Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Chiến dịch Ten-Go”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n Robot: Sửa đổi hướng |
n clean up |
||
Dòng 4:
|một phần của=[[Chiến tranh Thái Bình Dương|Mặt trận Thái Bình Dương]] trong [[Chiến tranh thế giới thứ hai]]
|image=[[Tập tin:Battleship Yamato under air attack April 1945.jpg|300px|Hình ảnh thiết giáp hạm Yamato bị tấn công ngày 7 tháng 4 năm 1945]]
|caption=Hình ảnh thiết giáp hạm ''[[yamato (thiết giáp hạm Nhật)|
|thời gian=[[7 tháng 4]] năm [[1945]]
|địa điểm=[[Thái Bình Dương]], giữa [[Kyushu|Kyūshū]], [[Nhật Bản]] và [[quần đảo Nansei|quần đảo Ryūkyū]]
Dòng 20:
'''Cuộc hành quân Ten-Go''' ({{Ja-ksrhv|k=天號作戰|s=天号作戦|r=Ten-gō Sakusen|hv=Thiên hiệu tác chiến}}) là cuộc tổng phản công của [[Hải quân Đế quốc Nhật Bản]] nhằm vào lực lượng [[Khối Đồng Minh thời Chiến tranh thế giới thứ hai|Đồng Minh]] tại Okinawa. Đây cũng là trận đụng độ không quân - hải quân cuối cùng giữa hải quân Nhật và Mỹ tại [[Chiến tranh Thái Bình Dương|mặt trận Thái Bình Dương]] trong [[Chiến tranh thế giới thứ hai|Thế chiến thứ hai]].<ref name="Yamamoto262"/> Một số tên gọi khác được sử dụng cho chiến dịch này là ''Chiến dịch Thiên Hiệu'', ''Operation Heaven One'' (tiếng Anh) hay ''Ten-ichi-gō'' (tiếng Nhật), ''Hải chiến Bonomisakioki''.
Tháng 4 năm [[1945]], Đệ nhị hạm đội thuộc [[Hạm đội Liên hợp]] Nhật Bản bao gồm [[thiết giáp hạm]] lớn nhất thế giới ''[[yamato (thiết giáp hạm Nhật)|
Trận đánh này đã chứng tỏ sức mạnh vượt trội của không, hải quân Mỹ trên [[Thái Bình Dương]] cũng như uy lực nổi trội của hàng không mẫu hạm so với thiết giáp hạm không có sự che chở của không lực. Thất bại trong cuộc hành quân này đã đánh dấu chấm hết của Hải quân Nhật cũng như báo hiệu giờ tàn của [[Đế quốc Nhật Bản]] trong cuộc chiến.
Dòng 29:
Tháng 7 năm [[1944]], [[Saipan]] bị quân Mỹ đánh chiếm. Mục tiêu tiếp theo của người Mỹ là [[Đảo Iō|Iwo Jima]]. Sau những cuộc pháo kích dữ dội, [[thủy quân lục chiến Hoa Kỳ|thủy quân lục chiến Mỹ]] bắt đầu đổ bộ lên Iwo Jima vào ngày [[19 tháng 2]]. Không một chiến hạm nào của hải quân Nhật được gửi đến để chống lại cuộc đổ bộ chỉ cách Nhật Bản 700 dặm này.<ref>{{harvnb|Tameichi Hara Yamamoto|1974|p=215}}</ref> Trong lúc đó, các máy bay [[Boeing B-29 Superfortress|B-29]], xuất phát từ [[quần đảo Bắc Mariana|quần đảo Mariana]], liên tục gia tăng cường độ oanh tạc trên lãnh thổ Nhật Bản.
