyến ở gần cực Trái Đất có [[đường kính]] nhỏ hơn.
Có 5 vĩ tuyến đặc biệt trên [[Trái Đất]]. Bốn vĩ tuyến được định nghĩa dựa vào mối liên hệ giữa góc nghiêng của Trái Đất so với mặt phẳng quỹ đạo của nó quanh [[Mặt Trời]]. Vĩ tuyến thứ năm, [[xích đạo]], nằm giữa hai cực. Chúng là:
* [[Vòng Bắc Cực|Vòng Bắc cực]] (66° 33' 38" vĩ bắc)
* [[Chí tuyến Bắc|Hạ chí tuyến]] (23° 26' 22" vĩ bắc)
* [[Xích đạo]] (0° vĩ bắc)
* [[Chí tuyến Nam|Đông chí tuyến]] (23° 26' 22" vĩ nam)
* [[Vòng Nam Cực]] (66° 33' 38" vĩ nam)
Dòng 17:
* Biên giới giữa [[Canada]] và [[Hoa Kỳ]] hầu như hoàn toàn nằm trên vĩ tuyến 49° bắc, ngoại trừ phần giữa [[Québec]] và [[Vermont]] nằm trên vĩ tuyến 45° bắc.
* Vĩ tuyến 38° bắc được dùng để phân chia [[Triều Tiên]] và [[Hàn Quốc]].
* Vĩ tuyến 17° bắc được dùng để phân chia [[Việt Nam]] theo [[hiệp định Genève, 1954|hiệp ước Genève]].
* Vĩ tuyến 60° nam được dùng để phân định biên giới cho [[châu Nam Cực]]
| |||