|
Tịch Tà Kiếm Phổ hay Tịch Tà Kiếm Pháp là một bí kíp kiếm thuật thượng thừa xuất hiện trong tiểu thuyết Tiếu Ngạo Giang Hồ của nhà văn Kim Dung, Tịch Tà Kiếm Phổ vốn có chung một nguồn gốc với Quỳ Hoa Bảo Điển.
{{subcat guideline|hướng dẫn về độ nổi bật|Độ nổi bật|WP:ĐNB|WP:DNB|WP:N}}
{{nutshell|Nếu một chủ đề được các nguồn [[WP:NCNP|thứ cấp]] [[Wikipedia:Nguồn đáng tin cậy|đáng tin cậy]] và [[WP:Nguồn|độc lập]] với chủ thể đưa tin đáng kể, chủ đề sẽ được coi là thỏa mãn các tiêu chí đưa vào để có một bài viết riêng rẽ}}
{{IncGuide}}
Trong phạm vi Wikipedia, '''độ nổi bật''' của một chủ đề là tiêu chuẩn đưa vào dựa trên việc nó có phù hợp với tính chất từ điển bách khoa để làm chủ đề cho một bài viết Wikipedia hay không. Chủ đề của bài viết phải '''nổi bật''', hay "xứng đáng được quan tâm". Khái niệm này là khác biệt với "có danh tiếng", "quan trọng", hay "tính đại chúng", tuy có thể có mối tương quan với các đặc điểm này. Chủ đề được coi là đủ nổi bật để xứng đáng có một bài viết về nó, nếu nó thỏa mãn các chỉ dẫn chung về độ nổi bật ở dưới đây, hoặc nếu nó thỏa mãn các tiêu chuẩn cụ thể được chấp nhận chung nhất cho các chủ đề được liệt kê trong bảng bên phải. Tuy nhiên cần để ý rằng tuy một số bài viết hiện nay không ghi chú thích từ một nguồn thứ cấp đáng tin cậy nào cả, thì không nhất thiết điều đó có nghĩa là nó không nổi bật.
Nguốn gốc của Tịch Tà Kiếm Phổ đến từ Quỳ Hoa Bảo Điển. Mà Quỳ Hoa Bảo Điển lại là bộ võ công do một vị Thái giám trong Hoàng cung sáng tạo ra (chính vì thế mà môn võ công này bắt buộc người luyện "phải tự thiến mình"). Về sau, không biết nguyên nhân gì mà Quỳ Hoa Bảo Điển lại lọt vào Tàng Kinh Các của Thiếu Lâm ở Phúc Kiến. Trong một dịp đến Thiếu Lâm, hai tiền bối của Phái Hoa sơn là Nhạc Túc và Thái Tử Phong đã lén đã đến Tàng Kinh Các đọc Quỳ Hoa Bảo Điển và ghi chép lại ( về sau, "bản sao" của Quỳ Hoa Bảo Điển này đã bị Thập đại trưởng lão của Nhật Nguyệt Thần Giáo cướp lại và truyền đến Đông Phương Bất Bại) .
Các chỉ dẫn này gắn liền với độ phù hợp của ''chủ đề'' bài viết chứ không trực tiếp hạn chế về nội dung bài. Các quy định về nội dung bài gồm có: [[Wikipedia:Thái độ trung lập|Thái độ trung lập]], [[WP:V|Thông tin kiểm chứng được]], [[WP:NCCCB|Không đăng nghiên cứu chưa công bố]], [[WP:KHONG|Những gì không phải là Wikipedia]], và [[Wikipedia:Tiểu sử người đang sống|Tiểu sử người đang sống]].
