Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Chi Mận mơ”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
TuHan-Bot (thảo luận | đóng góp)
n Robot: Sửa đổi hướng
Dòng 66:
<br>''[[Prunus tenella]]''
<br>''[[Prunus texana]]''
<br>''[[Anh đào Nam Kinh|Prunus tomentosa]]''
<br>''[[Prunus triloba]]''
<br>''[[Prunus umbellata]]''
<br>''[[Prunus virginiana]]''
}}
'''Chi Mận mơ''' ([[danh pháp|danh pháp khoa học]]: '''''Prunus''''') là một chi của một số loài (khoảng 200) [[cây thân gỗ]] và [[cây bụi]], trong đó có các loài '''[[Mận (chi Mận mơ)|mận]]''', '''[[mơ (quả)|mơ ta]]''', '''[[mơ châu Âu|mơ tây]]''', '''[[anh đào]]''', '''[[đào (cây)|đào]]''' và '''[[hạnh nhân|đào dẹt]]'''. Theo truyền thống nó được đặt trong [[họ Hoa hồng]] ([[Họ Hoa hồng|Rosaceae]]) như là một [[họ (sinh học)|phân họ]] là phân họ [[Phân họ Mận mơ|Prunoideae]] (hay [[Phân họ Mận mơ|Amygdaloideae]]), nhưng đôi khi được đặt thành một họ riêng của chính nó là [[Prunaceae]] (hay Amygdalaceae). Phân loại gần đây của Potter và ctv (2007) đặt chi này trong tông [[Phân họ Mận mơ|Amygdaleae]] của phân họ [[Phân họ Mơ trân châu|Spiraeoideae]] mở rộng<ref name=Potter />.
 
Trong chi này có vài trăm loài, chúng phân bổ rộng khắp khu vực ôn đới của [[Bắc bán cầu]].
Dòng 77:
==Phân loại==
Một số hệ thống phân loại tách chi này ra thành vài chi khác nhau, nhưng sự phân chia như thế ít được công nhận hơn so với sự phân chia ở cấp độ phân chi. [[Hệ thống Thông tin Phân loại Tích hợp|ITIS]] chỉ công nhận một chi duy nhất ''Prunus'', với danh sách các [[loài]] được chỉ ra ở hộp bên phải.
*Phân chi ''[[Phân chi Hạnh đào|Amygdalus]]'': [[đào (cây)|đào]] và [[hạnh nhân|đào dẹt]] (hạnh nhân). Các chồi nách lá mọc thành cụm ba (chồi sinh dưỡng ở trung tâm, hai chồi hoa ở bên). Ra hoa vào đầu mùa xuân, không cuống hoặc gần như thế, không ở trên các cành lá. Quả có rãnh khía dọc theo một bên; hạt bị khía sâu. Loài điển hình là ''Prunus dulcis'' (hạnh nhân).
*Phân chi ''[[Phân chi Mận mơ|Prunus]]'': Các loài [[mận]] (phương ngữ Bắc), [[mơ (quả)|mơ ta]], [[Mơ châu Âu|mơ tây]]... Các chồi nách lá mọc đơn. Ra hoa vào đầu mùa xuân, có cuống, không ở trên các cành lá. Quả có rãnh khía dọc theo một bên; hạt xù xì. Loài điển hình ''Prunus domestica'' (mận).
*Phân chi ''[[Anh đào|Cerasus]]'': anh đào. Các chồi nách lá mọc đơn. Ra hoa vào đầu mùa xuân thành [[ngù]], cuống dài, không ở trên các cành lá. Quả không có rãnh khía, hạt nhẵn. Loài điển hình ''Prunus cerasus'' (anh đào chua).
Dòng 85:
 
==Sử dụng==
Chi ''Prunus'' bao gồm các loài cây phổ biến như [[hạnh (định hướng)|hạnh]], [[mơ]], [[anh đào]], [[đào (cây)|đào]], [[mận]]..., tất cả chúng đều có các giống được trồng cho sản xuất quả ở cấp độ thương mại như đào, anh đào, mận, mơ tây..., hoặc hạt. Cũng có một số loài, [[giống lai]] và [[giống (định hướng)|giống]] được trồng chỉ thuần túy để làm [[cây cảnh]], thông thường là vì vẻ đẹp của hoa, hoặc đôi khi là lá hay thân cây. Chi Prunus bao gồm một số loại hoa truyền thống nối tiếng của vùng Đông Á như [[Anh đào|anh]] 樱 (anh đào) , [[mơ (quả)|mai]] 梅 (mơ ta), [[Đào (cây)|đào]] 桃, [[Mận|lý]] 李 (mận) , [[Mơ châu Âu|hạnh]] 杏 (mơ tây)...
 
Do giá trị đáng kể của chúng trong vai trò của nguồn cung cấp quả và hoa, nhiều loài ''Prunus'' đã được đưa vào trồng ở nhiều khu vực không phải là bản địa của chúng. Nhiều loài nguồn gốc Cựu thế giới được trồng làm cảnh hay lấy quả và được trồng rộng khắp thế giới; trong số đó nhiều loài đã hợp thủy thổ và vượt xa ra ngoài khu vực nguồn gốc của chúng.
Dòng 147:
===Bắc Mỹ===
*''Prunus allegheniensis'' - mận Allegheny. Trong [[Dãy Appalachian|dãy núi Appalachian]].
*''Prunus americana'' - mận Mỹ. Phần lớn ở Hoa Kỳ về phía đông của [[ĐồngĐại bằngBình trung tâmnguyên Bắc Mỹ|Đại Bình nguyên]] (''Great Plains'') và miền cực nam Canada.
*''Prunus andersonii'' - đào sa mạc. Tây nam Hoa Kỳ.
*''Prunus angustifolia'' - mận Chickasaw. Đông nam Hoa Kỳ.