Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Ricimer”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n clean up using AWB |
nKhông có tóm lược sửa đổi |
||
Dòng 14:
| children =
}}
'''Flavius Ricimer'''<ref>[[Michael Frassetto]], "Encyclopedia of Barbarian Europe, Society in Transformation", p. 305; ''Cambridge Medieval History'', vol. 1 (1967:420ff.</ref> ([[405]] – [[472]]) là tướng lĩnh man tộc [[Các dân tộc German|German]], người đã khống chế phần lãnh thổ còn lại của [[Đế quốc Tây La Mã]] từ giữa [[thế kỷ 5|thế kỷ thứ 5]]. Vì nguồn gốc xuất thân từ người rợ nên Ricimer không thể tiếp nhận vương vị ''[[Augustus]]'' (Hoàng đế), thay vào đó ông nắm giữ chức ''[[magister militum]]'' (Thống lĩnh quân đội), từ đó trở về sau, ông dễ dàng thao túng và phế bỏ một loạt vị Hoàng đế bù nhìn khiến cho Đế quốc phương Tây suy yếu dần và cuối cùng đi đến sụp đổ vào năm [[476]].
==Tiểu sử==
Ricimer xuất thân từ dòng dõi hoàng tộc người rợ, là một tín đồ [[Cơ Đốc giáo phái Arian]], ông là con trai của [[Rechila]] thuộc tộc [[Người Suevi|Suevi]] và là [[Vua xứ Galicia]]; mẹ ông không rõ tên tuổi là em gái hoặc con gái của [[Wallia]], vua tộc [[Visigoth]].<ref>Sister: Herwig Wolfram, ''History of the Goths'', (1979) 1988:33, following Martindale, ''Prosopography'', 2:524f; daughter: Wolfram 1988:202.<!--please check against Martindale--></ref>
Thuở ban đầu, ông cùng tướng [[Flavius Aetius]] phụng sự trong quân đội dưới triều đại [[Đế quốc Tây La Mã|Hoàng đế Tây La Mã]] [[Valentinianus III|Valentinian III]], Cái chết của Valentinian và Aetius vào năm [[454]]-[[455]] tạo ra một khoảng trống quyền lực ở Tây La Mã. Lúc đầu, [[Petronius Maximus]] đã cố gắng nắm quyền kiểm soát triều đình, nhưng ông đã bị giết chết khi vua [[Genseric]] thuộc man tộc [[Người Vandal|Vandal]] tiến vào cướp phá thành [[Roma]] vào [[tháng năm|tháng 5]] năm [[455]]. Sau đó [[Avitus]] được người Visigoth đưa lên làm Hoàng đế. Avitus bổ nhiệm Ricimer là tổng chỉ huy quân đội đế quốc Tây La Mã rệu rã, nhằm đảm bảo sự an toàn của [[Ý]] và một phần phía nam xứ [[Gallia|Gaul]]. Ông cho xây dựng một đội quân và hải quân mới lấy từ số lính đánh thuê người German.
Sau khi rời khỏi Rome, Genseric để lại hạm đội hùng mạnh của ông phong tỏa duyên hải nước Ý. Ricimer chỉ huy hạm đội thuộc lực lượng của ông khuất phục người Vandal trong một trận hải chiến tại [[Corse]], đồng thời ông còn hành quân đánh bại họ ở [[Agrigentum]] tại [[Sicilia]]. Được hỗ trợ bởi uy tín cao trong giới quân đội, Ricimer nhận được sự đồng ý của [[Viện Nguyên Lão La Mã]] về đề nghị tiến hành một cuộc thảo phạt nhằm chống lại Hoàng đế Avitus, người mà ông đánh bại trong một trận chiến đẫm máu tại [[Piacenza]] vào ngày [[16 tháng 10]] năm [[456]]. Avitus thua trận và bị bắt làm tù binh, buộc phải thoái vị và được tấn phong làm [[Giám mục xứ Piacenza]] rồi qua đời chỉ vài năm sau. Ít lâu sau, Ricimer được [[Đế quốc Đông La Mã|Hoàng đế Đông La Mã]] [[Leo I]] phong chức ''[[patricius]]'' ở [[
Năm [[457]], được sự ủng hộ của Ricimer và sự ưng thuận của Hoàng đế Đông La Mã Leo I, tướng [[Majorianus|Majorian]] chính thức lên ngôi Hoàng đế Tây La Mã. Tuy nhiên Majorian đã chứng tỏ ông là một người cai trị tài năng và nhanh chóng trở thành vị vua độc lập không mấy dễ chịu. Ít lâu sau, Majorian bị Genseric đánh bại tại vùng [[Valencia]] của [[Tây Ban Nha]] ngày nay, trong khi dự tính tiến hành một cuộc viễn chinh chống lại vị vua man rợ này thì vào năm 461, Ricimer buộc ông phải thoái vị và sai người ám sát ông vào ngày [[7 tháng 8]] năm [[461]]. Để dễ bề thao túng quyền lực chính trị trong tay, Ricimer đã chọn Nguyên Lão Nghị viên [[Libius Severus]] kế vị ngôi vua Tây La Mã nhưng không được sự chấp thuận của Leo tại Đông La Mã và bộ tướng [[Aegidius]] trú đóng ở Gaul.
Năm [[465]], Libius Severus bị Ricimer đầu độc chết do tỏ vẻ bất mãn về kiểu chuyên quyền của Ricimer, từ đó Ricimer thực sự đã là người kiểm soát triều đình Tây La Mã trong khoảng thời gian mười tám tháng không có Hoàng đế. Sau cùng vào năm [[467]], Ricimer và Genseric đều chấp nhận ứng cử viên của Leo là [[Anthemius]] lên ngôi Hoàng đế Tây La Mã. Ông gả đứa con gái của mình là Alypia cho Anthemius nhằm dụng ý tiếp tục khống chế triều đình Tây La Mã.<ref>[http://www.roman-emperors.org/anthemiu.htm Ralph W. Mathisen, "Anthemius (12 April 467 - 11 July 472 AD.)"]</ref> Năm [[468]], Ricimer quyết định khởi binh chống lại Genseric để đề phòng nhà vua man rợ này có thể gây không ít cản trở cho sự thống trị của Đế quốc Tây La Mã.
Bốn năm sau, Ricimer chuyển đến [[Mediolanum]] ([[Milano|Milan]] ngày nay), sẵn sàng tuyên chiến với Anthemius. [[Epiphanius xứ Pavia]], [[Giám mục Milan]], kịp thời đi tới tiến hành hòa giải giữa đôi bên, sau đó Ricimer với đội quân thuộc man tộc German trước khi tiến quân tới Rome đã tuyên bố chọn [[Olybrius]] làm Hoàng đế Tây La Mã. Sau ba tháng vây hãm quyết liệt, cuối cùng ông chiếm được thành phố này vào ngày [[1 tháng 7]] năm [[472]]. Anthemius bị giết chết. Không may, Ricimer tự nhiên lâm trọng bệnh, nằm liệt một chỗ, chưa đầy hai tháng sau thì qua đời vào ngày [[18 tháng 8]] cùng năm. Cháu trai là [[Gundobad]] kế thừa tước vị ''patricius'' và nắm quyền chỉ huy [[Quân đội La Mã|Quân đội Tây La Mã]].
| |||