Wikipedia

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Vương quốc Bosporos”

Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
→‎Liên kết ngoài: Thêm thể loại [VIP] using AWB
n clean up, replaced: → (7) using AWB
Dòng 1:
'''Vương quốc Bosporos''' hay '''Vương quốc của Cimmerian Bosporus ''' là một quốc gia cổ xưa nằm ở phía Đông Crimea và bán đảo Taman trên bờ của Cimmerian Bosporus (xem [[Eo biển Kerch]]). Có một điều đáng chú ý là nó thực sự là một thành bang "Hy lạp hóa" đầu tiên-một hỗn hợp dân tộc trong đó dân số đa số sử dụng tiếng Hy lạp và văn minh Hy lạp.
 
Vương quốc Bosporos là một tỉnh La Mã vào 63-68 SCn, dưới thời hoàng đế [[Nero]]. Thế kỷ 1-2 SCN giai đoạn của một thời đại hoàng kim mới của nhà nước Bosporos.
 
Sự thịnh vượng của Vương quốc Bosporos đã dựa trên xuất khẩu lúa mì, cá và nô lệ.
 
==Thuộc địa Hy lạp thời kì đầu==
Dòng 9:
Toàn bộ vùng nằm rải rác là các thành phố Hy lạp bao gồm: ở phía tây là [[Panticapaeum]] (Kerch), lãnh đạo của tất cả, thường tự gọi là Bosporus, [[Nymphaeum]] và [[Myrmekion]]; nằm về phía đông là [[Phanagoria]] (thủ đô thứ 2), [[Cepoi]], [[Germonassa]], [[Portus Sindicus]], [[Gorgippia]]. Hầu hết các thuộc địa Hy lạp đều được thành lập bởi người Milesians, Panticapaeum trong tk 7 hoặc sớm trong thế kỷ 6TCN.Nhưng Phanagoria (c. 540 TCN) là một thuộc địa của Teos, Nymphaeum đã có những mối quan hệ với Athen-ít nhất nó xuất hiện với tư cách là thành viên của [[liên minh Delios]].
 
==Các vị vua Cimmerian Bosporus==
''Xem thêm:[[các vị vua Cimmerian Bosporus]]''
 
Theo [[Diodorus Siculus]] (xii. 31) vùng đất này đã được cai quản bởi một dòng họ gọi là Archaeanactidae, có thể là một gia đình cầm quyền, những người đã đem dâng vùng đất này cho bạo chúa Spartocus(438 TCN - 431 TCN), rõ ràng là một người [[Thracia|Thrace]].Ông ta đã thành lập một triều đại mà đã tồn tại tới khoảng năm 110 TCN.Các Spartocids đã để lại nhiều bia khắc mà cho thấy các thành viên ban đầu của dòng họ cai trị như là một archons của các thành phố Hy Lạp và vua chúa của các bộ tộc bản địa.
[[Tập tin:Phiale de Tmutarakan.jpg|nhỏ|trái|250px|Bosporan [[phiale (libation vessel)|Phiale]] (top view), 4th century BC]]
 
Dòng 24:
Mithridates VI đã uỷ thác vương quốc Cimmeria Bosporos cho Machares, con trai cả của ông, tuy nhiên ông ta đã bỏ theo người La Mã. Ngay cả khi bị đuổi ra khỏi vương quốc riêng của mình bởi [[Pompey]], Mithridates VI vẫn đủ mạnh để lấy lại Cimmeria Bosporos, và giết chết người con Machares của mình. Sau đó người Bosporos lại nổi dậy dưới quyền Pharnaces II. Sau cái chết của Mithridates VI (63 TCN), [[Pharnaces II của Pontos|Pharnaces II]] (63 TCN - 47 TCN) đã nộp mình cho Pompey, sau đó ông đã cố gắng để lấy lại lãnh địa của mình trong cuộc nội chiến, nhưng đã bị đánh bại bởi độc tài La Mã [[Julius Caesar|Gaius Julius Caesar]] tại Zela và ông ta sau đó bị giết bởi cựu thống đốc của ông và con rể-[[Asandros (Vua Bosporos)|Asandros]].
 
Trước khi Pharnaces II chết, Asandros đã kết hôn với Dynamis, con gái của Pharnaces II. Asandros và Dynamis đã là những vị quân vương cầm quyền cho đến khi [[Julius Caesar|Gaius Julius Caesar]], chỉ định một người chú bên nội của Dynamis, Mithridates II tuyên chiến với Vương quốc Bosporos và khẳng định vương quyền cho chính mình. Asander và Dynamis bị đánh bại bởi đồng minh của Caesar và buộc phải sống lưu vong chính trị. Tuy nhiên sau cái chết của Caesar năm 44 TCN, Vương quốc Bosporos đã được phục hồi cho Asandros và Dynamis bởi người cháu trai vĩ đại và là người thừa kế của Caesar, Octavian ([[Hoàng đế La Mã]] [[Augustus]] trong tương lai). Asandros cai trị như là một Archon và sau này là vua cho đến khi qua đời năm 17 trước Công nguyên. Sau cái chết của Asandros, Dynamis buộc phải kết hôn với một kẻ cướp ngôi La Mã gọi là Scribonius, nhưng vị chính khách La Mã [[Marcus Vipsanius Agrippa]] đẫ can thiệp và thiết lập [[Polemon I của Pontos]] (16 TCN- 8 trước Công nguyên) vào thế chỗ. Polemon kết hôn với Dynamis trong năm 16 TCN và bà qua đời trong năm 14 trước Công nguyên. Polemon làm vua cho đến khi ông mất trong năm 8 trước Công nguyên. Sau cái chết của Polemon, [[Tiberius Julius Aspurgus|Aspurgus]], con trai của Dynamis và Asandros, kế vị Polemon.
[[Hình:Panticapaeum.Prytaneion-1.jpg|nhỏ|phải|350px|Những tàn tích của [[Panticapaeum]], ngày nay là [[Kerch]], kinh đô của vương quốc Bosporos.]]
Vương quốc Bosporos của Aspurgus là một "nước chư hầu" của [[đế quốc La Mã|đế chế La Mã]]. Aspurgus (8 trước Công nguyên - 38) đã thành lập một dòng dõi các vị vua tồn tai mãi với một số thời kì gián đoạn cho đến năm 341. Aspurgus đã nhận tên La Mã Tiberius Julius "bởi vì ông được nhận quyền công dân La Mã và được hưởng sự bảo trợ của hai vị hoàng đế La Mã đầu tiên, [[Augustus]] và [[Tiberius]]. Tất cả của các vị vua sau đây đã chấp nhận hai tên La Mã theo sau là một tên thứ ba, chủ yếu là có nguồn gốc Pontos, Thracia (chẳng hạn Kotys, Rhescuporis và Rhoemetalces), nhưng cũng có nguồn gốc địa phương (chẳng hạn như Sauromates, Eupator, Ininthimeus, Pharsanzes, Synges, Terianes, Theothorses và Rhadamsades).
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Vương_quốc_Bosporos”