Tại Bộ tư lệnh tối cao Đế quốc Nhật Bản, những cuộc bàn luận sôi nổi đã diễn ra trong nhiều ngày xoay quanh những gì còn lại của hạm đội Liên hợp. Bộ tư lệnh vẫn chưa quyết định được có nên sử dụng hạm đội vào nhiệm vụ tấn công, hay là duy trì phòng thủ nhằm chống lại cuộc đổ bộ trong tương lai. Giữa Hải quân và [[Lục quân Đế quốc Nhật Bản|Lục quân]] Nhật Bản cũng xảy ra mâu thuẫn. Trong lúc Hải quân cho rằng nên để hạm đội này ở lại trong các hải cảng Nhật Bản vì khả năng yếu kém của nó, thì Lục quân lại đề cập đến trận đánh ở vịnh Leyte nhằm vạch ra cho Hải quân thấy việc gìn giữ các chiến hạm là sai lầm, dễ làm mồi cho máy bay Mỹ tấn công.<ref name="Yamamoto216"/> Ngày [[19 tháng 3]], lý luận của Lục quân đã chiến thắng khi một lực lượng đặc nhiệm hàng không mẫu hạm Mỹ tiến sát vào bờ biển Nhật Bản và tung hàng trăm máy bay tấn công các chiến hạm đang neo đậu tại Kure và [[Kobe]]. Kết quả là phía Nhật có 17 chiến hạm bị hư hại, bao gồm 6 [[tàu sân bay|hàng không mẫu hạm]] và 3 [[thiết giáp hạm]], trong số đó có 2 thiết giáp hạm ''[[Hyūga (thiết giáp hạm Nhật)|
Ngày [[23 tháng 3]], hàng trăm máy bay xuất phát từ các hàng không mẫu hạm Hoa Kì bắt đầu tiến hành oanh tạc [[Okinawa]]. Tiếp đó là hỏa lực từ hải pháo các chiến hạm Mỹ. Đây là dấu hiệu cho thấy người Mỹ sắp đổ bộ lên Okinawa. Vào ngày [[1 tháng 4]], quân Mỹ đổ bộ lên bờ biển Okinawa mà không gặp phải bất kì sự kháng cự nào. Tướng [[Ushijima Mitsuru|Mitsuru Ushijima]], người chỉ huy [[quân đoàn]] 32 có nhiệm vụ bảo vệ hòn đảo đã quyết định phòng thủ chiều sâu thay vì tiêu diệt địch ngay bờ biển. Giữa hải quân và lục quân lại tiếp tục xảy ra mâu thuẫn trong đó lục quân chất vấn tại sao hải quân không chịu gởi chiến hạm đến yểm trợ việc phòng thủ.<ref name="Yamamoto218">{{harvnb|Tameichi Hara Yamamoto|1974|p=218}}</ref> Không chỉ lục quân, cả [[Thiên hoàng|Nhật hoàng]] [[Hirohito]] cũng chất vấn hải quân về vai trò của họ trong việc bảo vệ Okinawa.<ref name=" Feifer-7">{{harvnb|Feifer|2001|p=7}}</ref>
Dòng 36:
== Kế hoạch và sự chuẩn bị của hải quân Nhật ==
Đệ nhị hạm đội là lực lượng chiến đấu duy nhất còn lại của [[hạm đội Liên hợp]] nhưng cũng chỉ còn có 10 chiến hạm bao gồm siêu [[thiết giáp hạm]] ''[[yamato (thiết giáp hạm Nhật)|
* Thiết giáp hạm ''Yamato'' (soái hạm): [[hạm trưởng]] là [[Chuẩn Đô đốc]] [[Aruga Kōsaku|Kōsaku Aruga]]
* Phân đội 2 khu trục hạm: Chuẩn Đô đốc [[Keizō Komura]], bao gồm tuần dương hạm hạng nhẹ ''Yahagi'' do [[Đại tá]] [[Tameichi Hara Yamamoto]] làm hạm trưởng
