Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Wikipedia:Sách hướng dẫn/Chú thích nguồn gốc”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
nKhông có tóm lược sửa đổi
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 1:
{{pp-semi-indef}}{{pp-move-indef}}
{{Đầu trang trợ giúp}}
{{Wikipedia:Sách hướng dẫn/Các thanh đầu|This=5}}
<div style="border:2px solid #A3B1BF; padding:.5em 1em 1em 1em; border-top:none; background-color:#fff; color:#000">
{{TOC right}}
WikipediaNếu bạn thểthêm hoạtthông độngtin đượcvào đếnbài nayviết, hãy nhờchắc vàochắn rằng bạn đã [[Wikipedia:NămChú cộtthích trụnguồn gốc|nămbao nguyêngồm tắcnguồn cột trụbạn củadùng chúngđể tatham khảo]]., Cột trụ đầu tiên có câu sau đây: "Nội dung các bài viết cầnbởi phải [[Wikipedia:Thông tin kiểm chứng được|kiểmcác chứngthông được]]tin bởi các [[Wikipedia:Chú thíchkhông nguồn gốc|chútham dẫn]]khảo từ cácthể [[Wikipedia:Nguồnsẽ đángbị tinloại cậy|nguồn đáng tin cậybỏ]]". Sử dụng [[Wikipedia:Chú thích nguồn gốc|chú dẫn trong các câu văn]] là cách tốt nhất để những biên tập viên và độc giả khác có thể xácchứng minhthực được tính chính xác của thông tin, nếubạn khôngvừa nhưthêm vậy '''thông tin đó sẽ bị loại bỏ'''vào. Bên cạnhNgoài đóra, hãy bảo đảm rằng tất cả những nguồn mà bạn chú dẫn đều [[Wikipedia:Nguồn đáng tin cậy|đángcó thể tin cậy được]].
 
== Tạo mộtCước chú thích nguồn gốc ==
{{ombox|text=<center>Trước khi bạn đọc, xin nhấn mạnh rằng những thông tin dưới đây '''đặc &nbsp;biệt &nbsp;quan &nbsp;trọng''' và '''bắt buộc''' phải sử dụng trong mọi bài viết!</center>}}
 
Cách đơn giản nhất để tạo một chú dẫn trong hàng là [[Trợ giúp:Cước chú|dùng cước chú]]. Bạn có thể tạo cước chú bằng các mã wiki, hãy thêm '''thẻ ref''' kẹp giữa nguồn gốc thông tin của bạn, như thế này:
Hàng 14 ⟶ 15:
Một cách khác, bạn có thể ấn vào biểu tượng [[File:Vector toolbar insert reference button.png|28px|link=|alt=Chú thích tham khảo]] trên thành công cụ sửa đổi và điền nội dung chú dẫn vào khung, phần mềm sẽ tự động chèn mã thích hợp cho bạn.
 
Nếu bạn đang thêm cước chú đầu tiên trong một bài viết, '''cần nhớ rằng''' bao giờ cũng phải thêm một mã nữa để phần mềm Wikipedia hiện những chúcước dẫnchú của bạn ra. Mã đó viết như sau:
 
:<nowiki>{{Tham khảo}}</nowiki> hoặc <nowiki><references/></nowiki>.
 
Mã trên luôn được dùng bên dưới một đề mục nằm gần cuốicủa bài viết có dạng '''<nowiki>==Tham khảo==</nowiki>''' (hoặchay đôi khi là <nowiki>==Chú thích==</nowiki>). Nếu mục đó chưa tồn tại, bạn cần phải thêm nó vào bài (cả mã đề mục và mã <nowiki>{{Tham khảo}}</nowiki> hoặc <nowiki><references/></nowiki>). Đềđã mụcnói này thườngtrên). nênHãy nằm bên trênđặt đề mục cuốimới cùngnày củanằm gần cuối bài viết, bên trên đề mục "Liên kết ngoài" (nếu mục này đã tồn tại).
 
Khi bạn đã lưu các sửa đổi, thẻ ref sẽ chuyển các cước chú dẫn nguồn gốc của bạn thành một chúcước dẫnchú tham khảo (giống thế này<small><sup><font color=#002BB8>[1]</font></sup></small>), vớicòn nội dung của chú dẫn đó xuất hiện trong mục ChúTham thíchkhảo hay ThamChú khảothích gần cuối bài viết.
 
