Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Đàm Dĩ Mông”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n fix, replaced: {{reflist}} → {{tham khảo}} |
|||
Dòng 2:
==Thân thế==
Đàm Dĩ Mông là con của tướng quân Đàm Thì Phụng và là em trai của [[An Toàn hoàng hậu|hoàng hậu An Toàn]] họ Đàm - vợ vua [[Lý Cao Tông]]. Ông được sử sách mô tả là người không có học vấn<ref>[http://www.informatik.uni-leipzig.de/~duc/sach/dvsktt/dvsktt09.html Đại Việt sử ký toàn thư, Bản kỷ quyển 4]</ref><ref name="ReferenceA">Khâm định Việt sử thông giám cương mục, chính biên quyển 5</ref>.
==Sự nghiệp==
Dòng 34:
Tháng 7 năm 1209, Lý Cao Tông nghe theo gian thần [[Phạm Du]], giết tướng hoạn quan [[Phạm Bỉnh Di]]. Bộ tướng của Bỉnh Di là [[Quách Bốc]] đánh vào kinh thành, vua Cao Tông bỏ chạy lên Quy Hóa cùng Phạm Du, còn thái tử Sảm chạy về Hải Ấp. Quách Bốc lập hoàng tử [[Lý Thẩm]] (em thái tử Sảm) lên ngôi. Đàm Dĩ Mông ở lại [[Thăng Long]] thờ vua mới Lý Thầm, được phong chức Thái úy.
Thái tử Sảm ở Hải Ấp không có lệnh vua cha, tự phong chức cho những người họ Trần làm vây cánh. Cuối năm [[1209]], họ Trần ở Hải Ấp nhân danh giúp thái tử Sảm đánh vào [[Thăng Long]] diệt Quách Bốc, lật đổ Lý Thẩm để khôi phục nhà Lý. Vua Cao Tông trở về [[Thăng Long]]. Đàm Dĩ Mông sợ bị tội theo Lý Thầm, bèn sai thủ hạ đi bắt 28 người nhận chức do thái tử Sảm phong khi còn ở Hải Ấp để lập công chuộc tội, và mang đến cửa nộp cho Đỗ Anh Doãn. Nhưng ông bị Đỗ Anh Doãn kể tội theo Lý Thầm là phản nghịch. Đàm Dĩ Mông rất hổ thẹn. Tuy nhiên cuối cùng ông vẫn không bị Lý Cao Tông trị tội, cho giữ chức Thái sư như cũ<ref
Năm [[1210]], [[Lý Cao Tông]] mất, thái tử Sảm lên nối ngôi, tức là [[Lý Huệ Tông]]. Họ Trần và [[Tô Trung Từ]] bắt đầu nắm quyền trong triều, nhưng thế lực cũ của các cựu thần trong đó có Đàm Dĩ Mông vẫn còn. Ông được Lý Huệ Tông phong làm Thái úy, giữ chức phụ chính thay cho Đỗ Kính Tu vừa bị Tô Trung Từ sát hại. Ít lâu sau Huệ Tông lại phong cho ông tước vương.
Dòng 40:
Sau đó Tô Trung Từ cũng bị giết trong cuộc tranh chấp quyền lực. Trong nước hỗn loạn chia làm nhiều phe phái đánh lẫn nhau. [[Lý Huệ Tông]] khi dựa vào họ Trần, khi dựa vào họ Đoàn và họ Nguyễn chống họ Trần. Năm [[1213]], Lý Huệ Tông sai Đàm Dĩ Mông liên kết với [[Đoàn Thượng]] ở Hồng châu chống lại [[Trần Tự Khánh]] (cháu [[Tô Trung Từ]]). Sau đó ông lại được lệnh Huệ Tông đi đến vùng sông Tam Đái tập hợp lực lượng chống họ Trần.
Năm [[1214]], Lý Huệ Tông cùng thái sư Đàm Dĩ Mông tự làm tướng, hẹn với quân Hồng châu đi đánh Tự Khánh, đến Mễ Sở gặp quân của họ Trần do Vương Lê, Nguyễn Cải chỉ huy. Hai bên chưa giao chiến, quân của Lê, Cải mới hò reo tiến lên, quân triều đình đã tự tan vỡ. Vương Lê, Nguyễn Cải bắt được thuyền rồng. Cánh quân đạo Bắc Giang do thái sư Đàm Dĩ Mông thống xuất tới bến An Diên ([[Thường Tín]], [[Hà Tây]] cũ) thì bị quân của [[Trần Thừa]] tiến đánh.
Lý Huệ Tông thất thế, muốn chạy lên Lạng Châu. Đàm Dĩ Mông ra sức can ngăn, đề nghị Huệ Tông đóng lại Đại Thất thuộc phủ Thiên Đức ([[Bắc Ninh]]) để gọi lực lượng của họ Đoàn. Huệ Tông nghe theo, nhưng vì mãi lực lượng họ Đoàn vùng Hồng không đến trợ chiến nên Huệ Tông phải chạy lên Lạng châu.
Dòng 60:
==Chú thích==
{{
[[Thể loại:
[[Thể loại:
[[Thể loại:Năm sinh thiếu]]
[[Thể loại:Năm mất thiếu]]
| |||