Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Mê cung”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi |
|||
Dòng 1:
[[Tập tin : Cretan-labyrinth-square.svg |nhỏ |phải]]
'''Mê cung''' hay còn gọi là '''mê lộ''', '''mê đạo''' thường được hiểu là một hệ thống đường ngầm gồm nhiều nhánh ngang dọc nối chằng chịt với nhau. Mê cung được dùng để chỉ những công trình gồm rất nhiều [[hành lang]], lối đi được bao bọc xung quanh với vô vàn ngã ba, ngã tư, ngõ cụt. Người bị dẫn vào mê cung chỉ nhìn thấy một phần của đường đi nên rất khó định hướng và có thể không tìm được lối ra<ref name="ReferenceA">Nâng cao và phát triển [[Toán]] tập 1, [[Vũ Hữu Bình]], xuất bản năm [[2007]]</ref>. Mê cung là hình dạng tiêu biểu của [[đa giác đơn]].
==Mê cung nổi tiếng ở một số [[quốc gia]] trong [[lịch sử ]]==
===[[Ai Cập]]===
Các mê cung trong các [[Kim tự tháp]] ở Ai Cập là những đường hầm tối đen như [[mực]], chỉ cao có một [[mét]], ngang một mét. Càng vào sâu, đường càng hóa hiểm, có đoạn dẫn đến [[giếng]] [[nước]], có đoạn dẫn đến bước tường [[đá]]. Phải rất khó khăn mới tìm đến được những gian buồng rộng rãi có [[quan tài]] ướp xác các [[vua]] [[chúa]], [[hoàng hậu]]<ref name="ReferenceB">Nâng cao và phát triển [[Toán]] tập 1, [[Vũ Hữu Bình]], xuất bản năm [[
===[[Hy Lạp]]===
[[Tập tin :Theseus.jpg|nhỏ|phải|Theseus và Minotaur]]
Theo [[truyền thuyết]] Hy Lạp thì mê cung đầu tiên được xây dựng trên [[đảo Crete]], một [[đảo]] lớn ở [[Địa Trung Hải]]. Trên đảo này có con [[quỷ]] [[Minotaur]] đầu [[bò]] mình [[người]]. Nó bát thợ xây tài ba [[Daedalus ]] phải làm một mê cung gồm vô số căn phòng với những đường ngang, lối dọc ngoằn ngoèo và những ngõ cụt bất ngờ. Chín [[năm]] một lần, dân thành [[Athens]] phải cống nạp bảy cặp trai tài gai sắc vào mê cung cho quái vật ăn thịt. Đã có nhiều tráng sĩ lần mò vào mê cung, nhưng nếu không bị lạc lối rồi kiệt sức thì cũng không chống cự nổi sức mạnh hung hãn của quái vật. Cuối cùng [[hoàng tử ]] [[ Theseus ]], con trai vua [[Aegeus]], đã vào được mê cung nhờ lần theo sợi chỉ của nàng [[công chúa]] xinh đẹp [[Ariadne]], con gái vua [[Minos]] trao cho. Sau một trận chiến đấu quyết liệt, chàng đã giết chết quái vật và ra được mê cung cũng bởi cuộn chỉ này.
Từ đó, mê cung đã trở thành một từ để ám chỉ tình huống phức tạp, nan giải, còn cuôn chỉ Ariadne ám chỉ giải pháp, hợp lý sáng suốt nhằm thoát khỏi tình trạng bế tắc<ref name="ReferenceC">Nâng cao và phát triển [[Toán]] tập 1, [[Vũ Hữu Bình]], xuất bản năm [[
===[[Ý]]===
Ở Ý cũng có một mê cung xây dựng vào [[thế kỷ XII]]<ref>Nâng cao và phát triển Toán, [[Vũ Hữu Bình]], xuất bản năm [[2008]]</ref>
===[[Anh]]===
====Vua [[Henry II của Anh]]====
Vào [[thế kỷ XII]], vua Henry II của Anh đã xây dựng một mê cung để giấu các cô tình nhân xinh đẹp, nhưng cuối cùng cũng bị hoàng hậu [[Eleanor của Aquitaine |Eleanor]] phát hiện nhờ dùng "sợi chỉ Ariadne"<ref name="ReferenceD">Nâng cao và phát triển [[Toán]] tập 1, [[Vũ Hữu Bình]], xuất bản năm [[
====Vua [[William III của Anh]]====
Mê cung do vua William III của anh xây dựng vào [[thế kỷ XVII]] là một vườn [[hoa]] đẹp. Hai bên lối đi là hai hàng rào [[cây]] nhiều màu sắc. Ở chính giữa vườn có hai cây đại thụ và hai ghế đã quý<ref name="ReferenceE">Nâng cao và phát triển [[Toán]] tập 1, [[Vũ Hữu Bình]], xuất bản năm [[
===[[Trung Quốc]]===
[[Tập tin :BatQuaiDo 2.jpg|nhỏ|phải|Trận đồ bái quái của Khổng Minh Gia Cát Lượng cũng là một mê cung]]
Trận đồ [[bát quái]] do [[Gia Cát Lượng]] bày ra cũng là một mê cung. Tướng [[Đông Ngô]] là [[Lục Tốn]] không biết đã đi vào cửa Tử, lạc lối không tìm được lối ra. May nhờ có cụ già [[Hoàng Thừa Ngạn]] là bố vợ Gia Cát Lượng dắt ra cửa Sinh mới thoát chết<ref name="ReferenceF">Nâng cao và phát triển [[Toán]] tập 1, [[Vũ Hữu Bình]], xuất bản năm [[
===[[Việt Nam]]<ref>[[Nguyễn Như Mai]], [[báo Nhân Dân chủ nhật]] [[ngày 28 tháng 5]] năm [[1989]]</ref>===
Hàng 23 ⟶ 25:
==Những nghiên cứu liên quan==
Các [[nhà toán học]] đã đưa ra nhiều bài toán về mê cung, lập các [[thuật toán]] và các chương trình giải các bài toán đó. Như năm [[1951]], [[Claude Shannon]] đã chế tạo ra con [[chuột]] máy biết tìm biết tìm đường đi trong mê cung. Những bài toán liên quan đến mê cung như tránh ngõ cụt, tìm đường vào hoặc đường đi nhanh nhất, đi đến mọi nhánh của mê cung, mỗi nhánh đi đúng hai lần và mỗi lần theo một chiều khác nhau,... là những bài toán có ứng dụng quan trọng cho một ngành [[toán học]] trẻ tuổi : ngành [[điều khiển]] học<ref name="ReferenceG">Nâng cao và phát triển [[Toán]] tập 1, [[Vũ Hữu Bình]], xuất bản năm [[
==Vai trò==
Mê cung có vai trò giải trí rất thú vị. Nó giúp chúng ta rèn luyện sự kiên trì khi chúng ta muốn đi vào tận cùng của nó.
| |||