Hồng Diệp Thiền Sư sau phát hiện việc trên và đoán biết Võ lâm nhất định sẽ xãy ra "sóng gió" nếu để Quỳ Hoa Bảo Điển lọt ra Giang Hồ. Chính vì vậy ông đả sai đệ tử của mình Độ Nguyên Thiền Sư (tức Lâm Viễn Đồ) xuống khuyên can Nhạc Túc Và Thái Tử Phong trả lại, nhưng sau lại bị thu hút với bộ võ công này, nên Độ Nguyên Thiền Sư đã liền chép lại (theo trí nhớ) lên tấm cà sa, rồi sau đó trốn ra khỏi Thiếu Lâm. Sau đó hoàn tục, ông đã lấy tên cũ là Lâm Viễn Đồ, ông đã phát triển Quỳ Hoa Bảo Điển thành 72 đường kiếm ảo diệu. Đồng thời đã đổi tên Quỳ Hoa Bảo Điển trở thành là Tịch Tà Kiếm Pháp, lập ra Phúc Uy Tiêu Cục. Ngay lập tức Tịch Tà Kiếm Pháp đả trở nên nổi tiếng Võ lâm, Lâm Viễn Đồ cũng trở thành kiếm thủ vô địch. Một trong những "bại tướng" của ông trong đó có Trương Thanh Tử, người đuợc xem là một trong những đệ nhất cao thủ lúc bấy giờ!. Tuy nhiên vì là cùng một nguốn gốc với Quỳ Hoa Bảo Điển, nên để có thể luyện được Tịch Tà Kiếm Pháp! Lâm Viễn Đồ cũng đã phải tự "hoạn" mình, về sau khi Nhạc Bất Quần và hậu duệ của mình Lâm Bình Chi dù đoạt được Tịch Tà Kiếm Phổ thì đều đã đả phả "tự cung" để luyện đuợc Tịch Tà Kiếm Pháp.
== Chỉ dẫn chung ==
Nếu một chủ đề được các nguồn [[WP:NCNP|thứ cấp]] [[Wikipedia:Nguồn đáng tin cậy|đáng tin cậy]] và [[WP:Nguồn|độc lập]] với chủ thể đưa tin đáng kể, chủ đề sẽ được coi là thỏa mãn các tiêu chí đưa vào để có một bài viết riêng rẽ.
Việc uy danh của Tịch Tà Kiếm Phổ mà năm xưa Lâm Viễn Đồ để lại. Về sau Tịch Tà Kiếm Phổ đã trở thành đề tài tranh đoạt, chém giết lẫn nhau của Võ Lâm. Trong số này có những nhân vật nổi tiếng như: Tã Lãnh Thiền, Nhạc Bất Quần, Mộc Cao Phong, Dư Thương Hải...vv.
* '''''"Nguồn"'''''<ref>Bao gồm nhưng không hạn chế chỉ là báo chí, sách và sách điện tử, tạp chí, các tài liệu truyền hình và truyền thanh, các báo cáo của các tổ chức chính phủ, các tạp chí khoa học v.v. Khi các nguồn không đa dạng, nhất thiết phải kiểm tra xem nguồn có tính trung lập hay không, có đủ tin cậy hay không và có cung cấp đủ chi tiết hay không để có được một bài viết mang tính bao hàm toàn diện.</ref> được định nghĩa trên Wikipedia là [[Wikipedia:Không đăng nghiên cứu chưa công bố#Nguồn sơ cấp, thứ cấp và tam cấp|các nguồn thứ cấp]], cung cấp chứng cứ khách quan nhất cho độ nổi bật. Số lượng và bản chất của các nguồn có thể tin cậy phụ thuộc nhiều vào độ sâu của việc đưa tin và chất lượng của nguồn. Nói chung các nguồn càng đa dạng thì càng dễ được chấp nhận.<ref>Việc thiếu các nguồn đa dạng cho thấy chủ đề có thể sẽ thích hợp hơn nếu đưa vào bài viết có chủ đề rộng hơn. Việc thuần túy công bố lại từ một nguồn duy nhất hoặc từ các dịch vụ đưa tin thời sự không phải lúc nào cũng tạo ra sự đa dạng cho nguồn. Một số báo đồng thời xuất bản bài báo trong cùng một vùng địa lý về một sự kiện, và đặc biệt là khi các tác giả đều dựa trên cùng một một nguồn, và đơn thuần chỉ là nhắc lại cùng một thông tin. Cụ thể là, một vài báo xuất bản cùng một bài viết trong cùng khu vực địa lý từ một nguồn đưa tin thời sự không phải là sự đa dạng của tác phẩm.</ref>
