Sử [[người Việt]] thời [[nhà Nguyễn]] ghi lại xứ này là nứoc '''Tam Hoạt'''.<ref>Tạ Chí Đại Tường. ''Lịch sử nội chiến ở Việt Nam từ 1771 đến 1802''. Sài Gòn: Văn Sử Học, 1973. Trang 226.</ref>
Nhiều nhà sử học đãcho đồng nhấtrằng vương quốc [[Tambralinga]] trontrong sử sách [[Trung Hoa]] vớilà tiền thân của Nakhon Si Thammarat. [[Bia đá Ramkhamhaeng]] gâycủa tranh[[người cãiThái củaLan|người Thái]] thì ghi rằng năm [[1283]] (hay năm [[1292]]) liệt kê Nakhon Si Thammarat như là một vương quốc [[chư hầu]] của [[Vương quốc Sukhothai|Sukhothai]]. TrongSang ''Luật Palatinate'' củatriều vua [[Trailok]] năm 1468 thì Nakhon Si Thammarat được liệt kê là một trong 8 thành phố vĩ đại (''phraya naha nakhon'') thuộc [[Vương quốc Ayutthaya|Ayutthaya]]. Dưới triềuTriều vua [[Naresuan]] nóthì đãThammarat trởlà thànhmột trong những tỉnh hạng nhất (''mueang ek''). Sau khi vương quốc Ayutthaya sụp đổ, Nakhon Si Thammarat được hưởng một thời kỳ độc lập ngắn nhưng ngay sau đó đã bị [[Taksin]] chinh phục trong các cuộc chiến thống nhất [[Thái Lan]].
Sau khi vương quốc Ayutthaya sụp đổ, Nakhon Si Thammarat độc lập trong một thời gian ngắn nhưng không lâu sau thì bị [[Taksin]] đánh chiếm trong công cuộc thống nhất [[Thái Lan]].
Với cuộc cải cách ''thesaphiban'' của hoàn thân [[Damrong Rajanubhab]] cuối thế kỷ 19, vương quốc này đã cuối cùng bị sáp nhập vào [[Xiêm]]. Một đơn vị hành chính mới có tên gọi ''[[monthon]]'' (đạo) đã được tạo lập, mỗi đạo giám sát nhiều tỉnh. [[Monthon Nakhon Si Thammarat]], được thành lập năm 1896, bao phủ các vùng đất này trên bờ Đông của bán đảo, gồm các tỉnh ngày nay là [[Songkhla (tỉnh)|Songkhla]], [[Nakhon Si Thammarat (tỉnh)|Nakhon Si Thammarat]] và [[Phatthalung (tỉnh)|Phatthalung]].▼
▲Với cuộc cải cách ''thesaphiban'' của hoànhoàng thân [[Damrong Rajanubhab]] cuối thế kỷ 19, vương quốc này đã cuối cùng bị sáp nhập vào [[Xiêm]]. Một đơn vị hành chính mới có tên gọi ''[[monthon]]'' (đạo) đã được tạolập lập,ra; mỗi đạo giámcai sátquản nhiều tỉnh. Theo đó thì vua Xiêm cho lập [[Monthon Nakhon Si Thammarat]],được thành lậpvào năm 1896, bao phủ cácgồm vùng đất này trên bờmiền Đông của [[bán đảo,gồmMã các tỉnh ngàyLai]], nay là các tỉnh [[Songkhla (tỉnh)|Songkhla]], [[Nakhon Si Thammarat (tỉnh)|Nakhon Si Thammarat]] và [[Phatthalung (tỉnh)|Phatthalung]].
