Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Bò Hà Lan”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Cheers!-bot (thảo luận | đóng góp)
n clean up
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 1:
[[Tập tin:Cow female black white.jpg|phải|nhỏ|300px||Một con bò sữa thuộc giống bò Hà Lan]]
'''Bò Hà Lan''' (tên gốc Bò '''Holstein Friz''', đọc là Hôn – xtail<ref name="elib.dostquangtri.gov.vn">http://elib.dostquangtri.gov.vn/ntmn/Include/Index.asp?option=6&ID=119&IDhoi=304 {{link chết|truy vấn quá lâu}}</ref> hoặc '''Holstein friezian'''- viết tắt '''HF''') là một giống [[bò sữa]] có nguồn gốc từ [[Hà Lan]] gần 2.000 năm trước đây. Bắt nguồn từ bò đen và trắng của [[Batavian]] và [[Friezians]] được phối giống và loại thải nhằm tạo ra giống [[bò]] có sản lượng [[sữa]] cao nhất và có khả năng sử dụng vùng đất hạn hẹp của đồng bằng [[rhine|sông Rhine]] hữu hiệu nhất. Cuối cùng qua quá trình tiến hoá về mặt [[di truyền]] đã tạo thành giống bò sữa trắng đen năng suất cao mang tên Holstein Friezian<ref>http://www.vcn.vnn.vn/PrintPreview.aspx?ID=3627 {{link chết|truy vấn quá lâu}}</ref>.
 
==Đặc điểm==
[[Tập tin:Red Holstein Rind 1.JPG|nhỏ|phải|160px|Bò lang trắng đỏ]]
Bò Hà Lan chủ yếu có màu lang [[trắng]] [[đen]], nhưng vẫn có con lang trắng [[đỏ]]. Bò cái có thân hình chắc chắn gần như [[hình thang]], tầm vóc lớn, [[vú]] to, bầu vú phát triển,<ref name="chicucthuyhcm.org.vn">{{chú thích web | url = http://www.chicucthuyhcm.org.vn/?act=XemChiTiet&Cat_ID=50&News_ID=520 | tiêu đề = Cổng Thông tin điện tử | author = | ngày = | ngày truy cập = 8 tháng 6 năm 2014 | nơi xuất bản = | ngôn ngữ = }}</ref> mắn sinh, hiền lành, và có khả năng sản xuất sữa rất cao. Bò sữa thuần Hà Lan có tiềm năng cho sữa cao hơn các giống bò sữa khác<ref name="vcn.vnn.vn">http://www.vcn.vnn.vn/PrintPreview.aspx?ID=1607 {{link chết|truy vấn quá lâu}}</ref>. Bò Hà Lan cho trung bình 50 lít, mỗi ngày, chu kỳ 300 ngày cho 10.000 – 15.000 lít, khi nhập vào những nước nhiệt đới như Việt Nam, cho mỗi ngày trung bình 15 lít, chu kỳ 300 ngày cho 3.600 – 4.000 lít [[sữa tươi]]<ref name="elib.dostquangtri.gov.vn"/>.
 
Bò đực có thân [[hình chữ nhật]], sừng nhỏ, yếm bé. Bò Hà Lan [[Hoa Kỳ|Mỹ]] có tầm vóc to con nhất. Khối lượng bò đực: 600&nbsp;kg/con và bò cái: 550&nbsp;kg/con. Bò có thể bắt đầu phối giống lúc 15-18 tháng tuổi. Năng suất sữa 305 ngày của bò Hà Lan Mỹ là 12.000&nbsp;kg sữa với 3,66 % [[mỡ]], bò [[Cuba]] là 3.800-4.200&nbsp;kg với 3,4 % mỡ và bò [[Úc]] là 5.000&nbsp;kg sữa.<ref name="chicucthuyhcm.org.vn"/> Đây là giống bò thích nghi rất tốt ở nhiều vùng khí hậu khác nhau trên thế giới. Mặc dù có nguồn gốc [[ôn đới]] nhưng đã được nuôi lai tạo thành những dòng có thể nuôi được ở các nước [[nhiệt đới]].
Dòng 16:
Ở Úc, bò Hà Lan đuợc nuôi thành bầy đàn, người ta chăn thả chúng trên đồng cỏ rộng mênh mông như thảo nguyên, trên đó có các loại cỏ có chất lượng, bò được tự do lựa chọn loại thức ăn mà chúng ưa thích. Mùa khô cỏ trên đồng cỏ thiếu hụt chúng được bổ sung thêm cỏ khô, cỏ ủ dự trữ chất lượng cao. Tại Úc, khí hậu ở đây ôn hoà (nhiệt độ trung bình cao nhất 25OC vào khoảng tháng 12 và tháng 1, tháng 6-7 nhiệt độ thấp dưới 15OC, ẩm độ trung bình khoảng 60%. Lượng mưa trung bình 1185mm, thấp nhất vào tháng 6-9). Nhiều [[trang trại]] nuôi cả ngàn con bò sữa chỉ nhốt trong rào quây mà không cần làm chuồng. Những con bò này ăn ngủ trên đồng cỏ, chỉ về chuồng khi vắt sữa, ở đây nuôi bò là một nghề truyền thống<ref name="vcn.vnn.vn"/>.
 
