Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Edgar Allan Poe”

| death_place = [[Bantimore]], [[Hoa Kỳ|Hoa Kì]]

| nationality = [[Hoa Kỳ|Mĩ]]

'''Edgar Allan Poe''' ([[19 tháng 1]] năm [[1809]] – [[7 tháng 10]] năm [[1849]]) là [[nhà văn]], nhà viết kịch, nhà phê bình, [[nhà thơ]] [[Hoa Kỳ|Mỹ]]. Poe là ông tổ của thể loại truyện trinh thám và hình sự, ông có sự ảnh hưởng đến [[Charles Baudelaire|Charles Pierre Baudelaire]], [[Fyodor Mikhailovich Dostoevsky]], Sir [[Arthur Conan Doyle]]...

Edgar Poe sinh ở [[Boston]], là con thứ hai của [[David Poe]] và [[Elizabeth Arnold Hopkins Poe]]. Bố mẹ mất sớm, Poe được [[John Allan]] nhận làm con nuôi. Từ đó Allan trở thành họ thứ hai của Edgar. Những năm 1815–1820 Edgar Poe cùng gia đình Allan đi sang Anh, Poe học ở trường Richmond. Năm 1826 vào học [[Đại học Virginia]] nhưng chỉ học được một học kỳ thì bỏ. Năm 1827 Poe trở về Boston in cuốn ''Tamerlane and Other Poems'', cũng trong năm này Poe gia nhập quân đội và 2 năm sau đấy, khi mẹ nuôi mất, Poe xin ra quân. Năm 1829 in tập sách thứ hai: ''Al Aaraaf, Tamerlane, and Minor Poems.'' Năm 1830 vào học trường quân đội nhưng cũng chỉ được một năm lại bỏ học. Trở về [[Thành phố New York|New York]], Poe in cuốn ''Poems''. Năm 1833 in truyện ''MS Found in a Bottle'' được tặng giải thưởng của một tạp chí ở [[Baltimore|Baltimore, Maryland]]. Năm 1836 Poe cưới vợ, là một cô gái mới 14 tuổi. Những năm từ 1836-1842 Poe làm biên tập của nhiều tạp chí. Năm 1845 in bài thơ ''Raven'' (Con quạ), là tác phẩm nổi tiếng nhất của Poe. Năm 1847, vợ chết, Poe bị ốm nặng, cả năm hầu như không sáng tác nhưng 2 năm sau đó ông viết được nhiều bài thơ nổi tiếng như: ''The Bells'', ''For Annie'', ''Annabel Lee'', ''Eldorado''... Năm 1849 ông sống với một người phụ nữ mà ngày xưa hai người từng yêu nhau. Thời gian sau đấy không có tư liệu về tiểu sử của Poe. Ngày 3 tháng 10 năm 1849 người ta tìm thấy ông trong một quán rượu ở Baltimore. Ông mất ngày 7 tháng 10 năm năm 1849.

Tác phẩm của Edgar Allan Poe được dịch ra tất cả các ngôn ngữ chủ yếu của thế giới. Những bản dịch của [[Charles Baudelaire|Charles Pierre Baudelaire]], [[Stéphane Mallarmé]] ra [[tiếng Pháp]] tác phẩm của Poe trở thành những bản dịch nổi tiếng thế giới, có ảnh hưởng đến nhiều nhà văn, nhà thơ lớn khắp thế giới. Tác phẩm của Edgar Allan Poe đã được dịch rải rác sang tiếng Việt từ lâu. "Tuyển tập Edgar Allan Poe", dày 716 trang bao gồm phần lớn truyện ngắn của ông, do Ngô Tự Lập và nhóm Địa Cầu Văn Hoá dịch được nhà xuất bản Văn học, Hà Nội, xuất bản năm 2002. Dưới đây là phần nói về những bài thơ đã được dịch sang tiếng Việt.

Bài thơ ''Eldorado'' lần đầu tiên in ở tạp chí ''Flag of Our Union'' tháng 4 năm 1849. Trong [[tiếng Tây Ban Nha]] "El Dorado" có nghĩa là "dát vàng". Nguồn gốc của từ này xuất phát từ một tục lệ của một bộ tộc người da đỏ khi nhà vua mới lên ngôi họ đem cát vàng rắc lên người nhà vua. Từ đó sinh ra truyền thuyết về "người dát vàng El Dorado" mà những nhà thám hiểm [[Tây Ban Nha]] từng gặp đâu đó ở [[Nam Mỹ]]. Trên thực tế nó được bắt nguồn từ những lời kể của nhà thám hiểm người [[Tây Ban Nha]] [[Francisco de Orellana]] về một vùng đất nằm giữa [[sông Amazon]] và hồ [[Parima]] ở [[Guyana]]. Một người Tây Ban Nha khác có tên là [[Martínez|Martinez]] còn kể khắp [[châu Âu]] rằng ông ta từng sống 7 tháng ở thủ đô [[Manoa]] của vương quốc Eldorado này và mô tả tỉ mỉ về cung điện của nhà vua bằng vàng ròng, còn nhà vua cứ buổi sáng rửa hết vàng, buổi tối trước khi đi ngủ lại dát vàng lên người. Truyền thuyết này sau đó trở thành đề tài cho tin đồn về một xứ sở có rất nhiều vàng mà những người dân ở đó đem vàng dát lên người. Sau đấy, có rất nhiều đoàn thám hiểm (không chỉ của người Tây Ban Nha mà còn của người Anh) đi tìm vùng đất này. Cuộc thám hiểm quan trọng nhất do nhà thám hiểm người Anh [[Walter Raleigh]] thực hiện vào đầu thế kỷ XVII. Suốt gần 300 người ta đi tìm Eldorado mà không thấy. Tháng 1 năm 1848 người ta tìm thấy vàng ở [[California]] thì người đời cho đấy là "El Dorado". Bài thơ này của Edgar Allan Poe viết trong những ngày tháng được gọi là "Cơn sốt vàng" (''California Gold Rush'') đó, nhưng đề tài Eldorado tác giả hoàn toàn viết theo cách của mình.