* Hải đội 17 khu trục hạm: Đại tá Kiichi Shintani, bao gồm các khu trục hạm ''[[isokaze (tàu khu trục Nhật)|
* Hải đội 21 khu trục hạm: Đại tá Hisao Kotako, bao gồm các khu trục hạm ''[[khu trục hạm Asashimo|
* Hải đội 41 khu trục hạm: Đại tá Masayoshi Yoshida, bao gồm các khu trục hạm ''[[khu trục hạm Fuyutsuki|
[[Tập tin:YamatoTenGoOfficers.jpg|nhỏ|300px|Ảnh các sĩ quan chỉ huy trên soái hạm ''Yamato'' vào ngày [[5 tháng 4]], [[1945]], 2 ngày trước cuộc hành quân]]
Vào ngày [[5 tháng 4]], [[Phó Đô đốc]] [[Ryunoskue Kusaka]], tham mưu trưởng hạm đội Liên hợp đã từ [[Kanoya, Kagoshima|Kanoya]] đến [[Tokuyama]] để họp với các sĩ quan hàng đầu của Đệ nhị hạm đội trên soái hạm ''Yamato'' cũng như ra tín hiệu bắt đầu cuộc hành quân Ten-Go. Cùng lúc đó, cũng diễn ra một cuộc họp giữa giữa các chỉ huy trưởng hải đội và hạm trưởng trên tuần dương hạm ''Yahagi''. Chuẩn Đô đốc Komura đã trình bày kế hoạch mà Đô đốc Kusaka mang đến, theo đó Bộ tư lệnh tối cao muốn Đệ nhị hạm đội đến [[Okinawa]] mà không có [[máy bay|phi cơ]] yểm trợ và [[nhiên liệu]] chỉ vừa đủ cho lượt đi.<ref name="Yamamoto220">{{harvnb|Tameichi Hara Yamamoto|1974|p=220}}</ref> Do không đồng ý với kế hoạch đó, Komura đã yêu cầu Itō và Kusaka tạm ngưng phiên họp trên soái hạm ''Yamato'' để trở về ''Yahagi'' hội ý với các chỉ huy trưởng và hạm trưởng. Các chỉ huy trưởng Shintani, Kodaki ngay lập tức ra ý kiến phản đối kế hoạch tự sát này, còn các [[Đại tá]] Tameichi Hara, Yoshida và Sugihara đề nghị thi hành các sứ mạng đơn độc hơn là đưa toàn bộ hạm đội đến chỗ chết tại Okinawa.<ref>{{harvnb|Tameichi Hara Yamamoto|1974|p=222}}</ref>
Dòng 73:
=== Ngày 7 tháng 4 ===
[[Tập tin:Yamato2.jpg|nhỏ|250px|phải|Máy bay Mỹ, như chiếc [[Curtiss SB2C Helldiver|Curtiss Helldiver]] này, đang bắt đầu tấn công soái hạm ''[[yamato (thiết giáp hạm Nhật)|
Hạm đội Nhật chạy theo hình chữ chi với tốc độ 20 [[hải lý|hải lí]] mỗi giờ dọc theo bờ biển phía nam [[Kyushu]]. 7 giờ sáng ngày [[7 tháng 4]], hạm đội này xoay sang hướng 210 độ, giả vờ tiến về [[Sasebo]], nằm ở phía tây nam Kyushu. Trên đoạn hải trình nghi binh này, các chiến hạm khác từ từ tạo thành một đội hình vòng tròn bao quanh thiết giáp hạm ''Yamato'', với bán kính 2.000 m. Ngay sau khi vòng tròn thành lập xong, các chiến hạm gia tăng tốc độ lên 24 hải lí mỗi giờ và chạy theo hình chữ chi trở lại. Đội hình này rất hữu hiệu trong việc chống lại [[tàu ngầm]] nhưng lại rất khó đối đầu với các [[máy bay]], có thể nhắm vào bất kì góc độ nào tấn công cũng được.<ref>{{harvnb|Tameichi Hara Yamamoto|1974|p=237}}</ref>
