Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Trường đại học”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi |
|||
Dòng 24:
[[Canada]] có các trường đại học ở các tỉnh New Brunswick, Nova Scotia, Prince Edward Island, và Ontario từ thế cuối thế kỷ 18, nhưng hầu hết các trường đại học ở phần Canada nói [[tiếng Anh]] liên kết với các viện đại học. Các trường đại học được thành lập ở Cape Province, [[Nam Phi]], vào cối thế kỷ 19; hầu hết sau đó trở thành các viện đại học. Ở [[Úc]], các viện đại học không có trường đại học được thành lập vào thế kỷ 19. Nhưng các trường sư phạm và trường giáo dục bậc cao vẫn tồn tại - và cấp bằng cử nhân. Trường đại học duy nhất ở [[New Zealand]] không phải trường sư phạm là một cơ sở giáo dục đại học liên kết với một viện đại học. Các nước cựu thuộc địa Anh ở [[châu Phi]] trước đây có các trường đại học; sau khi giành được độc lập thì lập ra các viện đại học quốc gia, thường theo mô hình [[Đại học London|Viện Đại học London]].<ref name="EB"/>
Ở [[Hoa Kỳ]], trường đại học có thể chỉ một cơ sở giáo dục đại học hệ bốn năm cấp bằng cử nhân, hoặc một [[trường đại học cộng đồng]] hay tư thục hệ hai năm cấp bằng ''associate''. [Điều này không có nghĩa là trường đại học chỉ cấp bằng cử nhân hay ''associate''. Một số trường đại học còn có các chương trình [[đào tạo sau đại học]] và cấp bằng thạc sĩ và tiến sĩ, ví dụ: [[Trường Đại học Boston]]<ref>{{chú thích web|url=http://www.bc.edu/ |title=Boston College |publisher=www.bc.edu. Phân biệt với Viện Đại học Boston (Boston University)|date= |accessdate=November 19, 2013}}</ref> và [[Trường Đại học Dartmouth]].<ref>{{chú thích web|url=http://dartmouth.edu/ |title=Dartmouth College |publisher=dartmouth.edu |date= |accessdate=November 19, 2013}}</ref>] Trường đại học hệ bốn năm thường nhấn mạnh đến giáo dục trong [[các ngành khai phóng]] hay [[giáo dục tổng quát]], thay vì có tính huấn nghệ hoặc nhấn mạnh đến giáo dục kỹ thuật. Đây có thể là một [[trường đại học khai phóng]] tư thục độc lập, hoặc là một bộ phận chuyên về giáo dục bậc đại học của một viện đại học công lập hay tư thục. Bộ phận của viện đại học cung cấp giáo dục chuyên nghiệp hay sau đại học thường gọi là trường đại học (''college''), trường (''school''), hay [[trường sau đại học]] (''graduate school'') [Nhiều viện đại học Hoa Kỳ hiện nay có một trường sau đại học có chức năng điều phối các chương trình sau đại học trong các trường đại học cấu thành viện đại học, chứ không nhất thiết có các trường riêng cho các bậc đại học và sau đại học]. Từ ''college'' cũng được dùng để chỉ các cơ sở giáo dục chuyên nghiệp có cấp bằng như các trường sư phạm và trường nông nghiệp công lập.<ref name="EB"/>
Vào năm 1783, Hoa Kỳ có chín trường đại học trước đó được phép cấp bằng cử nhân và lúc đó đôi khi được gọi là các [[viện đại học]]. Sau khi Hoa Kỳ giành được độc lập, các bang thiết lập các viện đại học tương tự như các trường đại học thời thuộc địa; các trường đại học sư phạm và các trường đại học nông nghiệp cũng được thành lập. [[Đại học Cornell|Viện Đại học Cornell]], ở Ithaca, [[New York]], mở cửa đón sinh viên từ năm 1868 lúc đó là viện đại học Hoa Kỳ đầu tiên được chia thành các trường đại học có các chương trình đào tạo và trao các bằng cấp khác nhau. Khi [[Đại học Johns Hopkins|Viện Đại học Johns Hopkins]] khai giảng vào năm 1876, về mặt quản trị nó được chia thành một trường đại học dành cho bậc đại học và một trường sau đại học. Nhiều viện đại học công lập sau đó nhanh chóng bắt chước mô hình này; vào thập niên 1890, [[Đại học Yale|Yale]], [[Đại học Harvard|Harvard]], và những viện đại học tư thục khác cũng làm theo.<ref name="EB"/>
Dòng 38:
Việt Nam dưới hai chính thể Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam còn có mô hình trường đại học tổng hợp và trường đại học bách khoa. Các trường đại học tổng hợp tập trung vào các ngành [[nhân văn]] và [[khoa học]] cơ bản. Loại này gồm có Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội (nay thuộc [[Đại học Quốc gia Hà Nội]]), Trường Đại học Tổng hợp Huế (nay thuộc [[Đại học Huế]]), và Trường Đại học Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh (nay thuộc [[Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh]]). Các trường đại học bách khoa thì tập trung vào các ngành [[kỹ thuật]] và [[công nghệ]]. Loại này gồm có [[Trường Đại học Bách khoa Hà Nội]], Trường Đại học Bách khoa Đà Nẵng (nay thuộc [[Đại học Đà Nẵng]]), và Trường Đại học Bách khoa Thành phố Hồ Chí Minh (nay thuộc [[Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh]]).