* '''''"Đáng tin cậy"''''' nghĩa là các nguồn cần có tính toàn vẹn trong biên tập để cho phép đánh giá độ nổi bật một cách [[Wikipedia:Thông tin kiểm chứng được|kiểm chứng được]], chiểu theo [[Wikipedia:Nguồn đáng tin cậy|chỉ dẫn về nguồn có thể tin cậy]]. Các nguồn có thể bao gồm các công trình đã công bố dưới mọi hình thức và bằng mọi phương tiện. Khả năng có các nguồn thứ cấp nói về chủ đề là một cách kiểm chứng tốt cho độ nổi bật.<ref>Sự quảng bá bản thân, tự truyện, sự sắp đặt sản phẩm không phải là các phương cách để có được một bài viết bách khoa. Các công trình đã công bố phải là do ''một ai đó khác'' viết ra một cách độc lập về chủ đề. (Xem [[Wikipedia:Tự truyện]] để biết thêm về vấn đề đóng góp và tính trung lập có ảnh hưởng tới các tư liệu mà chủ đề của bài viết tự nó là nguồn của tư liệu. Cũng xem thêm [[Wikipedia:Nguồn độc lập]]). Kim chỉ nam của độ nổi bật là một người nào đó ''độc lập'' với chủ đề (hoặc với người sản xuất, người tạo ra, tác giả, người phát minh, người bán sản phẩm liên quan tới chủ đề) có thực sự xem chủ đề đó là đủ nổi bật để họ viết và xuất bản các tác phẩm đặc biệt chỉ tập trung vào chủ đề đó hay không. Nếu không, một ai đó có thể khiến cho chủ đề do mình trở nên nổi bật bao nhiêu cũng được bằng cách nhắc đến nó thật nhiều bên ngoài Wikipedia, và việc này có thể làm tổn hại cho mục tiêu của ý tưởng này. Tương tự, các nguồn trung lập cần tồn tại để bảo đảm một [[WP:NPOV|bài viết trung lập]] có thể được viết nên — tự quảng bá bản thân là ''không'' trung lập (rất rõ ràng), và các nguồn tự xuất bản thường thiên lệch dù người viết không cố tình làm điều đó: xem [[Wikipedia:Tự truyện]] và [[Wikipedia:Mâu thuẫn lợi ích]] để bàn thêm về các lo ngại về tính trung lập của các nguồn như vậy. Thậm chí các tác phẩm tự xuất bản ''không'' quảng bá, dù việc này hiếm khi tồn tại, vẫn ''không'' phải là bằng chứng về độ nổi bật vì họ không tính đến ''sự chú ý mà chủ đề có được bởi số đông trên thế giới''.</ref>
* '''''"Độc lập với chủ thể"''''' nghĩa là không tính đến các công trình do những người có liên quan tới chủ đề tạo ra, bao gồm (nhưng không giới hạn): tài liệu tự quảng bá, quảng cáo, tài liệu do chủ thể [[WP:NCCCB|tự công bố]], tự truyện, thông cáo báo chí, v.v.<ref>Các công trình do chủ thể tạo ra, hoặc những người liên quan chặt chẽ với họ tạo ra, nói chung không là chứng cứ đủ mạnh để cho rằng số đông người khác trên thế giới có quan tâm tới chủ đề. Xem thêm: [[Wikipedia:Mâu thuẫn lợi ích]] để biết cách xử lý cho những tình huống như vậy.</ref>