Sau đó, hạm đội xoay sang hướng Nam để chạy ra [[Biển Hoa Đông|Đông Hải]]. Lúc 9 giờ, khu trục hạm ''[[khu trục hạm Asashimo|
Khoảng 10 giờ sáng ngày 7 tháng 4, hải quân Mỹ cho xuất kích gần 400 máy bay xuất phát từ 11 [[tàu sân bay|hàng không mẫu hạm]] thuộc Lực lượng đặc nhiệm 58 (11 hàng không mẫu hạm lần lượt là ''[[USS Hornet (CV-12)|
[[Tập tin:Yahagi 02.jpg|nhỏ|210px|trái|''[[Tuần dương hạm Yahagi (1942)|
Vào lúc 12 giờ 20 phút, [[ra đa|radar]] của ''Yamato'' phát hiện rất nhiều máy bay Mỹ còn cách 30.000 m ở hướng 35 độ bên mạn trái và chiếc soái hạm ra lệnh cho tất cả chiến hạm hướng về phía trước với tốc độ cao chuẩn bị chống không kích. Các máy bay Mỹ, sau 2 giờ bay từ Okinawa, bắt đầu tập hợp lại đội hình, bay vòng tròn theo chiều kim đồng hồ bao vây đoàn tàu Nhật từ khoảng cách vượt tầm cao xạ và lần lượt mở từng đợt tấn công.
Đợt tấn công đầu tiên của các máy bay Mỹ diễn ra lúc 12 giờ 30 phút với khoảng 40 chiếc. Một vài chiến hạm Nhật khai hỏa lẻ tẻ khi các phi cơ vừa xuất hiện bắt đầu khai hỏa toàn diện.<ref name="Yamamoto242">{{harvnb|Tameichi Hara Yamamoto|1974|p=242}}</ref> ''Yamato'' được trang bị 150 khẩu pháo phòng không, bao gồm cả dàn pháo chính 460 mm có thể bắn loại đạn ''[[Beehive (đạn)|3 Shiki tsûjôdan]]'' ("Kiểu 3 Chung") đặc biệt, loại đạn nổ trên không.<ref>{{harvnb|Yoshida, Mitsuru|1999|p=62,64}}</ref> Súng phòng không tạo nên hỏa lực dày đặc nhưng các phi công Mỹ vẫn xuyên qua được lưới lửa. Hai trái [[bom]] rơi xuống gần cột buồm chính và một [[ngư lôi]] trúng vào cạnh sườn ''Yamato''.<ref name="TBD133">{{harvnb|Lê Vinh Quốc|Huỳnh Văn Tòng|2000|p=133}}</ref> Đó đều là thành tích của các máy bay từ hàng không mẫu hạm ''[[USS Bennington (CV-20)|
Tàu ''Yamato'' chỉ còn chạy với tốc độ 18 hải lý mỗi giờ nhưng hạm trưởng, Chuẩn Đô đốc [[Aruga Kōsaku|Kōsaku Aruga]] vẫn hướng dẫn tàu tiếp tục tiến tới.<ref name="TBD133"/> Trong khi đó, nhiều máy bay khác tấn công tuần dương hạm ''Yahagi'' bằng bom nhưng chiếc tàu vẫn thoát khỏi. Tuy nhiên, đến 12 giờ 46 phút, một quả ngư lôi trúng vào mạn trái chính giữa thân tàu ngay vào buồng máy, giết chết toàn bộ các kĩ sư tại đây. Điều này khiến chiếc tàu đi chậm lại, rồi khựng lại thình lình và ngừng hẳn.<ref name="Yamamoto244">{{harvnb|Tameichi Hara Yamamoto|1974|p=244}}</ref> Ngay lúc đó, 6 máy bay khác bổ nhào xuống thả bom chiếc tàu. Một trái bom trúng ngay sàn tàu, đốn ngã ít nhất 10 thủy thủ. Tiếp theo một tiếng nổ khác ở phía sau khiến toàn thân ''Yahagi'' rung chuyển dữ dội.<ref name="Yamamoto244"/> Cũng trong đợt tấn công này, hai khu trục hạm ''Hamakaze'' và ''Suzutsuki'' cũng bị thương nặng và ''Hamakaze'' bị chìm không lâu sau.<ref name="Yamamoto245">{{harvnb|Tameichi Hara Yamamoto|1974|p=245}}</ref>
