Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Trận Kiev (1943)”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n clean up, replaced: phía Đông Nam → phía đông nam (3), phía Tây Nam → phía tây nam, phía Đông → phía đông (5), phía Tây → phía tây (12), phía Nam → phía nam (21), phía Bắc → phía bắc (22), phía đông Bắc → … |
n clean up, replaced: tây Bắc → tây bắc (4), Tây Nam → tây nam (4) |
||
Dòng 89:
=== Chiến sự tại đầu cầu Bukrin ===
{{bài chính|Chiến dịch đổ bộ đường không Rzhishchev-Bukrin}}
Ngày 15 tháng 9, Lữ đoàn trinh sát cơ giới cận vệ 22 của Tập đoàn quân xe tăng cận vệ 3 (Liên Xô) đã dùng bè gỗ đổ bộ thành công 2 tiểu đoàn 23 và 70 sang bờ Tây sông Dniepr và chiếm được một bàn đạp nhỏ tại khu vực Rzhishchev-Bukrin, cách thị trấn Kanev hơn 20 km về phía tây
Ngày 22 tháng 9, Tập đoàn quân 40 tiếp tục đưa Quân đoàn bộ binh 51 vượt sang hữu ngạn Dniepr. Tập đoàn quân 27 cũng tổ chức cho Quân đoàn bộ binh 46 vượt sông sang khu vực Rzhishchev. Đêm 23 rạng ngày 24 tháng 9, cuộc đổ bộ của Quân đoàn đổ bộ đường không 3 (Liên Xô) với 180 máy bay vận tải Li-2 và IL-4 của Sư đoàn không quân 101 bắt đầu triển khai. Sư đoàn pháo tầm xa số 7 được đưa từ lực lượng dự bị của Bộ Tổng tham mưu quân đội Liên Xô đến Pereslav - Khmelnisky để yểm hộ cho cuộc đổ bộ. Toàn bộ 80 máy bay Yak-3, Yak-9, MiG-3 và La-5 của sư đoàn tiêm kích 228 cũng được huy động để yểm hộ cho đoàn máy bay vận tải và các tàu lượn. Do không trinh sát địa hình và địch tình cũng như sự kém cỏi của hoa tiêu và hệ thống dẫn đường từ mặt đất; ngay từ giờ đầu của cuộc đổ bộ, một tiểu đoàn của Lữ đoàn đổ bộ đường không 3 đã nhảy trúng đầu các đơn vị của Sư đoàn xe tăng 19 (Quân đoàn xe tăng 48-Đức) đang cơ động ra hướng Bukrin. Một nửa lữ đoàn đổ bộ đường không 5 nhảy dù xuống sông Dniepr. Yếu tố bất ngờ của cuộc đổ bộ đã bị mất.
Tập đoàn quân xe tăng 4 (Đức) lập tức được báo động. Ngày 25 tháng 9, tướng [[Hermann Hoth]] điều Sư đoàn cơ giới 10 theo sau sư đoàn xe tăng 19 tấn công căn cứ đầu cầu Bukrin từ phía tây
Mặc dù phải ra lệnh rút nửa còn lại của Quân đoàn đổ bộ đường không 3 về lực lượng dự bị và kịch liệt quở trách Bộ tư lệnh Phương diện quân Voronezh cùng Nguyên soái G. K. Zhukov nhưng I. V. Stalin vẫn cảm thấy "tiếc" căn cứ bàn đạp này và ra lệnh tiếp tục đổ quân sang. Đến ngày 28 tháng 9, tại khu vực đầu cầu Bukrin đã tập trung 9 sư đoàn bộ binh và 2 tiểu đoàn xe tăng Liên Xô. Nhưng chừng đó là không thể đủ để đối phó với đòn phản kích của Tập đoàn quân xe tăng 4 (Đức).
