Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Quần đảo Marshall”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n i ngắn đổi thành y
Thẻ: Soạn thảo trực quan Sửa đổi đầu tiên
Dòng 51:
|Ghi chú 1 =
}}
'''Quần đảo MarshalMarshalI''', tên chính thức: '''Cộng hoà Quần đảo MarshalMarshalI''' (''Republic of the Marshall Islands''), là một đảo quốc của [[người Micronesia]] nằm ở phía tây [[Thái Bình Dương]], phía bắc [[Nauru]] và [[Kiribati]], phía đông [[Liên bang Micronesia]], phía nam [[đảo Wake]], lãnh thổ [[Hoa Kỳ]].
 
== Lịch sử ==
[[Người Micronesia]] là những cư dân đầu tiên sống ở quần đảo này. Năm [[1526]], [[Alvaro de Saavedra]], nhà thám hiểm [[Tây Ban Nha]] đặt chân đến đây. Có lẽ quần đảo này được đặt theo tên của thuyền trưởng [[người Anh]] [[John Marshall]], người bắt đầu cuộc thám hiểm quần đảo này năm 1788.
 
MarshallsMarshall thuộc quyền kiểm soát của [[Đức]] từ năm 1885-1914, rồi trở thành xứ bảo hộ của [[Nhật Bản|Nhật]] năm 1920-1944. [[Hoa Kỳ|Hoa K]] đại diện [[Liên Hiệp Quốc]] giám hộ về mặt [[hành chính]] từ năm [[1947]]. Từ năm [[1946]] đến năm [[1956]], Hoa Kỳ đã tiến hành các cuộc thử nghiệm bom hạt nhân trên các [[đảo Bikini]] và [[Eniwetok]]. Dân cư đảo Bikini phải di chuyển sang đảo khác và có tổng cộng 33 vụ thử bom nguyên tử và bom H diễn ra ở đây. Các đảo này đến nay vẫn không có dân cư sinh sống do tình trạng ô nhiễm bởi vũ khí hạt nhân. Năm 1983, [[chính quyền Hoa Kỳ|chính phủ Hoa K]] đã bồi thường thiệt hại 183,7 triệu [[Đô la Mỹ|USD]]. Năm [[1999]], Hoa Kỳ đồng ý trả 3,8 triệu USD để đưa dân trở lại đảo Bikini.
 
Năm 1986, Hoa KỳMarshallsMarshall kết Thỏa ước Liên kết Tự do, qua đó quần đảo này thành lập một chính phủ tự trị nhưng nhận sự giúp đỡ [[kinh tế]] và [[quân sự]] của Hoa Kỳ, khoảng 65 triệu USD mỗi năm. MarshallsMarshall gia nhập Liên Hiệp Quốc năm [[1991]].
 
[[Đảo san hô]] [[Kwajalein]] là nơi Hoa Kỳ đặt căn cứ quân sự, và cũng là nơi dùng để thử nghiệm tên lửa phòng thủ trong thập niên 1960. Hiện nay, Hoa Kỳ đang thương lượng với chính phủ MarshallsMarshall để gia hạn việc thuê đảo này làm căn cứ quân sự.<ref>http://maps.vnqconline.com/chau_uc/micronesia/detail_01_01.html</ref>
== Chính trị ==
[[Tập tin:Republic of the Marshall Islands Capitol Building.gif|nhỏ|trái|Tòa nhà Chính phủ Marshall]]
Marshall hiện theo chính thể Chính phủ lập hiến trong liên hiệp tự do với Hoa Kỳ. Hiệp định liên hiệp tự do có hiệu lực từ ngày [[21 tháng 10]] năm [[1986]].
 
Theo hiến pháp ngày [[1 tháng 5]] năm [[1979]], nhà nước quần đảo Marshall là [[nhà nước]] [[Cộng hòa]] và [[quyền lập pháp]] nằm trong tay [[quốc hội]] gồm 33 thành viên được bầu lại 4 năm 1 lần. [[Thượng viện|Thượng nghị viện]] gồm 12 thành viên. Các thành viên sẽ bầu ra [[Tổng thống]] và Tổng thống bổ nhiệm [[nội các]] bao gồm 10 [[Bộ trưởng]], một số [[Thống đốc]] và các quan chức khác.<ref>http://www.mofahcm.gov.vn/vi/mofa/cn_vakv/ca_tbd/nr070801153327/ns070801161117#2yrnIVOGvrzC</ref>
 
== Địa ==
[[Tập tin:Laura beach n tree (170671778).jpg|nhỏ|phải|Cảnh quan bãi biển ở đảo [[Majuro]]]]
Marshall là quốc gia thuộc [[quần đảo]] [[Micronesia]], ở [[châu Đại Dương]]. Quần đảo [[san hô]] này ở vùng Bắc [[Thái Bình Dương]], về phía bắc xích đạo, [[Nauru]] và [[Liên bang Micronesia]], cách quần đảo [[Hawaii]] khoảng 3.500&nbsp;km về phía tây nam.
Dòng 79:
 
== Kinh tế ==
[[Kinh tế]] Marshalls dựa vào đánh bắt cá biển; [[du lịch]], [[dừa]] và trợ cấp của Hoa Kỳ. [[Nông nghiệp]] (các loại cây trồng nhiệt đới [[khoai sọ]], [[dừa]], [[sa kê]]) chỉ đáp ứng vừa đủ nhu cấu tiêu thụ trong nước.
 
Trong thập kỷ qua, GDP tăng trưởng trung bình chỉ 1% do giảm biên chế chính phủ, nạn hạn hán, ngành xây dựng giảm, sự suy giảm GDP trong ngành [[du lịch]] và đầu tư nước ngoài là do bởi những khó khăn [[tài chính]] [[châu Á]], và giảm thu nhập từ việc đổi mới giấy phép tàu đánh cá.<ref>http://en.wikipedia.org/wiki/Marshall_Islands</ref>
 
== Giáo dục - Y tế ==
Giáo dục phổ cập bắt buộc và miễn phí từ 6 đến 14 tuổi. Sau đó học sinh phải qua kỳ thi quốc gia để vào trung học. [[Tiếng Anh]] và [[tiếng Marshalls|tiếng Marshall]] được sử dụng ở bậc tiểu học, các bậc cao hơn chỉ dùng [[tiếng Anh]]. MarshallsMarshall có một trường cao đẳng ở thủ đô [[Dalap-Uliga-Darrit]]. Phần lớn thanh niên sang [[Hoa Kỳ|Mỹ]] hoặc các nước khác học chương trình đại học.
 
Chăm sóc y tế ở thành thị khá tốt.<ref>http://unstats.un.org</ref>