Tất cả các loại súng trên tàu của ''Yahagi'' tiếp tục khai hỏa và lần đầu tiên trong trận đánh này, nó bắn hạ được 2 máy bay Mỹ.<ref name="Yamamoto245"/> Tuy nhiên, giờ đây chiếc tàu đã chết đứng trên mặt nước khiến nó trở thành mục tiêu tấn công dễ dàng của các máy bay. Chiếc tàu đã trúng ít nhất 7 ngư lôi và 13 quả bom trước khi chìm. Hạm trưởng Hara truyền miệng cho các thủy thủ còn sống sót của ''Yahagi'' chuẩn bị bỏ rơi chiếc tàu và yêu cầu khu trục hạm ''Isokaze'' tiếp cứu khẩn cấp.<ref name="Yamamoto248">{{harvnb|Tameichi Hara Yamamoto|1974|p=248}}</ref> Khi ''Isokaze'' còn cách ''Yahagi'' khoảng 1.000 m, Hara ra lệnh bỏ tàu. Bất ngờ vào lúc ấy, nhiều máy bay đang tấn công soái hạm ''Yamato'' đã tách ra một số để rượt theo ''Isokaze''.<ref name="Yamamoto248"/> Chiếc khu trục hạm này xả hết tốc lực để lẩn tránh nhưng các máy bay Mỹ xuất hiện ở mọi nơi đã thả bom nhấn chìm chiếc tàu. Đến 14 giờ 5 phút, ''Yahagi'' chìm. Hạm trưởng Hara và chuẩn đô đốc Komura đã kịp thoát ra và nhảy xuống biển. Họ thấy soái hạm ''Yamato'' và 2 khu trục hạm ''Yukikaze'' và ''Fuyutsuki'' lúc này vẫn đang ra sức chống đỡ cuộc tấn công của các máy bay Mỹ.<ref name="Yamamoto250">{{harvnb|Tameichi Hara Yamamoto|1974|p=250}}</ref> Họ không hề biết rằng ''Yamato'' cũng đang trong cơn hấp hối và sẽ chìm không lâu sau đó. Cách đó không xa, khu trục hạm ''Suzutsuki'' đang bốc cháy còn ''Kasumi'' chạy xiêu vẹo vì bánh lái trục trặc.<ref name="Yamamoto250"/>
[[Tập tin:Yamato4.jpg|nhỏ|250px|Bức ảnh cho thấy cảnh ''[[yamato (thiết giáp hạm Nhật)|
Từ 13 giờ 20 phút đến 14 giờ 15 phút, đợt tấn công thứ hai và thứ ba của các máy bay Mỹ ập đến. Lúc 13 giờ 35 phút, ''Yamato'' dù né tránh tài tình vẫn bị trúng thêm 2 ngư lôi.<ref name="TBD133"/> Nước tràn vào, tàu nghiêng về bên trái. Lúc đó, một nhóm máy bay ném bom bổ nhào lại thả thêm 7 - 8 quả bom rơi ngay xuống sàn tàu, làm tàu nghiêng 15 độ. Một nửa trong tổng số 150 pháo và súng máy phòng không trên tàu đã bị phá hủy.<ref name="TBD133"/> Tàu tiếp tục trúng ngư lôi ở bên mạn sườn, đặc biệt là mạn trái làm độ nghiêng ngày càng tăng, khiến tàu càng nhanh bị lật úp.