[[Trường đại học cộng đồng]] là cơ sở giáo dục đại học sơ cấp và đa ngành được thành lập ở [[Việt Nam]] dưới chính thể [[Việt Nam Cộng hòa]]. Sinh viên học ở đây để chuyển tiếp lên học ở các viện đại học, hoặc mở mang kiến thức, hoặc học nghề để ra làm việc. Các trường đại học cộng đồng được thành lập với sự tham gia đóng góp, xây dựng, và quản trị của địa phương nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển ở địa phương trong các mặt văn hóa, xã hội, và kinh tế.<ref name="NTL" /> Khởi điểm của mô hình trường đại học cộng đồng ở [[Việt Nam]] là một nghiên cứu của ông [[Đỗ Bá Khê]] tiến hành vào năm [[1969]] mà các kết quả sau đó được đưa vào luận án tiến sĩ trình ở [[Đại học Nam California|Viện Đại học Nam California]] năm [[1970]] với tựa đề ''Community Junior College Concept: A Study of its Relevance to Postwar Reconstruction in Vietnam'' (Khái niệm trường đại học cộng đồng: Nghiên cứu sự phù hợp của nó vào công cuộc tái thiết hậu chiến ở Việt Nam).
Cơ sở đầu tiên được hình thành là Trường Đại học Cộng đồng Tiền Giang ([[1971]]) ở [[Định Tường]], sau khi mô hình giáo dục mới này được mang đi trình bày sâu rộng trong dân chúng.<ref name="NTL">Nguyễn Thanh Liêm, ''Giáo dục ở miền Nam tự do trước 1975 (Education in South Vietnam before 1975)'', Lê Văn Duyệt Foundation, California, 2006.</ref><ref>{{chú thích web|url=http://khiemdo.net/dobakhe/daihoc|title=Mission of the University|publisher=khiemdo.net|accessdate=2013-11-22}}</ref> Các trường đại học cộng đồng khác gồm có: Duyên Hải ở [[Nha Trang]],<ref name="ccvn" /> Quảng Đà ở [[Đà Nẵng]] (1974),<ref>{{chú thích web|url=http://www.haivannews.com/default.asp?sourceid=&smenu=170&twindow=Default&mad=No&sdetail=8662&wpage=1&skeyword=&sidate=&ccat=&ccatm=&restate=&restatus=&reoption=&retype=&repmin=&repmax=&rebed=&rebath=&subname=&pform=&sc=1179&hn=haivannews&he=.com|title= Đà Nẵng vang bóng một thời|accessdate=2009-12-28}}</ref> và Long Hồ ở [[Vĩnh Long]].<ref name="NTL" /> Trường Đại học Cộng đồng Tiền Giang đặt trọng tâm vào nông nghiệp; Trường Đại học Cộng đồng Duyên Hải hướng về ngư nghiệp.<ref name="ccvn">{{chú thích web|url=http://khiemdo.net/dobakhe/daihoc/199807-tiengiang.html |title=Community Colleges in Vietnam|publisher=khiemdo.net|accessdate=2010-01-31}}</ref> Riêng Trường Long Hồ còn đang dang dở chưa hoàn tất thì chính thể Việt Nam Cộng hòa bị giải tán.<ref>{{chú thích web|url=http://vietluanonline.com/200709/nhavanHuaHoanh.html |title=Nhà văn Hứa Hoành|accessdate=2009-12-28}}</ref> Ở [[Thành phố Hồ Chí Minh|Sài Gòn]] thì có Trường Đại học Regina Pacis (khai giảng vào năm [[1973]]) dành riêng cho nữ sinh do [[Công giáo]] thành lập, và theo triết lý đại học cộng đồng.<ref name="ccvn" />
Dòng 68:
* [http://www.cwrl.utexas.edu/~bump/OriginUniversities.html The Origin of Universities] (Nguồn gốc các viện đại học). Bản liệt kê của GS. Jerome Bump ở [[Đại học Texas tại Austin|Viện Đại học Texas-Austin]].
* [http://www.ired.edu.vn/vn/GiaoDucCacNuoc Giáo dục các nước]. Viện Nghiên cứu Phát triển Giáo dục. Có một số chương sách rút từ cuốn ''Kỷ yếu Đại học Humboldt 200 năm''.
* [http://colleges.usnews.rankingsandreviews.com/best-colleges/rankings/national-liberal-arts-colleges National Liberal Arts College Rankings] (Bảng xếp hạng các [[trường đại học khai phóng]]).
* [http://www.aacc.nche.edu/Pages/default.aspx American Association of Community Colleges] (Hiệp hội các [[trường đại học cộng đồng]] Hoa Kỳ).
* [http://www.stlhe.ca/awards/3m-national-teaching-fellowships/initiatives/ethical-principles-in-university-teaching/ Ethical Principles in University Teaching]. Society for Teaching and Learning in Higher Education (Canada). Bản dịch tiếng Việt: [http://tiasang.com.vn/Default.aspx?tabid=113&News=2602&CategoryID=6 Những nguyên tắc đạo đức trong giảng dạy đại học] (Tia Sáng, 01/2009).
* Thông tin giáo dục [http://www.ambafrance-vn.org/Du-hoc-Phap,3084 Pháp], [http://www.britishcouncil.vn/giao-duc-vuong-quoc-anh Vương quốc Anh], [http://www.hanoi.diplo.de/Vertretung/hanoi/vi/09-kultur_20presse_20wissenschaft/09-03_20studieren-in-deutschland/03-studieren_20in_20deutschland.html Đức], và [http://vietnamese.hochiminh.usconsulate.gov/education-culture.html Hoa Kỳ] trên [[trang mạng]] của cơ quan ngoại giao và văn hóa các nước này tại Việt Nam.
| |||