Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Mumbai”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n Liên kết hỏng
n clean up, replaced: , → , (2), . → . using AWB
Dòng 33:
'''Mumbai''' ([[tiếng Marathi]]: मुंबई ''Muṃbaī'', [[Bảng mẫu tự phiên âm quốc tế|IPA]]: {{audio|Mumbai_pronunciation.ogg|/'mumbəi/}}), trước đây được gọi là '''Bombay''', là thủ phủ của [[phân cấp hành chính ở Ấn Độ|bang]] [[Maharashtra]], là [[Danh sách các thành phố Ấn Độ|thành phố]] đông dân nhất [[Ấn Độ]], và theo một số cách tính toán là [[Danh sách các thành phố theo dân số|thành phố đông dân nhất thế giới]] với một dân số ước tính khoảng 13 triệu người (thời điểm năm 2006).<ref>[http://web.archive.org/web/20070930201308/world-gazetteer.com/wg.php?x=&men=gpro&lng=en&dat=32&geo=-104&srt=npan&col=aohdq&pt=c&va=&geo=392281282 World Gazetteer]</ref> Mumbai tọa lạc trên [[đảo Salsette]], ngoài [[Konkan|bờ tây]] của Maharashtra. Cùng với các ngoại ô xung quanh, nó tạo thành một [[vùng đô thị Mumbai|vùng đô thị]] [[Danh sách các vùng đô thị theo dân sô|đông dân thứ 6]] thế giới với dân số khoảng 20 triệu người. Vị trí này của Mumbai ước tính có thể nhảy lên thứ 4 thế giới năm 2015 do tỷ lệ tăng dân số hàng năm là 2,2%.<ref>[http://www.demographia.com/db-worldua2015.pdf Demographia World Urban Areas: 2005 Population & 2015 Projection]</ref> Thành phố này có một bến cảng sâu tự nhiên và cảng này đã phục vụ hơn một nửa lượng khách đường thủy và một số lượng đáng kể hàng hóa thông qua.<ref>Manorama Yearbook 2006</ref>
 
Mumbai là thủ đô thương mại và giải trí của Ấn Độ, là nơi có nhiều tổ chức tài chính quan trọng, như [[Ngân hàng Dự trữ Ấn Độ]] (RBI), [[Sở giao dịch Chứng khoán Bombay]] (BSE), [[Sở Giao dịch Chứng khoán Quốc gia Ấn Độ]] (NSE) và là nơi đóng [[Danh sách các công ty đóng trụ sở tại Mumbai|trụ sở]] của nhiều [[Danh sách các công ty Ấn Độ|công ty Ấn Độ]]. Mumbai đã thu hút người nhập cư từ khắp nơi trên đất nước Ấn Độ do thành phố này có nhiều cơ hội kinh doanh và [[Mức sống ở Ấn Độ|mức sống]], khá cao khiến cho thành phố là một “nồi lẩu thập cẩm” của nhiều cộng đồng dân cư và [[văn hóa Ấn Độ|các nền văn hóa]]. Thành phố là nơi trụ sở [[bollywood|ngành điện ảnh và truyền hình]] [[tiếng Hindi]] , được biết đến với tên gọi [[Bollywood]]. Mumbai cũng là một trong những thành phố hiếm hoi có một [[vườn quốc gia]], [[Vườn quốc gia Sanjay Gandhi]], nằm trong địa phận của thành phố.
 
== Tên gọi ==
Dòng 57:
Sau năm 1955, khi [[Bang Bombay]] được tổ chức lại theo ranh giới ngôn ngữ của các bang [[Maharashtra]] và [[Gujarat]], đã có một yêu cầu rằng thành phố phải được thiết lập thành một bang-thành phố tự trị. Tuy nhiên, [[Samyukta Maharashtra Samiti|phong trào Samyukta Maharashtra]] đã phản đối yêu cầu này và khăng khăng đòi Bombay/Mumbai được công bố là thủ phủ của Maharashtra. Theo những cuộc tuần hành phản đối mà đã có 105 người bị cảnh sát bắn chết, bang Maharashtra đã được thành lập với Bombay là thủ phủ vào [[ngày 1 tháng 5]] năm [[1960]].
 