Dòng 102:
=== Ở các khu vực đầu cầu Lyutezh và Chernobyl ===
Ngày 26 tháng 9, Tập đoàn quân 13 (khi đó thuộc Phương diện quân Trung Tâm) đã vượt sông Dniepr trong hành tiến. Lợi dụng con sông nhỏ Pripyat án ngữ phía đông nam, Tướng Pukhov đã nhanh chóng đổ quân sang khu vực Novoshepelichi và Chernobyl, tạo thành một căn cứ đầu cầu nhỏ. Tuy nhiên, căn cứ đầu cầu này khá biệt lập. phía bắc là vùng đầm lầy Pripiat, phía đông là sông Dniepr, phía tây và
Trong một hành động tương tự, ngày 29 tháng 9, các chi đội phái đi trước của Tập đoàn quân 38 (Liên Xô) sau khi áp sát sông Dniepr đã đổ bộ sang Novo Petrovtsy trên hữu ngạn sông Dniepr. Tận dụng tình thế các sư đoàn xe tăng của Tập đoàn quân xe tăng 4 (Đức) còn đang ở phía nam Kiev để đối phó với căn cứ bàn đạp Bukrin, tướng N. E. Chibitsov, tư lệnh tập đoàn quân 38 đã hạ lệnh cho chủ lực tập đoàn quân vượt sông, đánh chiếm thêm thị trấn Kazarovichi ở phía bắc. Ngày 30 tháng 9, hai căn cứ nhỏ đã được nối liền tại Svaromye. Tập đoàn quân 38 tiếp tục đột phá về phía tây, đánh chiếm các cứ điểm Lyutezh và Motsun; hình thành một bàn đạp rộng 10 km, sâu 10 km. Tuy nhỏ hơn đầu cầu Bukrin nhưng đầu cầu Lyutezh ở khác gần phía bắc Kiev. Cho đến ngày 12 tháng 10, khi nắm được tình hình phức tạp tại phía bắc Kiev, tướng Hermann Hoth mới điều lực lượng xe tăng chủ yếu của Tập đoàn quân xe tăng 4 từ Bukrin lên. Mất mấy ngày hành quân bằng đường bộ, khi các quân đoàn xe tăng Đức tập hợp được những lực lượng còn lại và bắt đầu chuyển quân thì Tập đoàn quân 38 (Liên Xô) đã tổ chức vững chắc căn cứ đầu cầu khiến Sư đoàn xe tăng 8 và Quân đoàn bộ binh 13 (Đức) phải thất bại khi đột phá để xóa căn cứ bàn đạp này.
Dòng 121:
Tập đoàn quân 38 được Quân đoàn xe tăng cận vệ 5 của Tập đoàn quân xe tăng 3 mở đường, đánh thẳng vào nội đô Kiev. Chiều tối ngày 5 tháng 11, Tập đoàn quân 38 đã tiến đến ngoại ô phía bắc Kiev. Đến 4 giờ sáng ngày 6 tháng 11, Tập đoàn quân 38 và Quân đoàn xe tăng cận vệ 5 đã hoàn toàn làm chủ Kiev.<ref>[http://www.whatson-kiev.com/index.php?go=News&in=view&id=977] truy cập 26 tháng 8 năm 2007</ref><ref>Andrew Gregorovich, Ukrainian Review No. 92, Spring 1995 http://www.infoukes.com/history/ww2/page-28.html. truy cập 26 tháng 8 năm 2007</ref><ref>1943: Kiev in Flames : in our pages:100, 75 and 50 years ago, Monday, 8 tháng 11 năm 1993 [http://www.iht.com/articles/1993/11/08/edold_15.php] truy cập 26 tháng 8 năm 2007</ref> Ngay sau khi giải phóng Kiev, Phó tư lệnh Phương diện quân Ukraina 1 A. A. Gresko và Tư lệnh Tập đoàn quân xe tăng 3 P. S. Rybanko được lệnh vạch ngay kế hoạch mở rộng bàn đạp Kiev.
