Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Hy Lạp thời kỳ Hy Lạp hóa”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Addbot (thảo luận | đóng góp)
n Bot: Di chuyển 32 liên kết ngôn ngữ đến Wikidata tại d:q428995 Addbot
TuHan-Bot (thảo luận | đóng góp)
n Robot: Sửa đổi hướng
Dòng 2:
Trong bối cảnh của nghệ thuật Hy Lạp cổ đại, kiến ​​trúc, và văn hóa, '''Hy Lạp thời kỳ Hy Lạp hóa''' tương ứng với khoảng thời gian giữa cái chết của [[Alexandros Đại đế]] năm 323 TCN và sự thôn tính các vùng đất của Hy Lạp cổ đại của Rome vào năm 146 TCN.
 
Trong [[thời kỳ Hy Lạp hóa]] tầm quan trọng của Hy Lạp đích thực trong thế giới nói tiếng Hy Lạp giảm mạnh. Các trung tâm lớn của văn hóa Hy Lạp là [[Alexandria]] và [[Antioch]], thủ đô của [[nhà Ptolemaios|triều đại Ptolemaios ở Ai Cập]] và Seleukos Syria tương ứng. Các thành phố như [[Pergamon]], [[Ephesus]], [[Rhodes]] và [[Seleucia]] cũng quan trọng, và sự gia tăng của mức độ đô thị hóa ở Đông Địa Trung Hải là đặc trưng trong thời gian này.
==Người Macedonia thống trị==
[[File:Coin of Cassander.jpg|thumb|left|[[Coin]] depicting Cassander, First post-Argead leader of Hellenistic Greece and Founder of [[Thessaloniki]]]]
Dòng 13:
Sau cái chết của Alexandros, một cuộc đấu tranh quyền lực đã nổ ra giữa các tướng của ông, kết quả là sự tan rã của đế chế của ông và thiết lập một số vương quốc mới. Macedonia đã rơi vào tay [[Kassandros]], con trai của vị tướng lĩnh hàng đầu của Alexandros, [[Antipatros]], người sau nhiều năm chiến tranh đã nắm quyền làm chủ của hầu hết các phần còn lại của Hy Lạp. Ông thành lập một thủ đô mới của Macedonia tại [[Thessaloniki]].
 
Quyền lực của [[Kassandros]] đã bị thách thức bởi Antigonos, người cai trị của [[Tiểu Á|Anatolia]], người đã hứa hẹn những thành phố Hy Lạp rằng ông sẽ khôi phục lại tự do của họ nếu họ ủng hộ ông. Điều này dẫn đến cuộc nổi dậy thành công chống lại những nhà cầm quyền địa phương của Kassandros. Năm 307 trước Công nguyên, Demetrios con trai của Antigonos chiếm Athens và phục hồi hệ thống dân chủ của nó, mà đã bị đàn áp bởi Alexandros. Nhưng trong năm 301TCN, một liên minh của [[Kassandros]] và các vị vua Hy Lạp khác đã đánh bại Antigonos trong [[trận Ipsus]], sự thách thức của ông kết thúc.
 
Tuy nhiên, sau cái chết của [[Kassandros]] năm 298 trước Công nguyên, Demetrius cướp được ngai vàng Macedonia và chiếm quyền kiểm soát phần lớn Hy Lạp. Ông đã bị đánh bại bởi một liên minh những vị vua Hy Lạp thứ hai trong năm 285 TCN, và quyền làm chủ của Hy Lạp được giao lại cho [[Lysimachos]] vua của [[Thracia|Thrace]]. Lysimachos đã lần lượt bị đánh bại và giết chết năm 280 trước Công nguyên. Ngai vua Macedonia sau đó được truyền cho con trai của Demetrius là Antigonos II, người cũng đã đánh bại một cuộc xâm lược các vùng đất Hy Lạp của người Gauls, những người lúc này đang sống tại khu vực Balkan. Các trận chiến chống lại người Gauls đã thống nhất [[Nhà Antigonos|Triều đại Antigonos ]] của Macedonia và vương quốc Seleukos của Antioch, thành một liên minh cùng hướng đến chống lại quyền lực Hy Lạp giàu có, [[nhà Ptolemaios]] của Ai Cập.
 
Antigonos II cai trị cho đến khi qua đời năm 239 trước Công nguyên, và gia đình ông vẫn giữ ngai vàng Macedonia cho đến khi nó đã bị bãi bỏ bởi những người La Mã trong năm 146 TCN. Sự kiểm soát của họ trong các thành bang Hy Lạp luôn liên tục, tuy nhiên, kể từ khi những vị vua khác, đặc biệt là Ptolemaios, trợ cấp cho phe chống Macedonia ở Hy Lạp để làm suy yếu quyền lực của triều đại Antigonos. Antigonos đặt một đội quân đồn trú tại Corinth, trung tâm chiến lược của Hy Lạp, nhưng Athens, Rhodes, Pergamum và các quốc gia Hy Lạp khác giữ lại được sự độc lập đáng kể, và thành lập [[Liên minh Aetolia]] như một phương tiện bảo vệ nó. Sparta cũng vẫn độc lập, nhưng thường từ chối tham gia bất kỳ liên minh nào.
Dòng 35:
==Sự trỗi dậy của Rome==
 