Cuối thập niên 1970, Bombay trải qua một thời kỳ bùng nổ về xây dựng và một luồng dân di cư đáng kể và Bombay đã vượt qua [[Kolkata]] để trở thành thành phố đông dân nhất Ân Độ. Điều này đã dẫn đến việc tạo ra [[Shiv Sena]], một đơn vị chính trị bảo vệ quyền của những 'con trai của đất' năm 1966. Các công trình cổ của thành phố đã bị phá tan tành trong năm 1992/93, sau một cuộc bạo lọan phe phái gây ra tổn thất lơn về sinh mạng và tài sản. Một vài tháng sau, ngày 12 tháng 3 năm 1993, [[các vụ đánh bom năm 1993 ở Bombay|các vụ đánh bom đồng lọat]] vào các công trình nổi bật của thành phố bởi [[thế giới ngầm Mumbai]] đã giết chết khoảng 300 người. Năm 1995, thành phố đã được chính quyền Maharashtra của đảng Shiv Sena đổi tên thành ''Mumbai'' , với mục đích duy trì chính sách đổi tên các thể chế thời thuộc địa theo các tên gọi lịch sử địa phương. Đã có các vụ đánh bom nhằm vào các xe bus vận chuyển công cộng trong vài năm qua. Năm [[2006]], Mumbai cũng là một địa điểm của một [[các vụ đánh bom tàu hỏa Mumbai ngày 11 tháng 7 năm 2006|vụ khủng bố lớn]] trong đó hơn 200 người bị giết chết khi nhiều quả [[bom]] đã phát nổ hầu như đồng thời ở [[Tuyến tàu hỏa Ngoại ô Mumbai]].<ref>{{Chú thích báo|url=http://www.cnn.com/2006/WORLD/asiapcf/07/16/mumbai.blasts.ap/index.html |title=India: Zero tolerance to terrorism |date=2006-07-16 |publisher=Associated Press via CNN |accessdate=2006-07-17}}</ref>
{{xem thêm|Mốc thời gian các sự kiện Mumbai}}
 
Dòng 119:
Vùng đô thị tạo thành hai [[Danh sách các quận Ấn Độ|quận]] của Maharashtra, mà mỗi quận dưới sự quản lý của một [[Người phục trách thu thuế Quận]] (District Collector). Các người phụ trách thu thuế quận này đảm trách việc hồ sơ tài sản và thu ngân khố cho [[Chính phủ Ấn Độ|Chính phủ Liên bang]], và giám sát [[Bầu cử ở Ấn Độ|các cuộc bầu cử quốc gia]] tổ chức ở trong thành phố.
 
[[Cảnh sát Mumbai]] do một [[Cao ủy Cảnh sát Mumbai|Cao ủy Cảnh sát]] lãnh đạo, cao ủy cảnh sát này là một quan chức của [[Cục Cảnh sát Ấn Độ|IPS]] . Sở Cảnh sát Mumbai thuộc Bộ Nội vụ Bang. Thành phố được chia ra 7 vùng cảnh sát và 17 vùng cảnh sát giao thông, mỗi vùng do một Phó Cao ủy lãnh đạo. Cảnh sát giao thông là một cơ quan bán tự trị thuộc Sở Cảnh sát Mumbai.
 
Mumbai là nơi có [[Tòa án Tối cao Mumbai]], là cơ quan thi hành quyền hạn tư pháp trên toàn bang [[Maharashtra]] và [[Goa]], và [[Lãnh thổ Liên hiệp|Các lãnh thổ Liên hiệp]] [[Daman và Diu]] và [[Dadra và Nagar Haveli]]. Mumbai cũng có hai tòa cấp dưới là [[Tòa án Tiểu điều khoản]] (Small Causes Court) xử các vụ việc dân sự, và [[Tòa án Khai đình]] (Sessions Court) for criminal cases.