Trong chăn nuôi ở một số nước nhiệt đới, có khuyến cáo cho rằng không nên chọn mua bò Hà Lan thuần vì bò sữa Hà Lan thuần hoặc bò lai có tỷ lệ máu bò Hà Lan càng cao (bò F3, F4-7/8 và 15/16 máu bò Hà Lan) thì càng “ khó tính, càng kém chịu đựng được điều kiện nóng ẩm và kham khổ do thiếu thốn thức ăn. Khi nhiệt độ lên trên 340C, bò có tỷ lệ máu bò Hà Lan cao thường thở dốc, xù lông, năng suất sữa giảm. Đồng thời tỷ lệ nhiễm bệnh tăng, đặc biệt là các bệnh ký sinh trùng đường máu và bệnh tụ huyết trùng. Việc chăn nuôi bò sữa ở Việt Nam cho thấy bò sữa Hà Lan thuần thích hợp nhất ở một số vùng như Mộc Châu - Sơn La, Đức Trọng - Lâm Đồng - nơi có khí hậu mát mẻ, nhiệt độ bình quân hàng năm 210C<ref>{{chú thích web | url = http://www.travinh.gov.vn/wps/portal/tamnong/!ut/p/c0/04_SB8K8xLLM9MSSzPy8xBz9CP0os3gDIws_QzcPIwN_SwMDA88QCx9PX2dXAwN3E_2CbEdFAKVecqM!/?WCM_PORTLET=PC_7_028N1FH200QU80ITGV3DSR1K72_WCM&WCM_GLOBAL_CONTEXT=/wps/wcm/connect/Hoinongdan/hoinongdan/dulieutamnong/channuoigiasuc/mot+so+van+de | tiêu đề = Website tam nông | author = | ngày = | ngày truy cập = 8 tháng 6 năm 2014 | nơi xuất bản = | ngôn ngữ = }}</ref>.
 
Nhiệt độ môi trường thích hợp cho bò sữa được ghi nhận là từ âm 40C đến 220C, trong đó Nhiệt độ tới hạn của môi trường đối với bò HF là 27OC, khi trời nóng bò Hà Lan giảm ăn 10-15%, để đảm bảo cho bò ăn đủ dinh dưỡng khi khả năng ăn vào giảm, người ta những loại thức ăn có chất lượng cao. Khẩu phần ăn có tổng vật chất khô thấp nhưng hàm lượng các chất dinh dưỡng trong 1&nbsp;kg chất khô phải cao hơn 10-15% so với bình thường. Đồng thời người chăn nuôi phải luôn có đủ nước sạch, mát cho bò uống tự do suốt ngày đêm. Bò Hà Lan chưa thích nghi với môi trường nóng có nhu cầu nước cao hơn so với bò đã thích nghi<ref name="vcn.vnn.vn"/><ref>{{chú thích web | url = http://www.phununet.com/WikiPhununet/ChiTietWiKi.aspx?m=0&StoreID=20786 | tiêu đề = Kinh nghiệm nuôi bò sữa cho thu nhập cao | author = | ngày = | ngày truy cập = 8 tháng 6 năm 2014 | nơi xuất bản = PhunuNet | ngôn ngữ = }}</ref>.
==Chú thích==
{{tham khảo|2}}