Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Friedrich I của Thánh chế La Mã”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
nKhông có tóm lược sửa đổi
n v
Dòng 37:
| religion =[[Giáo hội Công giáo Rôma|Công giáo La Mã]]
}}
'''Friedrich I Barbarossa'''<ref>Có nghĩa là ''Râu đỏ''.</ref> ([[1122]]&nbsp;– [[10 tháng 6]] năm [[1190]]) là [[Hoàng đế]] của [[Đế quốc La Mã Thần thánh]] từ năm 1155 cho đến khi [[chết|băng hà]]. Ông được bầu làm [[Danh sách vua và hoàng đế Đức|vua]] nước [[Đức]] tại [[Frankfurt am Main|Frankfurt]] vào ngày [[4 tháng 3]] năm [[1152]] và lên ngôi tại [[Aachen]] ngày [[9 tháng 3]], lên ngôi [[Vua Ý|vua]] nước [[Ý]] tại [[Pavia]] năm 1154, và cuối cùng được [[Giáo hoàng Ađrianô IV]] phong làm [[Hoàng đế La Mã Thần thánh]] vào ngày [[18 tháng 6]] năm [[1155]]. Ông lên ngôi vua xứ [[Vương quốc Bourgogne|Bourgogne]] tại [[Arles]] ngày [[30 tháng 6]] năm [[1178]]. Hai năm sau, tên gọi "thần thánh" (''sacrum'') chính thứcmới xuất hiện lần đầu tiên trong một văn bản liên quan tới [[đế quốc]] của ông.<ref>Peter Moraw, ''Heiliges Reich'', in: ''Lexikon des Mittelalters'', Munich & Zurich: Artemis 1977–1999, vol. 4, 2025–2028.</ref> Về sau, ông lên ngôi vua xứ [[Vương quốc Bourgogne|Bourgogne]] tại [[Arles]] ngày [[30 tháng 6]] năm [[1178]]. Người ta gọi ông là ''Barbarossa'' (có nguồn gốc từ tiếng Ý nghĩa là "râu đỏ", từ các thành phố miền bắc Ý nơi ông cố gắng áp đặt nền của cai trị của mình), do ông có bộ râu màu đỏ và dài.<ref name="haaren123"/> Trong [[tiếng Đức]], ông được gọi là '''[[Kaiser]] Rotbart''', với ý nghĩa tương tự. Friedrich được đánh giá là vị hoàng đế vĩ đại nhất của triều Hohenstaufen, một lãnh đạo chính trị sắc sảo và thực dụng và là một nhà cai trị có tài, đồng thời là một viên tướng thao lược. <ref name="tucker389"> Spencer C. Tucker (biên tập), ''A Global Chronology of Conflict: From the Ancient World to the Modern Middle East: From the Ancient World to the Modern Middle East'', trang 389</ref>
 
Trước khi lên ngôi, ông lãnh quyền thừa kế Công quốc [[Schwaben]] (1147 – 1152, với danh hiệu '''Friedrich III'''). Ông là con trai của Friedrich II, Quận công xứ Schwaben, thuộc dòng dõi nhà [[Hohenstaufen]]. Mẹ ông là Quận chúa Judith xứ [[Bayern]], con gái của Quận công Heinrich IX xứ Bayern, thuộc nhà [[Welf]] đối nghịch, và như vậy ông xuất thân từ hai gia đình thế lực nhất nước Đức, khiến cho ông trở thành lựa chọn khả dĩ với các vị Tuyển hầu tước Đức.<ref>Louise Fargo Brown,George Barr Carson, "Men and centuries of European civilization", tr. 243</ref> Do chế độ [[phong kiến]] phân quyền nên vương quyền tại Đức rất mềm mỏng và trong thời gian trị vì của mình, Barbarossa chú trọng đến tình hình Ý. ÔngNăm đã[[1154]], vàiông lầnphát rađộng một chiến dịch quân dậpsự tắt cuộcÝ nổi dậyphục ngôi cho [[MilanoGiáo hoàng Êugêniô III]]. TuySau khi trở về nhiênĐức, ông bịthực đánhhiện bạichính trongsách cuộcxoa chiếndịu chốngnhằm ngườiloại Lombardtrừ các đối thủ tiềm ẩn của mình.<ref name="haaren123"/>Sau Friedrichđó, cũngông giànhchinh thắngchiến lợitại trongÝ mộtbốn sốlần nữa và thu được những kết quả lẫn lộn. Trở về Đức sau thất bại của chiến dịch [[quânÝ sự]]lần thứ năm vào năm [[Čechy|Böhmen1777]], Barbarossa trả đũa em họ mình là [[BaHeinrich LanSư tử]], [[Hungary]].một lãnh chúa có thế lực đã không hỗ trợ ông trong các cuộc chiến ở Ý, bằng việc tước đoạt các lãnh địa của ông này.<ref name="tucker389"/> Song vị hoàng đế không thể thống nhất nước Đức thành một quốc gia tập quyền như [[Anh]].
 
Ngoài ra, ông cũng giành thắng lợi trong một số chiến dịch [[quân sự]] ở [[Čechy|Böhmen]], [[Ba Lan]], [[Hungary]]. Năm 1189, ông các vua Anh và Pháp tiến hành [[cuộc thập tự chinh thứ ba]] nhằm giành lại vùng [[Jerusalem|Đất Thánh]] từ tay người [[Hồi giáo]]. TrênSau đườngkhi chinhkéo chiếnquân qua lãnh thổ [[Hy Lạp]] với sự cho phép của Hoàng đế [[Đế quốc Đông La Mã|Đông La Mã]] với sự cho phép, ông tiến vào [[Tiểu Á]] và đập tan quân [[Hồi quốc Rûm|Thổ Seljuk]] trong một trận đánh lớn ở [[trận Iconium|Konja]]. Nhưng rồi, ông bị [[chết]] đuối vàokhi nămvượt sông [[Göksu|Salelph]] ở miền Nam [[Thổ Nhĩ Kỳ]] ngày 1190nay. ĐượcFriedrich nhânđược dânđánh Đứcgiá cùngvị mếnhoàng mộđế vĩ đại nhất của triều Hohenstaufen, một lãnh đạo chính trị sắc sảo và thực dụng và là một nhà cai trị có tài, đồng thời là một viên tướng thao lược.<ref name="haaren115">H. JohnChristopher HaarenTyerman,John H[http://books.google.com.vn/books?id=tNDCpBNqXuUC&pg=PT632&dq=%22iconium%22#v=onepage&q=%22iconium%22&f=false Haaren,God's "FamousWar: MenA New History of the MiddleCrusades]</ref><ref Agesname="tucker389"> Spencer C. Tucker (biên tập), trang''A 115</ref>Global ôngChronology đượcof nhìnConflict: nhậnFrom the mộtAncient trongWorld nhữngto vịthe hoàngModern đếMiddle East: đạiFrom nhấtthe trongAncient [[lịchWorld sửto Đức]]the Modern Middle East'', đồngtrang thời389</ref> trung tâmÔng củađược khôngthần ítdân huyềnmến thoại.mộ Trongđến mức mà trong vòng nhiều năm sau khi ông băng hà, những người [[nông dân]] không tin là ông đã mất, mà đang ngủ trong hang động trên một ngọn núi ở Đức, với dũng sĩ hầu cận xung quanh ông. <ref name="haaren123">H. John Haaren,John H. Haaren, "Famous Men of the Middle Ages", các trang 123-126.</ref><ref name="haaren115">H. John Haaren,John H. Haaren, "Famous Men of the Middle Ages", trang 115</ref>
 
== Thời trẻ ==