Nếu cước chú của bạn (đang đặtkẹp giữa hai thẻ ref) là một đường dẫn đến một websitetrang web bên ngoài, hãy đặt địa chỉ trang ([[URL]]) vào trong cặp dấu ngoặc vuông ''đơn'' cùng với một câu văn (chú ý cần tạo khoảng trắng giữa câu văn đó với url), người đọc sẽ nhìn thấy liên kết này. Ví dụ:
: <nowiki><ref>[http://tuoitre.vn/bài_báo/</nowiki> Bài báo trong ''Tuổi trẻ online''<nowiki>]</ref></nowiki>
 
Mặc dù không bắt buộc, cực kỳ khuyến nghị rằng bạn cung cấp nhiều thông tin hơn cho nguồncước dẫnchú đó. Đây được xem là một cước chú hoàn chỉnh:
 
: <tt><nowiki><ref>Tên tác giả bài báo, [http://tuoitre.vn/bài_báo/ "Tên bài báo"], ''Tuổi trẻ online'', ngày tháng năm công bố bài báo</ref></nowiki></tt>
 
BạnĐặc biệt không nên chỉ dùng một [[Wikipedia:URL trần|liên kết trần]] đối với các chúnguồn dẫntham khảo là liên kết ngoài. (tứcLàm vậy liên kết ngoài đó sẽ hiện toàn bộ url ra chứ không hiện câu văn thay thế, (ví dụ: viết http://tuoitre.vn/bài_báo/ là sai). Nguyên nhân là do bạn không đặt url và câu văn thay thế giữa hai dấu ngoặc vuông đơn, và có thể xảydẫn rađến tình trạng liên kết ngoài đó bị chết.
 
Mặc dù việc trích dẫn đến những trang web bên ngoài là kiểu tạo chú thích nguồn gốc phổ biến nhất, nhưng Wikipedia không ưu tiên cho những nguồn trực tuyến như thế này. Nếu nguồn của bạn tham khảo là từ sách, tạp chí, báo giấy, tài liệu hay các loại nguồn khác, bạn có thể đặt thông tin nhận diện nguồn đó vào giữa hai thẻ ref. Ví dụ nguồn của bạn lấy từ quyển tạp chí có tên ''Newtype'', bạn tạo mã tương tự thế này:
 
Để có thể quan sát rõ ràng hơn, xem hướng dẫn dưới đây (nhấn ''Hiện'' ở bên phải khung hoặc chỉ đơn giản là ấn vào khung).
: <tt><nowiki><ref>Tên tác giả bài tạp chí, "Tựa bài tạp chí" (ngày tháng năm công bố bài tạp chí), ''Newtype'', nhà xuất bản cuốn ''Newtype'', trang của bài tạp chí đang đề cập</ref></nowiki></tt>
 
Nếu bạn muốn nhìn rõ ràng hơn, bảng bên dưới có thể hữu ích (nhấn ''Hiện'' ở bên phải khung).
{{hidden begin
|title = Hướng dẫn trực quan thêm chú thích nguồn gốc
Hàng 41 ⟶ 40:
}}
{| class="wikitable"
|+ Định dạng chúnguồn dẫntham khảo sử dụng cước chú dẫn trong hàng
|- valign="top"
| <center><small>'''''Mã [[Trợ giúp:Cước chú|chú dẫn trong hàng]]; những gì bạn gõ vào khi nhấn'đang tab "Sửa"sửa'''''''</small>
|<center><small>'''''NhữngKết gì bạn thấyquả khi đã lưu trang'''''</small>
|- valign="top"
| width="300"|Hai chú dẫn khác nhau.<font color=#002BB8><nowiki><ref></nowiki><code></font>Văn bản chú dẫn.</code><font color=#002BB8><nowiki></ref><ref></nowiki></font><code>Văn bản chú dẫn2.</code><font color=#002BB8><nowiki></ref></nowiki></font><p><br />Nhiều<font color=#002BB8><nowiki><ref name="nhiều"></nowiki></font><code>Văn bản chú dẫn3.</code><font color=#002BB8><nowiki></ref></nowiki></font>chú dẫn<font color=#002BB8><nowiki><ref name="nhiều" /></nowiki></font> cùng dùng.<font color=#002BB8><nowiki><ref name="nhiều" /></nowiki></font><p><br />==Tham khảo==<p><nowiki>{{Tham khảo}}</nowiki>
| width="300"|Hai chú dẫn khác nhau.<ref>Văn bản chú dẫn.</ref><ref>Văn bản chú dẫn2.</ref><p><br /><br /> Nhiều <ref name="nhiều">Văn bản chú dẫn3.</ref> chú dẫn<ref name="nhiều" /> cùng dùng.<ref name="nhiều" /><p><u><big><br /><br /><br />'''Tham khảo'''_________________</big></u><p>{{Tham khảo}}
|-
| colspan=2 | <center><small>Các bản mẫu thường dùng giữa hai thẻ <nowiki><ref></ref></nowiki> để định dạng chú thích</small><p>{{tl|Chú thích}} • {{tl|Chú thích web}} • {{tl|Chú thích sách}} • {{tl|Chú thích báo}} • {{tl|Chú thích tạp chí}} • [[:CategoryThể loại:TiêuBản bảnmẫu chú thích nguồn gốc|Bản mẫu khác]]</center>
|-
|}{{z3}}<!-- Template:Refref --></div></div>
 
HãyXin vàoxem [[Wikipedia:Chú thích nguồn gốc]] để xemđược hướng dẫn thêm về cước chú. Ngoài ra, có những bản mẫu có thể trợ giúp bạn trong việc định dạng chú thích; xem [[:CategoryThể loại:TiêuBản bảnmẫu chú thích nguồn gốc|danh sách]] và nhấp chuột vào từng bản mẫu để đọc cách sử dụngdụngt.
 
