Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Nguyễn Văn Giai”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n →‎Đóng góp: chính tả, replaced: xẩy → xảy using AWB
n từ toàn dân using AWB
Dòng 1:
{{otheruses4|một nhà thơ, đại thần [[nhà Hậu Lê]]|một nhà thơ châm biếm cùng tên sống vào cuối thế kỷ 19|Ba Giai}}
'''Nguyễn Văn Giai''' ([[chữ Hán]]: 阮文階, [[1553]] - [[1628]]<ref name="phc31415">Phan Huy Chú, sách đã dẫn, tr 314-315</ref>) là một [[Tam nguyên]] [[Hoàng giáp]], từng giữ chức [[Tể tướng]], tước [[Thái bảo]], Quận công, công thần "khai quốc" thời [[Nhà Lê trung hưng|Lê trung hưng]], nổi tiếng chính trực và biết giữ nghiêm pháp luật triều đình, có công bình định [[nhà Mạc]], ông đồng thời cũng là một nhà thơ
 
== Tiểu sử ==
Ông sinh vào đêm 22 tháng Chạp năm Giáp Dần, tức ngày [[14 tháng 1]] năm [[1553]], là người thôn Phù Lưu Trường, huyện Thiên Lộc, [[đức Quang|phủ Đức Quang]], trấn Nghệ An (nay là xã Ích Hậu, huyện [[Lộc Hà]], tỉnh [[Hà Tĩnh]]). Xuất thân trong một gia đình có tổ tiên từng nhiều đời đỗ đạt nhưng đến đời người bốcha Nguyễn Văn Củng, thì chỉ còn là một khóa sinh nghèo. Vốn có sức khỏe bẩm sinh, Nguyễn Văn Giai vừa làm đủ các nghề khó nhọc vừa theo học.
 
==Sự nghiệp==
Dòng 10:
Năm 1579, nhà [[Nhà Lê trung hưng|Lê trung hưng]] mở khoa thi ở [[Thanh Hóa]], ông lại ra thi và lại đỗ Giải nguyên.
 
Tháng 8 năm 1580, nhà Hậu Lê mở khoa thi Hội đầu tiên ở sách [[Vạn Lại]], ông đi thi tiếp, đỗ Hội nguyên<ref name=DVSK22>[http://www.informatik.uni-leipzig.de/~duc/sach/dvsktt/dvsktt22.html Đại Việt Sử ký toàn thư: Kỷ nhà Lê - Thế Tông Nghị hoàng đế]</ref><ref>[http://www.hannom.org.vn/detail.asp?param=1182&Catid=564 Văn miếu Hà Nội: Văn bia số 18]</ref>(đệ nhị giáp tiến sĩ xuất thân), rồi vào thi Đình đỗ luôn Đình nguyên nhị giáp Tiến sĩ<ref name="phc314">Phan Huy Chú, sách đã dẫn, tr 314</ref>. Ông là vị [[Tam nguyên]] đầu tiên của thời [[Nhà Lê trung hưng|Lê trung hưng]].
 
Ngay trong năm này, Nguyễn Văn Giai được [[Trịnh Tùng]] bổ nhiệm chức Tán ký lục trong quân đội. Ông đóng vai trò tham mưu kế sách quân sự trong trướng cho Trịnh Tùng, đóng góp công lao vào việc đánh bại nhà Mạc, chiếm kinh thành [[Thăng Long]] năm 1592<ref name="phc314"/>. Năm sau, Nguyễn Văn Giai được thăng chức Đề hình Giám sát Ngự sử.