Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Hiệu ứng mờ viền”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trang mới: “Image:Backlight-wedding.jpg|thumb|210px|right|Hiệu ứng mờ viền được áp dụng để khoanh vùng trọng tâm của bức ảnh và thu hút sự c…”
 
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 5:
Trong [[nhiếp ảnh]] và [[quang học]], '''hiệu ứng mờ viền''' ({{IPAc-en|v|ɪ|n|ˈ|j|ɛ|t|ɪ|ŋ}}; French: "vignette") là hiện tượng giảm [[độ sáng]] hoặc [[bão hòa màu]] tại viền ngoài so với trọng tâm của bức ảnh. Từ "vignette", có nguồn gốc từ từ "vine", có nghĩa là rìa trang trí của một cuốn sách. Sau đó, thuật ngữ này được sử dụng cho các bức ảnh chân dung mà chụp rõ phần giữa, và làm mờ phần rìa. Hiện tượng tương tự cũng xảy ra khi khi chiếu hình ảnh hoặc video ra ngoài màn chiếu. Đó gọi là hiệu ứng "hotspot" ở các bộ phim gia đình (phân biệt với phim phòng chiếu) giá rẻ không được áp dụng các kỹ thuật chuyển đổi video thích hợp.
 
Hiệu ứng mờ viền thường là tác động không mong muốn do cách cài đặt thông số máy ảnh và do giới hạn của ống kính. Tuy nhiên, thỉnh thoảng nó cũng được sử dụng một cách có chủ đích, nhằm thu hút sự chú ý của người xem vào trọng tâm của bức ảnh. Nhiếp ảnh gia có thể tạo hiệu ứng này bằng cách chủ động sử dụng ống kính hoặc [[bộ lọc]] thích hợp, cũng có thểkhi bằng các biện pháp [[xử lý ảnh|xử lý hậu kì]].
 
==Nguyên nhân==
Dựa theo các nguyên lý của hiệu ứng mờ viền, Sidney F. Ray<ref>Sidney F. Ray, Applied photographic optics, 3rd ed., Focal Press (2002) ISBN 978-0-240-51540-3.</ref> đã chia hiệu ứng mờ viền thành các loại sau:
 
Dòng 26:
 
===Hiệu ứng mờ viền quang học===
Xảy ra ở các ống kính cấu tạo bởi nhiều thấu kính, do sự khác nhau về kích thước vật lý của các thấu kính. Thấu kính rìa bị hạn chế bởi các thấu kính đằng trước, làm giảm góc mở của ống kính đối với các tia sáng lệch trục. Kết quả của hiện tượng này là cường độ ánh sáng chiếu đến giảm dần ở rìa bức ảnh. Mờ viền quang học phụ thuộc chủ yếu vào [[khẩu độ]] ống kính và thường thì có thể điều chỉnh bằng cách giảm từ 2–3 mức đóng khẩu độ . (''tăng'' chỉ số [[tỉ lệ tiêu cự|khẩu độ tương đối]].)
 
===Hiệu ứng mờ viền tự nhiên===
Không giống như trường hợp trước, mờ viền tự nhiên (còn gọi là nhòe sáng tự nhiên) không bắt nguồn từ việc hạn chế tia sáng chiếu đến. Độ nhòe xấp xỉ cos<sup>4</sup>, tuân theo luật nhòe sáng "cos mũ 4". Tức là, độ nhòe sáng tỉ lệ với bậc 4 [[cosine]] góc đến của tia sáng chiếu lên phim hoặc hoặc mảng sensor. Ống kính quan trắc góc rộng và ống kính ở các máy ảnh ngắm chụp (máy ảnh compact) rất hay gặp tình trạng mờ viền tự nhiên. Ống kính tele (ống kính chụp xa), ống kính góc rộng [[Angenieux]] (sử dụng một thấu kính tele lật ngược) dùng trên các máy ảnh [[máy ảnh phản xạ một ống kính|SLR]] (ở Việt Nam được biết đến với tên gọi thông dụng là máy ảnh cơ), và [[ống kính viễn tâm]] nói chung ít chịu ảnh hưởng của hiện tượng mờ viền. Kính lọc GND (graduated neutral density hay gradual grey filter) và các kĩ thuật xử lý hậu kì có thể được sử dụng để chữa lỗi mờ viền tự nhiên, bởi hiện tượng này không thể sửa chữa bằng cách điều chỉnh ống kính. Một số ống kính hiện đại được đặc chế để ánh sáng chiếu đến phim là ánh sáng song song hay gần như vậy giúp loại bỏ hoặc làm giảm đáng kể hiện tượng mờ viền. Hầu hết các ống kính chế tạo cho [[hệ thống 4/3]] là loại ống kính này, vì các ống kính này chủ yếu là [[ống kính viễn tâm]].
 
===Hiệu ứng mờ viền điểm ảnh===
Hiệu ứng mờ viền điểm ảnh chỉ xảy ra ở các máy ảnh kỹ thuật số do đặc tính phụ thuộc góc chiếu đến của các bộ cảm biến số và cường độ ánh sáng thẳng góc bao giờ cũng mạngmạnh hơn theo phương xiên. Hầu hết máy ảnh kỹ thuật số đều tích hợp bên trong một bộ xử lý ảnh để khắc phục hiệu ứng mờ viền quang học và mờ viền điểm ảnh khi chuyển đổi dữ liệu gốc nhận được từ các bộ cảm biến sang định dạng ảnh chuẩn như [[JPEG]] or [[TIFF]]. Việc tích hợp thêm một ống kính điều chỉnh siêu nhỏ ngay trước các bộ cảm biến ảnh cũng có thể khắc phục hiện tượng mờ viền điểm ảnh.
{{-}}
[[Image:Dawn vignetting effect - swifts creek.jpg|thumb|center|650px|Hiệu ứng mờ viền có thể được sử dụng trong các bức ảnh nghệ thuật, như trong một bức ảnh toàn cảnh (panorama).]]
 
[[image:Woy Woy Channel - Vignetted.jpg|thumb|right|220px|Hiệu ứng mờ viền được sử dụng trong giai đoạn xử lý hậu kì với phần mềm xử lý [[ảnh kỹ thuật số]].]]