Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Justinus I”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n replaced: {{Reflist}} → {{tham khảo}}, replaced: {{tham khảo}} → {{tham khảo|2}} using AWB |
n clean up, General fixes using AWB |
||
Dòng 14:
| death_date =1 tháng 8, 527 (77 tuổi)
|}}
'''Justinus I''' ({{lang-la|Flavius Iustinus Augustus}}, {{lang-grc|Ἰουστίνος}}; [[450]] – [[527]]) là [[Hoàng đế Byzantine]] từ năm [[518]] đến [[527]]. Khởi đầu theo đường binh nghiệp dần dần thăng quan tiến chức để rồi cuối cùng trở thành Hoàng đế, dù trên thực tế ông bị mù chữ và phải gần 70 tuổi thi ông mới lên ngôi trị vì.<ref name= Chapman >{{
==Khởi nghiệp==
Justinus lúc đầu chỉ là một người nông dân và người chăn lợn thuê<ref name=Cambridge>{{citation |title=The Cambridge Ancient History |first=Averil |last=Cameron |publisher=Cambridge University Press |volume=XIV: Late Antiquity: Empire and Successors |url=http://books.google.com/books?id=Qf8mrHjfZRoC&lpg=PA63&dq=Justin%20I%20%20Illyricum&lr&pg=PA63#v=onepage&q&f=false |chapter=Chapter III: Justin I and Justinian |page=63 |isbn=978-0-521-32591-2}}</ref> xuất thân từ vùng nói tiếng [[Latinh]] là [[Dardania (Ballkan)|Dardania]] thuộc một phần của [[Giáo khu Illyria]].<ref>{{
Khi còn ở tuổi thiếu niên, ông và hai người bạn đã trốn thoát từ một cuộc xâm lược của quân rợ, sau đó cả nhóm đã chạy tới tị nạn ở [[Constantinopolis]] với một bộ đồ rách rưới vắt trên lưng và mang theo một bao toàn bánh mì. Vì kế sinh nhai nên Justinus sớm gia nhập quân đội và cũng nhờ tài năng và lòng quả cảm mà chẳng mấy chốc đã thăng chức tới đại tướng dưới thời Hoàng đế [[Anastasius I (hoàng đế)|Anastasius I]]; Vào lúc Anastasius mất vào năm 518, ông đang giữ chức vụ có ảnh hưởng lớn trong triều là ''[[comes excubitorum]]'' tức chỉ huy đội cấm quân.<ref>{{
==Trị vì==
Nhờ vào vị trí chỉ huy cấm quân trong thành phố và việc hối lộ bằng quà cáp lẫn tiền bạc mà Justinus được quần thần ủng hộ trong cuộc bầu chọn làm Hoàng đế vào năm 518. Vì khởi đầu bằng binh nghiệp với một ít hiểu biết về thuật trị quốc nên ông đã khôn khéo vây quanh mình với các cố vấn đáng tin cậy làm chỗ dựa vững chắc. Nổi bật nhất trong số này tất nhiên là người cháu Flavius Petrus Sabbatius mà Hoàng đế nhận làm con nuôi và đổi sang tên Iustinianus (Justinianus). Triều đại của Justinus đáng chú ý vì vấn đề giải quyết sự kiện [[Đại ly giáo Acacianus]] giữa các nhánh phía đông và phía tây của [[Giáo hội Thiên chúa giáo La Mã]]. Là một tín đồ Công giáo mộ đạo, Justinus ủng hộ quan điểm của Rome về câu hỏi hai bản tính của Chúa Kitô và các nguyên tắc tổng quát hơn về quyền tối thượng của La Mã. Sự trì hoãn tạm thời của Giáo hội phương Đông đến Giáo hội phương Tây đã không thể kéo dài lâu được.
Dựa vào các tài liệu của nhà sử học [[Procopius]] cho biết rằng Justinianus trị vì đế quốc mang tên của người chú dưới triều đại của Justinus; tuy nhiên, có nhiều bằng chứng ngược lại. Thông tin từ cuốn ''[[Bí Sử]]'' (lịch sử bí mật) của Procopius được xuất bản sau khi ông mất. Lời bình phẩm của Procopius (mà tác phẩm cho thấy tác giả thất vọng nghiêm trọng với nhà cầm quyền đương thời) đã bác bỏ tác phẩm của mình vì là một nguồn tài liệu có thành kiến nặng nề, cay độc và khiêu dâm, nhưng không có nguồn tham khảo khác, những lời phê bình đã không thể làm mất uy tín một số điều xác nhận trong ấn phẩm. Tuy nhiên, trái với quyển ''Bí Sử'', Justinianus không mang tên này khi kế vị cho tới một năm trước khi Justinus mất và ông đã tiêu tốn hết 3.700 lượng vàng trong một buổi lễ vào năm 520.<ref name="Nor">{{
Năm [[525]], Hoàng đế ra lệnh bãi bỏ một đạo luật có hiệu quả cấm một thành viên thuộc tầng lớp nghị viên kết hôn với phụ nữ thuộc một tầng lớp thấp hơn trong xã hội, bao gồm cả rạp hát vốn chịu nhiều tai tiếng vào thời điểm đó. Sắc lệnh này đã mở đường cho Justinianus kết hôn với [[Theodora (thế kỷ thứ 6)|Theodora]], nguyên là nữ diễn viên [[kịch câm]] và cuối cùng dẫn đến một sự thay đổi lớn về nạn phân biệt giai cấp cũ tại triều đình. Theodora giờ đây bình đẳng với Justinianus khiến bà có thể tham gia đóng góp vào việc nước với ảnh hưởng đáng kể. Cùng năm đó, thị trấn [[Anazarbus]] được Justinus I đổi tên thành Justinopolis nhằm vinh danh chính mình trước thần dân của [[Đế quốc Đông La Mã]].
|