Năm 192 TCN chiến tranh nổ ra giữa [[Roma]] và vị vua Seleukos là [[Antiochos III Đại đế|Antiochus III]]. Antiochus xâm lược Hy Lạp với một đội quân 10.000 người, và được bầu làm tổng tư lệnh của người Aetolia. Một số thành phố Hy Lạp lúc này nghĩ Antiochus như là vị cứu tinh của họ khỏi sự cai trị của La Mã, nhưng Macedonia ở về phe Rome. Năm 191 trước Công nguyên người La Mã dưới quyền [[Manius Acilius Glabrio]] chạm trán ông tại Thermopylae và buộc ông ta phải rút về châu Á. Trong thời gian chiến tranh quân đội La Mã lần đầu tiên đặt chân lên khu vực châu Á , nơi họ đánh bại Antiochus tại [[Magnesia trên bờ sông Sipylum]] (190 TCN). Hy Lạp hiện nay nằm trên đường giao thông của Rome với phía đông, và sự xuất hiện của lính La Mã đã trở thành thường xuyên. Hòa bình ở Apamaea (188 TCN) đưa Rome trở thành thế lực thống trị trên toàn Hy Lạp.
 
Trong những năm sau Rome đã can thiệp sâu hơn vào chính trị Hy Lạp. Macedonia vẫn độc lập, mặc dù danh nghĩa là một đồng minh của La Mã. Khi Philippos V mất năm 179 TCN ông được kế vị bởi con trai ông Perseus, người giống như tất cả các vị vua Macedonia mơ ước thống nhất Hy Lạp dưới sự cai trị của người Macedonia. Macedonia là bây giờ quá yếu để đạt được mục tiêu này, nhưng đồng minh của Rome là [[Eumenes II|Eumenes II của Pergamom]] thuyết phục Rome rằng Perseus là một mối đe dọa tiềm năng cho quyền lực của Rome.
Dòng 44:
Dưới sự lãnh đạo của một kẻ giả mạo được gọi là [[Andriskos]], Macedonia nổi dậy chống lại sự cai trị của La Mã trong năm 149 TCN: kết quả trực tiếp là nó bị sáp nhập vào năm sau và trở thành một tỉnh La Mã, lần đầu tiên các quốc gia Hy Lạp phải chịu số phận này. Rome lúc này yêu cầu giải tán liên minh của người Achaea, thành lũy cuối cùng của những người Hy Lạp tự do. Người Achaea từ chối và, cảm thấy rằng họ cũng sẽ chết trong chiến tranh, tuyên chiến với Rome. Hầu hết các thành phố Hy Lạp hỗ trợ cho người Achaea, ngay cả những người nô lệ được giải phóng để đấu tranh cho nền độc lập Hy Lạp. Chấp chính quan La Mã [[Lucius Mummius]] tiến đến từ Macedonia và đánh bại những người Hy Lạp tại [[Corinth]], và san bằng thành phố.
 
Năm 146 TCN ,bán đảo Hy Lạp nằm dưới sự cai quản của người La Mã. Thuế La Mã đã được áp đặt, ngoại trừ ở [[Athena|Athen]] và [[Sparta]], và tất cả các thành phố đã phải chấp nhận bị cai trị bởi các đồng minh địa phương của Rome. Năm 133 TCN, vua cuối cùng của Pergamum qua đời và để lại vương quốc của ông cho Rome: điều này khiến bán đảo Aegea nằm trực tiếp dưới sự cai trị của La Mã như là một phần của tỉnh châu Á.
[[Image:NileMosaicOfPalestrinaSoldiers.jpg|thumb|350px|Macedo-Ptolemaic soldiers of the Ptolemaic kingdom, [[100 BC]], detail of the [[Nile mosaic of Palestrina]].]]
Sự sụp đổ cuối cùng của Hy Lạp đến trong năm 88 TCN, khi vua [[Mithridates VI của Pontus|Mithridates VI của Pontos]] nổi dậy chống lại Rome, và tàn sát lên đến 100.000 người La Mã và đồng minh La Mã trên khắp Tiểu Á. Mặc dù Mithridates không phải là người Hy Lạp, nhiều thành phố Hy Lạp, bao gồm cả Athen, đã lật đổ vị vua bù nhìn La Mã của mình và gia nhập cùng ông ta. Khi ông bị đánh đuổi khỏi Hy Lạp bởi tướng La Mã [[Lucius Cornelius Sulla]], người La Mã tàn phá Hy Lạp một lần nữa, và các thành phố Hy Lạp không bao giờ hồi phục. Mithridates cuối cùng đã bị đánh bại bởi [[Pompey|Gnaeus Pompeius Magnus]] (Pompey Vĩ đại) trong năm 65 trước Công nguyên.
 
==Xem thêm==