[[IonBẫy trapion|ColdBẫy ion trappinglạnh]] introng opticaldàn latticesquang ishọc anlà experimentalmột toolcông commonlycụ usedthực innghiệm condensedthường mattergặp astrong wellvật aslý vật chất ngưng tụ cũng như trong vật lý [[atomic,quang molecularhọc]], and[[phân opticaltử]], physics[[nguyên tử]].<ref name=schmeid-iontrap2008>{{cite journal|last=Schmeid|first=R.|coauthors=Roscilde, T.; Murg, V.; Porras, D. and Cirac, J. I.|title=Quantum phases of trapped ions in an optical lattice|journal=New Journal of Physics|year=2008|volume=10|doi=10.1088/1367-2630/10/4/045017|arxiv = 0712.4073 |bibcode = 2008NJPh...10d5017S|issue=4|pages=045017 }}</ref> TheKỹ techniquethuật involvesnày usingbao opticalgồm laserssử todụng createlaser anbước [[interferencesóng (wavekhả propagation)|interferencekiến patternđể tạo ra những vị trí [[giao thoa]], whichmà actshoạt asđộng anhư một "latticedàn", intại whichđó ionsđặt orcác ion atomshay cannguyên betử placedcó atnhiệt veryđộ lowrất temperaturesthấp.<ref name=greiner-nature2008>{{cite journal|last=Greiner|first=Markus|coauthors=Fölling, Simon |title=Condensed-matter physics: Optical lattices|journal=Nature|year=2008|volume=453|pages=736–738|doi=10.1038/453736a|bibcode = 2008Natur.453..736G|issue=7196|pmid=18528388 }}</ref> ColdNguyên atomstử inlạnh opticaltrong latticescác aredàn usedquang ashọc được sử dụng như những "quantummáy simulatorsmô phỏng lượng tử", thattức is,là theychúng acthoạt asđộng controllablenhư systemsnhững thathệ canđiều modelkhiển behaviorđược ofmà morecó complicatedthể systems,dùng suchđể asmô [[Geometricalhình frustration|frustratedhóa magnets]]sự hoạt động của những hệ phức tạp.<ref name=buluta-science2009>{{cite journal|last=Buluta|first=Iulia|coauthors=Nori, Franco |title=Quantum Simulators|journal=Science|year=2009|volume=326|issue=5949|doi=10.1126/science.1177838|bibcode = 2009Sci...326..108B|pages=108–11|pmid=19797653 }}</ref> InĐặc particularbiệt, theychúng aređược usedsử todụng engineertrong onecác dàn một chiều, twohai andchiều threevà dimensionalba latticeschiều fortrong amô hình [[Hubbard model]]với withcác pre-specifiedtham parameters.số cho trước,<ref name=jaksch-aop2005>{{cite journal|last=Jaksch|first=D.|coauthors=Zoller, P. |title=The cold atom Hubbard toolbox|journal=Annals of Physics|year=2005|volume=315|issue=1|pages=52–79|doi=10.1016/j.aop.2004.09.010|arxiv = cond-mat/0410614 |bibcode = 2005AnPhy.315...52J }}</ref> andvà tođể studynghiên phasecứu transitionssự forchuyển [[Néelpha temperature|Néel]]đối andvới [[trật tự chất lỏng spin (spin liquid) và [[nhiệt độ Néel]] ordering.<ref name=schmeid-iontrap2008 />
InNăm 1995, akhí gascác ofnguyên tử [[rubidiumrubidi]] atomsđược cooledlàm downlạnh tođến anhiệt temperature ofđộ 170 [[Kelvin|nK]] wasvà usedchúng totập experimentallyhợp realizelại thethành [[Bose–Einsteinngưng condensatetụ Bose–Einstein]], amột noveltrạng statethái ofvật matterchất originallykỳ predictedlạ bydo [[S. N. Bose]] andvà [[Albert Einstein]] tiên đoán đầu tiên, whereintrong ađó largemột numberlượng oflớn atomscác occupynguyên atử singleở trong cùng một [[quantumtrạng thái lượng statetử]].<ref name=nytimes-BEC>{{cite news|last=Glanz|first=James|title=3 Researchers Based in U.S. Win Nobel Prize in Physics|url=http://www.nytimes.com/2001/10/10/us/3-researchers-based-in-us-win-nobel-prize-in-physics.html|accessdate=23 May 2012|newspaper=The New York Times|date=October 10, 2001}}</ref>