Trong đội hình Phương diện quân Ukraina 1 có Lữ đoàn độc lập Tiệp Khắc 1 (được) nâng cấp từ Tiểu đoàn bộ binh Tiệp Khắc 1) do Đại tá Lyuvich Svoboda chỉ huy. Toàn bộ lực lượng của lữ đoàn gồm 2 tiểu đoàn bộ binh và 1 tiểu đoàn xe tăng, được trang bị 12 xe tăng T-34 và 6 xe tăng T-70 do các tổ lái người Tiệp Khắc điều khiển. Lữ đoàn độc lập Tiệp Khắc số 1 khởi đầu tấn công vào lúc 12 giờ 30 phút ngày 5 tháng 11 năm 1943 từ phía tây
Ngày 11 tháng 11, Quân đoàn Kỵ binh cận vệ 1 có Quân đoàn xe tăng cận vệ 6 đi cùng đã tổ chức đột kích vào Zhitomir và Korosten. Tướng [[Erhard Raus]] lại phải chuyển sở chỉ huy Tập đoàn quân xe tăng 4 về Berdichev và chuẩn bị lực lượng để phản đột kích.
Dòng 154:
Ngay sau khi được tăng cường thêm các quân đoàn thiết giáp mới, tướng [[Erich von Manstein]] khẩn trương hành động. Tập đoàn quân xe tăng 4 được tăng cường pháo binh, hỏa tiễn chống tăng. Ngày 7 tháng 11, [[Sư đoàn thiết giáp số 25 (Đức)|Sư đoàn xe tăng 25]] được phối thuộc cho Quân đoàn xe tăng 48 do Thượng tướng [[Georg Jauer]] chỉ huy. Đây là đơn vị Đức đầu tiên mở mũi phản đột kích vào Tập đoàn quân xe tăng 3 (Liên Xô) đang tiến từ Fasstov ra Popelnya. Mũi tấn công theo hướng Fastov bị [[Sư đoàn xe tăng cận vệ số 7 (Liên Xô)]] chặn lại. Lúc này lực lượng của Quân đoàn kỵ binh cận vệ 1 chỉ cách Berdichev 64 km sau khi phối hợp với Tập đoàn quân 38 giải phóng Zhitomir. Tập đoàn quân 60 đã đến trước cửa ngõ Korosten; [[Tập đoàn quân số 40 (Liên Xô)|Tập đoàn quân 40]] đã tiến quân xuống phía nam Kiev. Chính tại thời điểm này, sự giảm sút sức chiến đấu của [[Tập đoàn quân số 27 (Liên Xô)|Tập đoàn quân số 27]] và phải chuyển sang phòng ngự ở bàn đạp Bukrin đã tạo điều kiện cho Tập đoàn quân xe tăng 4 (Đức) rút Quân đoàn xe tăng 48 Quân đoàn bộ binh 42 và điều chúng về hướng Kiev.
Tình hình đã trở nên khả quan hơn cho quân Đức khi Quân đoàn xe tăng 48 tung toàn bộ lực lượng xe tăng gồm [[Sư đoàn SS cận vệ số 1 "Adolf Hitler"]], [[Sư đoàn thiết giáp số 1 (Đức)|Sư đoàn thiết giáp số 1]] và [[Sư đoàn thiết giáp số 7(Đức)|số 7]] vào phản kích trên hướng
Ở tuyến phòng thủ phía nam, Quân đoàn xe tăng 24 (Đức) ba lần mở mũi đột kích từ Belaya Cherkov về hướng Fastov, Vasilkov và Obukhov nhưng đều không thành công. Ngày 18 tháng 11, Quân đoàn này chỉ chiếm được hai thị trấn nhỏ Malyi Polovetskye và Grebenka. Ngày 22 tháng 11, vấp phải sức kháng cự quyết liệt của Tập đoàn quân 40, Tập đoàn quân 27 có quân đoàn xe tăng cận vệ 5 yểm hộ, Quân đoàn xe tăng 24 (Đức) phải dừng lại trên tuyến Grebenka - Rzhishev. Trên cánh Bắc, Quân đoàn bộ binh 13 và Quân đoàn bộ binh 59 (Đức) cố gắng đột phá song chỉ đẩy được Quân đội Liên Xô ra khỏi Chernyakhov và phải dừng lại trên tuyến Konotop, Malin, Radomysl.