<ref>{{harvnb|Yoshida, Mitsuru|1999|p=80}}</ref> Vào lúc 13 giờ 33 phút, trong nỗ lực để lấy lại thăng bằng cho tàu, nhóm thực hiện việc sửa chữa tàu đã cho nước vào tàu ở mức độ tối đa, ở động cơ mạn phải và một buồng máy. Hành động này tuy tạm thời cứu nguy cho tàu nhưng nó đã tước đi mạng sống của hàng trăm [[thủy thủ]], những người đã không được thông báo nơi họ đang ở sẽ bị ngập chìm.<ref>{{harvnb|Yoshida, Mitsuru|1999|p=82}}</ref> Mạng sống của những thủy thủ này giúp cho tàu nổi thêm được 30 phút.<ref>{{harvnb|Feifer|2001|p=17-25}}</ref> Tuy nhiên, việc một buồng máy ngưng hoạt động cộng với sức nặng của nước tràn vào khiến cho tàu chỉ còn chạy với tốc độ 10 hải lí mỗi giờ.<ref>{{harvnb|Yoshida, Mitsuru|1999|p=83}}</ref>
Dòng 95:
[[Đại tá]] Jiro Nomura, sĩ quan phụ tá của Aruga, vào lúc 14 giờ 5 phút đã xác định rằng công việc sửa chữa chiếc tàu không thể tiến hành được nữa. Do đó, Phó Đô đốc [[Itō Seiichi|Seiichi Itō]], người đã đứng trên đài chỉ huy suốt trận đánh ra lệnh đình chỉ cuộc hành quân và bỏ tàu.<ref name="Yamamoto254">{{harvnb|Tameichi Hara Yamamoto|1974|p=254}}</ref> Khu trục hạm ''Fuyusuki'' được gọi đến bằng cờ hiệu vì radio đã hỏng<ref>{{harvnb|Yoshida, Mitsuru|1999|p=108}}</ref> để nhận nhiệm vụ di tản, nhưng chiếc khu trục hạm này khó có thể chạy nhanh hơn sức chìm của ''Yamato''. [[Trung tá]] Hidechika Sakuma, hạm trưởng của ''Fuyusuki'', sợ rằng chiếc tàu khổng lồ sẽ lôi luôn chiếc khu trục hạm xuống biển nên không dám đến gần.<ref name="Yamamoto254"/> Đúng 14 giờ 15 phút, quả ngư lôi thứ 12 trúng vào chiếc ''Yamato'', tàu nghiêng 30 độ.<ref name="TBD134"/> Hạm phó Nomura báo cáo hạm trưởng Aruga giây phút cuối cùng sắp đến. Aruga lệnh cho hạm phó rời tàu rồi nhờ một [[hạ sĩ quan]] khác lấy dây cột mình vào trụ hải bàn. Anh này trói Aruga lại rồi cũng lấy dây buộc bản thân nằm cạnh đó. Hạm trưởng Aruga thấy thế quát lên:
:''"Đồ ngu, chúng mày còn trẻ phải sống cho nước Nhật tương lai.<ref name="TBD135">{{harvnb|Lê Vinh Quốc|Huỳnh Văn Tòng|2000|p=135}}</ref>"''
[[Phó Đô đốc]] Itō bắt tay các sĩ quan hiện diện trên đài chỉ huy rồi lui vào phòng riêng để chết theo tàu. Chuẩn Đô đốc Morishita, tham mưu trưởng của Itō, đã phải tranh luận sôi nổi với các sĩ quan trên đài chỉ huy muốn chết theo tàu, và cuối cùng ông đã thuyết phục được họ rời bỏ tàu.<ref name="Yamamoto254"/> Lúc 14 giờ 20 phút, ''Yamato'' đã nghiêng hẳn sang một bên rồi từ từ chìm xuống ({{coord|30|22|N|128|04|E|type:event}}). Bất ngờ lúc 14 giờ 23 phút, chiếc tàu phát nổ với âm thanh có thể nghe được từ cách xa 200 km, kế đó khói đen lẫn lộn với khói trắng bốc lên tạo thành hình một chiếc [[nấm]] khổng lồ cao đến 2.000 m.<ref>{{harvnb|Tameichi Hara Yamamoto|1974|p=253}}</ref> Vụ nổ này thậm chí còn được khẳng định là đã làm rơi một số máy bay Mỹ chứng kiến cảnh đó.<ref>{{harvnb|Yoshida, Mitsuru|1999|p=118}}</ref> Một nhân chứng minh họa cụ thể cho khẳng định trên là Trung úy phi công W. E. Delaney thuộc hàng không mẫu hạm ''[[USS Belleau Wood (CVL-24)|