* '''''"Đưa tin đáng kể"''''' nghĩa là các nguồn phải đề cập đến chủ thể một cách trực tiếp, chi tiết, và không nhất thiết phải rút trích nội dung từ [[WP:NCCCB|nghiên cứu gốc]]. Có thể nói, đưa tin đáng kể cao hơn mức nhắc đến một cách qua loa thông thường, nhưng thấp hơn một tác phẩm dành riêng để đề cập đến chủ thể.<ref>Ví dụ: Cuốn sách 360 trang của Sobel và cuốn sách 528 trang của Black về [[IBM]] chắc chắn không phải nhắc đến qua loa nhưng việc nhắc đến một câu nói của Walker, thành viên ban nhạc ''Three Blind Mice'', trong cuốn tiểu truyện của [[Bill Clinton]] ({{chú thích báo|title=Tough love child of Kennedy|author=Martin Walker|date=6-1-1992|work=The Guardian|url=http://www.guardian.co.uk/usa/story/0,,1240962,00.html}}) là không có giá trị gì nhiều.</ref>
* '''''"Được coi là"''''' nghĩa là việc đưa tin đáng kể [[WP:NDTC|trong các nguồn đáng tin cậy]] chỉ mới tạo thành một giả định, chứ không phải là sự đảm bảo, về độ nổi bật. Các biên tập viên có thể đạt đến một đồng thuận rằng dù một chủ đề thỏa mãn các tiêu chí này, nó vẫn không phù hợp để đưa vào. Ví dụ, nó có thể vi phạm đến [[Wikipedia:Những gì không phải là Wikipedia|những gì không phải là Wikipedia]].<ref>Hơn nữa, không phải tất cả sự đưa tin trong [[WP:NDTC|các nguồn đáng tin cậy]] đều tạo ra bằng chứng về sự nổi bật phục vụ cho mục đích khởi tạo bài viết; ví dụ, các cột quảng cáo, thông báo, các tin tức nhỏ lặt vặt, và việc đưa tin với mức độ nhận thức thấp, tất cả đều là các ví dụ về sự đưa tin không thực sự hỗ trợ cho độ nổi bật nếu chúng ta để ý xem xét kỹ, mặc dù chúng vẫn là [[WP:NDTC|nguồn có thể tin cậy]].</ref>
Việc Võ Lâm ra sức tranh đoạt "Tịch Tà Kiếm Phổ" cũng đã dẫn đến việc toàn thể người của Phúc Uy Tiêu Cục bị hoạ diệt môn (mà người duy nhất còn sống sót là Lâm Bình Chi). Trong Tiếu Ngạo Giang Hồ, ngoài Lâm Viễn Đồ thì chỉ có 2 người luyện thành thục bộ kiếm pháp này là Nhạc Bất Quần và Lâm Bình Chi.
Một chủ đề mà đa số đồng ý rằng thỏa mãn tiêu chí này thường là đáng chú ý, và thỏa mãn một trong nhiều tiêu chí để có thể có bài viết độc lập trong bách khoa toàn thư. Các nội dung và dữ kiện có thể kiểm chứng được, mà không được các nguồn độc lập đa dạng hỗ trợ, có thể sẽ thích hợp hơn nếu được đưa vào trong một bài viết khác.
Theo lời kể của Lâm Bình Chi cho vợ của mình là Nhạc Linh San thì bước thứ nhất để có thể luyện được được Tịch Tà Kiếm Pháp đó chính là: "Xưng Hùng Thiên Hạ, Xuống Kiếm Tự Cung". Vì khi luyện Tịch Tà Kiếm Phổ, nếu không tự cung thì lửa dục vọng sẽ thiêu đốt ruột gan người luyện, dẫn đến "tẩu hỏa nhập ma". Nhưng một khi đã luyện thành Tịch Tà Kiếm Pháp thì người sử dụng nó, sẽ có thể sở hữu tốc một độ xuất chiêu cực nhanh, Uy lực cũng sẽ trở nên ghê gớm, tàn khốc.
== Độ nổi bật cần có chứng cứ khách quan ==
Chủ đề chung trong các chỉ dẫn về độ nổi bật là yêu cầu phải có các chứng cứ khách quan có thể kiểm chứng để hỗ trợ cho tuyên bố về độ nổi bật. Sự đưa tin đáng kể trong các nguồn có thể tin cậy sẽ cấu thành những chứng cứ khách quan đó, cũng như sự công nhận đã công bố từ các chuyên gia trong lĩnh vực và các yếu tố khác được liệt kê trong các chỉ dẫn cụ thể theo chủ thể.