Dòng 162:
== Kết quả và ảnh hưởng ==
{{cquote|''Ngày chúng ta giải phóng hoàn toàn Ukraina và [[Bạch Nga]], [[Sankt-Peterburg|Leningrad]] và [[Tver (tỉnh)|Kalinin]] khỏi tay kẻ thù không còn xa nữa; khi chúng ta giải phóng… nhân dân các nước Cộng hòa [[Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết tự trị Crimea|Crimea]] và Litva, Latvia, Estonia, Moldavia và Kareli-Phần Lan.''|||Diễn văn của [[Iosif Vissarionovich Stalin|I. V. Stalin]] phát sóng ở Moskva sau trận Kiev, tháng 11 năm 1943|<ref>[http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,885191,00.html World Battlefronts: BATTLE OF RUSSIA: The Ousting is at Hand], ''[[Time (tạp chí)|TIME Magazine]]'', 15 tháng 11 năm 1943</ref></small></center>}}
Mặc dù đã điều cả lực lượng dự bị và huy động cả sự tham gia của hai tập đoàn quân 2 và 8 nhưng Tập đoàn quân xe tăng 4 (Đức) vẫn để mất Kiev và không lấy lại được. Tổn thất của hai bên đều rất lớn. Quân đội Đức Quốc xã mất 18.212 người chết và mất tích<ref name="ww2stats.com">[http://ww2stats.com/cas_ger_okh_dec43.html Báo cáo thương vong qua từng 10 ngày của các tập đoàn quân và quân đoàn độc lập (Đức) năm 1943]</ref>, 52.631 người bị thương<ref name="ww2stats.com"/>. Theo các tài liệu Liên Xô thì chỉ tính riêng từ ngày 3 đến ngày 6 tháng 11 năm 1943, thương vong của quân đội Đức Quốc xã trong trận Kiev lên đến 15.000 chết, 6.200 bị bắt, 286 xe tăng bị phá hủy và 156 máy bay bị bắn rơi.<ref>http://9may.ru/31.12.1943/inform/m4422</ref>. Quân đội Liên Xô có 32.934 người chết, 88.003 người bị thương.<ref>Гриф секретности снят: Потери Вооруженных Сил СССР в войнах, боевых действиях и военных конфликтах: Стат. исслед./ Г. Ф. Кривошеев, В. М. Андроников, П. Д. Буриков. — М.: Воениздат, 1993. С. 370. ISBN 5-203-01400-0</ref> 2/3 số thương vong xảy ra trong các trận đánh vượt sông tại các đầu cầu Bukrin và Kyutezh.<ref>[http://militera.lib.ru/memo/russian/moskalenko-2/05.html Москаленко К.С. На Юго-Западном направлении. 1943-1945. Воспоминания командарма. Книга II. — М.: Наука, 1973 (K.S. Moskalenko Hướng
[[Tập tin:5011-0007-reverse.gif|nhỏ|phảo|250px|Huy hiệu kỷ niệm 50 năm ngày giải phóng Kiev (6/11/1943 - 6/11/1993)]]
Mặc dù Hồng quân đã không thành công trong việc cắt đứt tuyến đường sắt nối Vinitsa (Sở chỉ huy Cụm Tập đoàn quân Nam) với Minsk (Sở chỉ huy Cụm tập đoàn quân Trung Tâm) để chia cắt hai cụm tập đoàn quân này, nhưng họ đã giải phóng Kiev, phá vỡ phòng tuyến sông Dnepr và tiêu diệt một số lớn quân Đức thuộc Tập đoàn quân xe tăng 4. Về phía mình, quân Đức đã giữ được tuyến đường sắt và gây ra tổn thất nặng cho Hồng quân Liên Xô. Nhưng các chiến dịch của Quân đội Liên Xô vẫn không dừng lại. Và ngay sau khi Quân đoàn xe tăng 48 (Đức) phải rút về hậu tuyến để củng cố và bổ sung lực lượng, Hồng quân đã mở [[Chiến dịch tấn công hữu ngạn Dniepr|Chiến dịch Dnepr–Carpath]] ngay đúng 1 ngày trước ngày Giáng sinh (24 tháng 12 năm 1943). Đến ngày 3 tháng 1 năm 1944 Hồng quân đã đẩy quân Đức về biên giới cũ của Liên Xô (biên giới Liên Xô-Ba Lan năm 1939).
|