Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Vật lý vật chất ngưng tụ”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi |
|||
Dòng 31:
===Vật lý đa vật thể===
{{sidebar with collapsible lists
{{Vật lý hiện đại}}▼
| expanded = {{{cTopic}}}
| title = [[Vật lý hiện đại]]
| image = <math>{ i\hbar\frac{\partial}{\partial t} \Psi(\mathbf{r},\,t) = \hat H \Psi(\mathbf{r},\,t)}</math>
| caption = [[Phương trình Schrödinger]]
| content1 = [[Lịch sử vật lý học|Lịch sử vật lý hiện đại]]
| list2name = Người khởi xướng
| list2title = Người khởi xướng
| list2 =[[Max Planck]] {{·}} [[Albert Einstein]]
| list3name = Các ngành
| list3title = Các ngành
| list3 = [[Cơ học lượng tử]]<br /> [[Thuyết sắc động lực học lượng tử|QCD]]<br /> [[Điện động lực học lượng tử|QED]] <br /> [[Có học thống kê lượng tử]] <br /> [[Vật lý chất rắn]] <br /> [[Vật lý hạt nhân]] <br /> [[Vật lý hạt]]{{·}} [[Vật lý nguyên tử]] <br /> [[Thuyết tương đối rộng]]{{·}} [[Thuyết tương đối hẹp]]
| list4name = Khoa học gia
| list4title = Khoa học gia
| list4 = [[Wilhelm Röntgen|Röntgen]]{{·}} [[Henri Becquerel|Becquerel]]{{·}} [[Hendrik Lorentz|Lorentz]]{{·}} [[Max Planck|Planck]]{{·}} [[Pierre Curie|Curie]]{{·}} [[Wilhelm Wien|Wien]]{{·}} [[Marie Curie|Skłodowska-Curie]]{{·}} [[Arnold Sommerfeld|Sommerfeld]]{{·}} [[Ernest Rutherford|Rutherford]]{{·}} [[Frederick Soddy|Soddy]]{{·}} [[Heike Kamerlingh Onnes|Onnes]]{{·}} [[Albert Einstein|Einstein]]{{·}}[[Frank Wilczek|Wilczek]]{{·}}[[Max Born|Born]]{{·}} [[Hermann Weyl|Weyl]]{{·}}[[Niels Bohr|Bohr]]{{·}} [[Erwin Schrödinger|Schrödinger]]{{·}} [[Louis de Broglie|de Broglie]]{{·}}[[Max von Laue|Laue]]{{·}} [[Satyendra Nath Bose|Bose]]{{·}} [[Arthur Compton|Compton]]{{·}} [[Wolfgang Pauli|Pauli]]{{·}}[[Ernest Walton|Walton]]{{·}} [[Enrico Fermi|Fermi]]{{·}}[[Johannes Diderik van der Waals|Waals]]{{·}} [[Werner Heisenberg|Heisenberg]]{{·}}[[Freeman Dyson|Dyson]]{{·}} [[Pieter Zeeman|Zeeman]]{{·}}[[Henry Moseley|Moseley]]{{·}}[[David Hilbert|Hilbert]]{{·}}[[Kurt Gödel|Gödel]]{{·}}[[Pascual Jordan|Jordan]]{{·}} [[Paul Dirac|Dirac]]{{·}}[[Eugene Wigner|Wigner]]{{·}}[[Stephen Hawking|Hawking]]{{·}}[[Philip Warren Anderson|P.W Anderson]]{{·}}[[Sir George Paget Thomson|Thomson]]{{·}} [[Henri Poincaré|Poincaré]]{{·}}[[John Archibald Wheeler|Wheeler]]{{·}}[[Max von Laue|Laue]]{{·}} [[Roger Penrose|Penrose]]{{·}}[[Robert A. Millikan|Millikan]]{{·}}[[Yoichiro Nambu|Nambu]]{{·}} [[John von Neumann|von Neumann]]{{·}}[[Peter Higgs|Higgs]]{{·}} [[Otto Hahn|Hahn]]{{·}} [[Richard Feynman|Feynman]]{{·}} [[Tsung-Dao Lee|Lee]]{{·}} [[Philipp Lenard|Lenard]]{{·}}[[Abdus Salam|Salam]]{{·}} [[Gerard 't Hooft|'t Hooft]]{{·}} [[John Stewart Bell|Bell]]{{·}} [[Murray Gell-Mann|Gell-Mann]]{{·}} [[J. J. Thomson]] {{·}} [[C. V. Raman|Raman]]{{·}} [[William Lawrence Bragg|Bragg]]{{·}} [[John Bardeen|Bardeen]]{{·}} [[William Shockley|Shockley]]{{·}} [[James Chadwick|Chadwick]]{{·}} [[Ernest O. Lawrence|Lawrence]]
}}
The Sommerfeld model and spin models for ferromagnetism illustrated the successful application of quantum mechanics to condensed matter problems in the 1930s. However, there still were several unsolved problems, most notably the description of [[superconductivity]] and the [[Kondo effect]].<ref name=Coleman-2003>{{cite journal|last=Coleman|first=Piers|title=Many-Body Physics: Unfinished Revolution|journal=Annales Henri Poincaré|year=2003|volume=4|issue=2|doi=10.1007/s00023-003-0943-9|arxiv=cond-mat/0307004v2|bibcode = 2003AnHP....4..559C|pages=559 }}</ref> After [[World War II]], several ideas from quantum field theory were applied to condensed matter problems. These included recognition of [[Collective excitation|collective modes]] of excitation of solids and the important notion of a quasiparticle. Russian physicist Lev Landau used the idea for the [[Fermi liquid theory]] wherein low energy properties of interacting fermion systems were given in terms of what are now known as Landau-quasiparticles.<ref name=Coleman-2003/> Landau also developed a [[mean field theory]] for continuous phase transitions, which described ordered phases as [[Spontaneous symmetry breaking|spontaneous breakdown of symmetry]]. The theory also introduced the notion of an [[order parameter]] to distinguish between ordered phases.<ref name=Kadanoff-2009>{{cite book|last=Kadanoff|first=Leo, P.|title=Phases of Matter and Phase Transitions; From Mean Field Theory to Critical Phenomena|year=2009|publisher=The University of Chicago|url=http://jfi.uchicago.edu/~leop/RejectedPapers/ExtraV1.2.pdf}}</ref> Eventually in 1965, [[John Bardeen]], [[Leon Cooper]] and [[John Schrieffer]] developed the so-called [[BCS theory]] of superconductivity, based on the discovery that arbitrarily small attraction between two electrons can give rise to a bound state called a [[Cooper pair]].<ref name=coleman />
[[Image:Quantum Hall effect - Russian.png|thumb|right|The [[quantum Hall effect]]: Components of the Hall resistivity as a function of the external magnetic field]]
| |||