[[WP:KHONG|Wikipedia không phải là nguồn tin]]: sự xuất hiện các bản tin về một sự kiện hoặc một chủ đề riêng rẽ một cách ngắn ngủi là chưa đủ để tạo nên chứng cứ về độ nổi bật. Dự án [[wikinews:Main page|Wikinews]] của Wikimedia sẽ là nơi thích hợp hơn để đăng tải các tin tức hiện nay.
==Các bài không thỏa mãn chỉ dẫn về độ nổi bật==
Mặc dù các bài viết nên giải thích về sự nổi bật của chủ đề đang đề cập, và các bài viết về chủ đề nào không thỏa mãn tiêu chí này thường sẽ bị xóa, cái quan trọng ở đây là đừng chỉ xem xét đến việc bài viết có chứng tỏ được sự nổi bật hay không, mà cần phải xét xem chủ đề đó tự bản thân nó đã nổi bật hay chưa. Khi thảo luận về việc có nên xóa hoặc trộn một bài viết vì nó không đủ nổi bật, thảo luận đó cần tập trung không chỉ vào việc bài viết đã nêu được sự nổi bật của chủ đề chưa, mà còn cần tập trung cả vào khả năng nêu được sự nổi bật đó. Nếu việc đưa tin về chủ đề một cách đáng kể trong các nguồn độc lập rất có thể được tìm thấy, thì việc xóa với lý do thiếu độ nổi bật là không phù hợp trừ khi đã có người cố gắng tìm những nguồn đó mà không thấy. Đối với bài viết có độ nổi bật không rõ ràng, xóa bỏ nên là giải pháp cuối cùng.
Nếu bài viết không có khả năng trích dẫn các nguồn đáng tin cậy để chứng minh về độ nổi bật của các chủ thể của nó, hãy cố gắng tự tìm kiếm nguồn, hoặc:
*Hỏi người tạo ra bài viết hoặc một chuyên gia về chủ đề đó<ref>Đôi khi việc liên lạc với chủ thể của một cuốn tự truyện hoặc người đại diện của tổ chức đang được nhắn đến sẽ giúp tìm thấy các tài liệu nguồn độc lập. Tất nhiên chúng ta phải quan sát và đánh giá thật cẩn thận sự độc lập. Bạn cũng có thể xem thử đã có một dự án Wikipedia về chủ đề đó chưa, và đề nghị giúp đỡ tại đó.</ref> để có lời khuyên về nơi có thể tìm thấy nguồn.
*Đặt thẻ {{tl|không nổi bật}} vào bài viết để thông báo cho những người khác được biết. Để đặt thẻ có dùng ngày tháng, đặt {{subst:[[Tiêu bản:dated|dated]]|không nổi bật}}.
*Nếu bài viết thuộc một lĩnh vực chuyên môn, dùng thẻ {{tl|Cần biên tập|TÊN_CHỦ_ĐỀ}} (có thể với [[Wikipedia:Dự án|Dự án Wiki]] cụ thể) để thu hút những người có thể có kiến thức chuyên môn về lĩnh vực đó được biết, họ có thể sẽ có khả năng tra cứu các [[Wikipedia:Nguồn đáng tin cậy|nguồn đáng tin cậy]] không có sẵn trên Internet.
Nếu không thể tìm được các nguồn thích hợp, hãy xem xét đến việc [[Wikipedia:Hợp nhất và di chuyển trang|hợp nhất]] nội dung bài viết vào bài viết khác có chủ đề rộng hơn trong đúng ngữ cảnh của nó<ref>Ví dụ, các bài viết về các nhân vật phụ trong các truyện viễn tưởng có thể hợp nhất vào bài "danh sách các nhân vật phụ trong ..."; các bài viết về các trường học cũng có thể hợp nhất vào các bài viết về khu vực địa lý nơi có các trường đó; họ hàng của một nhân vật nổi bật có thể cho vào bài viết về nhân vật đó; các bài viết về các nhân vật chỉ nổi bật do gắn với với nhóm nào đó hoặc sự kiện nào đó có thể hợp nhất vào bài chính viết về nhóm/sự kiện đó.</ref>. Còn không, bài sẽ bị xóa:<ref>Những người tham gia sửa đổi Wikipedia cần phải biết cách từ chối các yêu cầu xóa mà chưa được nghiên cứu đầy đủ. Nghiên cứu nên bao gồm các cố gắng tìm kiếm các nguồn có thể chứng minh cho độ nổi bật, và/hoặc thông tin có thể chứng minh độ nổi bật theo kiểu khác.</ref>
*Nếu bài viết phù hợp với [[Wikipedia:Quy định xóa trang|các tiêu chí xóa nhanh]], một ai đó có thể gắn thẻ xóa bài theo tiêu chí cụ thể liệt kê trên trang đó.
