Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Nguyễn Quang Toản”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
nKhông có tóm lược sửa đổi |
|||
Dòng 23:
'''Nguyễn Quang Toản''' ([[chữ Hán]]: 阮光纘, [[1783]] – [[1802]]) hay '''Cảnh Thịnh hoàng đế''' (景盛皇帝), là con trai thứ của vua [[Nguyễn Huệ|Quang Trung]] (Nguyễn Huệ). Ông lên ngôi tháng 8 năm [[1792]], sau khi Nguyễn Huệ mất, năm sau đổi niên hiệu thành ''Cảnh Thịnh''. Tháng 8 năm 1801 ông đổi niên hiệu thành ''Bảo Hưng''. Nguyễn Quang Toản là [[Hoàng đế]] thứ hai của [[nhà Tây Sơn]] nhánh Nguyễn Huệ và cũng là vị hoàng đế cuối cùng của triều đại này.
Cảnh Thịnh sau khi lên ngôi thì bị họ ngoại chuyên quyền, trong đó có cậu họ là Thái sư [[Bùi Đắc Tuyên]]. Vua Quang Toản không giữ được việc triều chính, làm cho các đại thần quay sang giết hại lẫn nhau dẫn đến nội bộ lục đục, triều chính suy vi và đây là cơ hội cho [[Gia Long|Nguyễn Ánh]] tấn công để giành lại chính quyền chỉ sau một thời gian rất ngắn.
==Nội bộ lục đục==
Khi vua Quang Toản mới lên ngôi thì cậu họ là Bùi Đắc Tuyên làm thái sư rất chuyên quyền, còn [[Ngô Văn Sở]] khi đó trấn giữ thành [[Hà Nội|Thăng Long]], coi hết việc quân dân, được thăng chức đại tổng lý, tước quận công.
Năm [[1794]], Cảnh Thịnh sai Vũ Văn Dũng ra coi binh mã bốn trấn Bắc Hà. Dũng đến trạm Hoàng Giang, gặp trung thư lệnh [[Trần Văn Kỷ]] phạm tội bị đày ở đó, Kỷ nói với Dũng rằng:
Dòng 51:
Năm 1793, đại quân của Nguyễn Ánh từ Gia Định kéo ra đánh vua Thái Đức ([[Nguyễn Nhạc]]) ở thành Quy Nhơn. Nguyễn Nhạc sai người đến chỗ Cảnh Thịnh xin cứu viện. Cảnh Thịnh cho [[Trần Quang Diệu]] làm Đại Tổng quản, [[Phạm Công Hưng]], [[Nguyễn Văn Huấn]] đem quân cứu Nguyễn Nhạc. Quân của Nguyễn Ánh rút về. Các tướng của vua Quang Toản chiếm luôn thành trì của vua Thái Đức. Tháng 8 năm này, vua Thái Đức uất hận mà qua đời, con cả là Nguyễn Bảo lên nối ngôi bị các tướng của Cảnh Thịnh chia quân giữ thành và an trí ra huyện Phù Ly. Nhà Tây Sơn nhánh Nguyễn Nhạc chấm dứt từ đó.
Năm 1794, Cảnh Thịnh sai Bùi Đắc Trụ làm tán nghị, vào Quy Nhơn trấn giữ thành và lấy Quang Diệu làm thống suất, lĩnh đại quân tiến đánh thành Nha Trang. Bảy tướng từ [[Lê Văn Trung]] trở xuống đều được gia phong làm quận công quản binh và nghe theo lệnh chỉ huy của Quang Diệu. Diệu tiến sát thành [[Nha Trang]], mà quân tuần tiễu thì đã đến địa phận [[Bình Thuận]]. Quân nhà Nguyễn hết sức chống giữ khiến Diệu không thể thắng nổi. Giai đoạn này, quân Tây Sơn luôn luôn tấn công miền Nam đã thuộc quyền Nguyễn Ánh, quân hai bên chống chọi với nhau đến hàng năm.
Năm 1795, các tướng Tây Sơn lại lục đục. [[Vũ Văn Dũng]] giết [[Bùi Đắc Tuyên]] và lừa giết [[Ngô Văn Sở]]. Trần Quang Diệu cũng bị nghi ngờ nên rút quân về. Hai tướng Quang Diệu và Văn Dũng giảng hoà
Dòng 57:
Sau đó Lê Chất làm phản theo Nguyễn Ánh, đem quân đánh nhau với tướng Tây Sơn là Mân (Mân Thành hầu Lê Văn Ứng?). Quân của Mân thua trận, Mân phải chạy vào núi rừng mà trốn; quân, voi, khí giới đều bị Chất thu sạch. Vua Quang Toản nghe tin, lại sai Đại Tư Vũ Tuấn (Đại Đô đốc Trần Danh Tuấn?) dẫn binh tới trấn, chiêu tập tàn quân để đóng giữ.
Năm [[1800]], quân Nguyễn Ánh vượt biển ra đánh, Thiếu úy [[Trương Tấn Thúy]], Binh bộ Thượng thư [[Nguyễn Đại Phác]], Tổng quản [[Lê Văn Thanh]] không chống nổi, dâng thành xin hàng. Chúa Nguyễn đổi thành Quy Nhơn làm trấn [[Bình Định]], sai [[Võ Tánh]] đem quân đóng giữ. Cảnh Thịnh sai [[Trần Quang Diệu]] và [[Vũ Văn Dũng]] đem quân thủy, bộ vây đánh thành này. Năm [[1801]], thủy quân Tây Sơn bị quân Nguyễn Ánh đánh bại, tàu lớn và chiến thuyền đều bị thiêu hủy. Vũ Văn Dũng lên bộ, hợp quân với Trần Quang Diệu tiếp tục vây Quy Nhơn.
Ngày 3 tháng 5 âm lịch năm 1801, nhận thấy quân tinh nhuệ của Tây Sơn đều ở cả Quy Nhơn mà lực lượng ở [[Huế|Phú Xuân]] (Huế) thì rất yếu ớt, Nguyễn Ánh đốc suất toàn bộ thuỷ quân và trên 1.000 chiến thuyền, thuận theo gió nam vượt biển ra phía bắc, đánh thẳng vào cửa Thuận An. Quân Tây Sơn địch không nổi và tan vỡ. Cảnh Thịnh đốc hết tướng sĩ, tự mình cầm quân tới đánh nhau với quân Nguyễn. Gần trưa, quân Tây Sơn đại bại, vỡ chạy tan tác. Quân chúa Nguyễn chiếm lại đô thành.
| |||