Trên mặt biển đầy những ván gỗ trôi nổi, dầu loang khắp nơi và những thủy thủ Nhật còn sống sót đã cùng hát vang bài ca quen thuộc của hải quân Nhật, bài ''Chiến sĩ ca'':
Dòng 101:
Thỉnh thoảng, xen vào âm thanh bi tráng này là những tiếng la to “''Tenno Heika Banzai''” (Thiên Hoàng vạn tuế), chứng tỏ một người nào đó đang hát đã bị thương nặng hoặc kiệt sức nên đành bỏ dở nửa chừng bài hợp xướng và xuôi tay vĩnh viễn.<ref>{{harvnb|Tameichi Hara Yamamoto|1974|p=255}}</ref>
Trong lúc đó, các [[tàu khu trục|khu trục hạm]] còn lại của Nhật trên đường rút chạy tiếp tục bị các máy bay Mỹ truy đuổi. ''Asashimo'' và ''Kasumi'' bị máy bay Mỹ dùng bom đánh chìm; ''Suzutsuki'' bị trúng một trái bom vào ngay mũi, phải trở về Sasebo bằng động cơ hơi nước; ''Hatsushimo'' không hề bị trúng một viên đạn nào và thủy thủ đoàn chỉ có 2 người bị thương; ''Fuyuzuki'' hầu như an toàn mặc dù trúng 2 [[tên lửa|hỏa tiễn]] nhưng hàng chục thủy thủ thiệt mạng vì đạn [[đại liên]]; ''Yukikaze'' cũng hư hại nhẹ và có 3 thủy thủ thiệt mạng.<ref>{{harvnb|Tameichi Hara Yamamoto|1974|p=260}}</ref> Ba chiếc khu trục hạm này đã chất đầy những người còn sống sót được vớt từ biển lên, bao gồm 280 người của ''Yamato'' (những tài liệu khác nhau cho rằng thủy thủ đoàn của ''Yamato'' từ 2.750 đến 3.300 người),<ref>{{harvnb| Jentschura, Hansgeorg|1977|p=39}} cho số liệu Yamato có 2.498 thủy thủ thiệt mạng</ref><ref>CombinedFleet.com cho số liệu 3.063</ref><ref>Abe, Saburo, ''Tokko Yamato Kantai'' (''Hạm đội tấn công đặc biệt Yamato'')" thì cho số liệu 3056 người.</ref> 555 người của ''Yahagi'' (trong tổng số 1.000 thủy thủ đoàn) và 800 người của ''Isokaze'', ''Hamakaze'' và ''Kasumi''. Một số cựu binh Nhật còn sống sót đã khẳng định máy bay Mỹ đã bắn đạn [[súng máy]] vào những nhóm thủy thủ còn sống sót đang nổi trên mặt nước,<ref>{{Chú thích web|url=http://www.pbs.org/wgbh/nova/supership/surv-ishida.html | title=Survivor Stories: Ishida | author=Naoyoshi Ishida | coauthors=Keiko Bang | month=9 | year=2005 | work=Sinking the Supership | publisher=[[NOVA (loạt phim truyền hình)|NOVA]]}}</ref><ref>{{harvnb|Tameichi Hara Yamamoto|1974|p=256,257}}</ref> trong khi số khác lại nói máy bay Mỹ đã ngừng tấn công để cho các khu trục hạm cứu vớt các thủy thủ.