*Sử dụng thẻ {{tl|prod}} cho các bài không phù hợp với tiêu chí xóa nhanh, nhưng là ứng cử viên cho việc xóa không gây tranh chấp. Điều này cho phép xóa bài sau 7 ngày nếu không có ai sửa đổi. Để có thêm thông tin, xem [[Wikipedia:Đề nghị xóa]]. ('''''Chú ý: điểm này chưa được thông qua để áp dụng tại Wikipedia tiếng Việt''''')
*Đối với các trường hợp mà bạn không chắc chắn về việc xóa hoặc bạn tin rằng người khác sẽ phản đối, hãy đưa chúng vào quy trình [[Wikipedia:Biểu quyết xoá bài|đề nghị xóa bài]], tại đó chúng sẽ được cộng đồng xem xét và biểu quyết nên xóa hay nên giữ trong vòng 1 tháng.
== Độ nổi bật không có tính chất tạm thời ==
Nếu một chủ thể đã thỏa mãn chỉ dẫn chung về độ nổi bật, không cần phải chứng minh có sự đưa tin hoặc quan tâm liên tục về chủ đề đó, mặc dù các chủ thể không thỏa mãn chỉ dẫn tại thời điểm này vẫn có thể thỏa mãn sau một thời gian nữa, khi có nhiều nguồn xuất hiện hơn. Tuy nhiên, không nên viết bài dựa trên [[WP:KHONG|sự suy đoán]] rằng chủ đề có thể được đưa tin nhiều hơn trong tương lai.
== Không trực tiếp hạn chế nội dung bài ==
Các chỉ dẫn về độ nổi bật cung cấp hướng dẫn chung về việc chủ đề có đủ nổi bật hay không để có thể đưa vào trong Wikipedia như là một ''bài riêng biệt'', nhưng chúng không điều chỉnh cụ thể ''nội dung bài viết'', điều này được điều chỉnh bằng các chỉ dẫn khác, chẳng hạn như các chỉ dẫn về việc sử dụng các [[WP:NDTC|nguồn đáng tin cậy]] hay chỉ dẫn về việc xử lý [[WP:TRIV|chuyện vặt vãnh]]. Các chủ đề và dữ kiện cụ thể trong phạm vi bài viết không bị yêu cầu là phải đạt các tiêu chuẩn cho chỉ dẫn về độ nổi bật.
== Xem thêm ==
Các bài viết liên quan tới độ nổi bật:
* [[Wikipedia:Các luận cứ cần tránh trong thảo luận xóa bài]] – Tiêu chuẩn chung chống lại các luận cứ mang tính chủ quan, như "Tôi thích điều đó" hay "Tôi không thích điều đó"
* [[Wikipedia:Các bài cần xóa]] – Tổng quan về các kết quả chung từ các thảo luận về bài cần xóa.
* [[Wikipedia:Nguồn độc lập]] – Giải thích thêm tại sao các nguồn độc lập là cần thiết để viết bài bách khoa.
* [[Wikipedia:Độ nổi bật/Luận cứ]] – Danh sách các luận cứ cho cả việc áp dụng và không áp dụng độ nổi bật.
== Ghi chú ==
{{reflist|2}}
[[Thể loại:Độ nổi bật trong Wikipedia]]
[[Thể loại:Chỉ dẫn về độ nổi bật trong Wikipedia]]
| 