<ref>{{harvnb|Yoshida, Mitsuru|1999|p=144}}</ref> Trưa ngày [[8 tháng 4]], Đệ nhị hạm đội, giờ đây chỉ còn lại 4 khu trục hạm, đã về đến [[Sasebo]].<ref>{{harvnb|Yoshida, Mitsuru|1999|p=140}}</ref><ref name="TBD136">{{harvnb|Lê Vinh Quốc|Huỳnh Văn Tòng|2000|p=136}}</ref> Lúc 17 giờ 10 phút, Đô đốc Mitscher gửi báo cáo cho Đô đốc Spruance nói rằng lực lượng của ông đã tấn công ''Yamato'', ''[[Tuần dương hạm Agano|
Sau khi những gì còn lại của Đệ nhị hạm đội về đến [[Sasebo]], Tổng tư lệnh hạm đội Liên hợp đã gửi giấy tuyên dương công trạng cho hạm đội này vì đã dũng cảm xả thân, giúp cho các máy bay tấn công đặc biệt thu được một kết quả vĩ đại trong cuộc chiến vào ngày [[7 tháng 4]].<ref name="Yamamoto261">{{harvnb|Tameichi Hara Yamamoto|1974|p=261}}</ref> Kết quả vĩ đại ở đây là việc 114 máy bay của Nhật, bao gồm 60 [[máy bay tiêm kích]], 40 [[máy bay ném bom]] và 14 [[Thần phong|Kamikaze]] đã tấn công, gây hư hại cho hàng không mẫu hạm ''[[USS Hancock (CV-19)|
== Kết quả ==
[[Tập tin:Yamato battleship explosion.jpg|nhỏ|phải|250px|''[[yamato (thiết giáp hạm Nhật)|
Cuộc hành quân Ten-Go là trận đánh cuối cùng của [[Hải quân Đế quốc Nhật Bản]] trong [[Chiến tranh thế giới thứ hai|Thế chiến thứ hai]]. Kết quả là Đệ nhị hạm đội ra khơi với 1 siêu [[thiết giáp hạm]], 1 [[tàu tuần dương|tuần dương hạm]] và 8 [[tàu khu trục|khu trục hạm]] sau 2 giờ bị tấn công bởi 386 [[máy bay]] xuất phát từ các [[tàu sân bay|hàng không mẫu hạm]] Mỹ, chỉ còn 4 khu trục hạm tồn tại. Trong khi đó, phía Mỹ chỉ có 12 [[phi công]] thiệt mạng và 10 máy bay bị bắn rơi do hỏa lực phòng không của các chiến hạm Nhật, một số phi hành đoàn được tàu ngầm và thủy phi cơ giải cứu. 2.449 người của Yamato, 446 người của Yahagi và 721 người của các khu trục hạm thiệt mạng<ref name="Yamamoto262"/> (con số thiệt mạng của người Nhật trong trận này nằm từ 3.700 đến 4.250 theo nhiều tài liệu khác nhau). Việc đánh chìm chiếc ''Yamato'' được xem là một chiến thắng lớn của Mỹ, và biên tập viên quân sự [[Hanson W. Baldwin]] của tờ ''[[The New York Times|New York Times]]'' đã viết rằng: "Sự kiện đánh chìm chiếc thiết giáp hạm mới ''Yamato'' của Nhật ... là một bằng chứng ... nếu thật sự cần đến, là đã đánh đúng vào điểm yếu chết người của người Nhật trên bầu trời và trên mặt biển".<ref>{{chú thích báo|title = Okinawa's Fate Sealed: Sinking of Yamato Shows Japan's Fatal Air and Sea Weakness | first = Hanson | last = Baldwin | work = The New York Times | date = 9 tháng 4 năm 1945 | page = 12}}</ref>
| |||