Khi đã quen với những cú pháp trên, bạn có thể dùng một công cụ đắc lực để dùng các bản mẫu chú thích một cách dễ dàng. Hãy sửa [[Trợ giúp:Chỗ thử|chỗ thử]] và dò trên thành công cụ sửa đổi, có cụm từ "Thêm chú thích", ấn vào đó và chọn loại bản mẫu trong trình đơn thả xuống, khi đó một hộp thoại chèn chú thích sẽ hiện ra và bạn chỉ việc điền các thông số phù hợp. Bạn có thể xem [[:File:RefTools.ogv|một video hướng dẫn]] (bằng giao diện tiếng Anh) về cách sử dụng công cụ này.
Nãy giờ hơi phức tạp, nhưng điều gì cũng phải từ từ, bạn đừng ngại. Hãy vào lại [[Wikipedia:Chỗ thử|chỗ thử]] thân quen của chúng ta và ấn tab "Sửa" để thực hành ngay những gì vừa học đi nhé!
 
Nhắc lại điều quan trọng: '''Dù cho sử dụng công cụ nào, để hiện ra những chú dẫn giữa hai thẻ ref, bạn phải thêm mã thíchgiúp hợpnó hiện ra ở cuối trang''', xin đọc lại nội dung trên nếu bạn đã quên.
Khi đã quen với những cú pháp trên, bạn có thể dùng một công cụ đắc lực để dùng các bản mẫu chú thích một cách dễ dàng. Hãy sửa chỗ thử và dò trên thành công cụ sửa đổi, có cụm từ "Thêm chú thích", ấn vào đó và chọn loại bản mẫu trong trình đơn thả xuống, khi đó một hộp thoại chèn chú thích sẽ hiện ra và bạn chỉ việc điền các thông số phù hợp. Bạn có thể xem [[:File:RefTools.ogv|một video hướng dẫn]] (bằng giao diện tiếng Anh) về cách sử dụng công cụ này.
 
Nhắc lại điều quan trọng: '''Dù cho sử dụng công cụ nào, để hiện ra những chú dẫn giữa hai thẻ ref, bạn phải thêm mã thích hợp ở cuối trang''', xin đọc lại nội dung trên nếu bạn đã quên.
 
== Mục liên kết ngoài ==
Nhiều bài viết Wikipedia có một mục riêng biệt gọi là '''Liên kết ngoài'''. Phần này dùng để liệt kê các website chứa thông tin bổ sung đáng kể và đáng tin cậy cho bài viết. Các liên kết ngoài phù hợp cho phần này tương đối rất ít: xem hướng dẫn chi tiết trong [[Wikipedia:Liên kết ngoài]]. Nếu một bài viết đã có nhiều hơn cái gọi là "tương đối rất ít" các liên kết trong mục Liên kết ngoài, và bạn đã là một biên tập viên có kinh nghiệm, có lẽ bạn cần chọn lọc và loại bỏ bớt một số liên kết ngoài không cần thiết.
 
Nhiều bài viết Wikipedia có một mục riêng biệt gọi là '''Liên kết ngoài'''. Phần này dùng để liệt kê các websitetrang web chứa thông tin bổ sung đángcó giá kểtrị và đáng tin cậy cho bài viết. Các liên kết ngoài phù hợp cho phần này tươngnhìn đốichung rất ít: và phải thật sự có liên quan chặt chẽ với nội dung bài viết; xem hướng dẫn chi tiết trong [[Wikipedia:Liên kết ngoài]]. Nếu một bài viết đã có nhiều hơn cái gọi là "tươngnhìn đốichung rất ít" các liên kết trong mục Liên kết ngoài, và bạn đã là một biên tập viên có kinh nghiệm, có lẽ bạn cần chọn lọc và loại bỏ bớt một số liên kết ngoài không cần thiết. Và khi bạn muốn thêm một liên kết ngoài mới trong khi bài đã có khá nhiều liên kết ngoài, bạn nên đề nghị nó trong trang '''Thảo luận''' trước khi thêm.
Để thêm một liên kết ngoài, chỉ cần gõ url liên kết + một khoảng trắng + câu văn thay thế, toàn bộ nằm bên trong hai dấu ngoặc vuông đơn như với hướng dẫn thêm chú thích bên trên. Nhớ đặt một dấu hoa thị đằng trước để hiển thị dưới dạng danh sách (sẽ được học ở bài kế tiếp). Ví dụ:
 
Để thêm một liên kết ngoài, chỉ cần gõ url liên kết + một khoảng trắng + câu văn thay thế, toàn bộ nằm bên trong hai dấu ngoặc vuông đơn nhưtương vớitự như hướng dẫn thêm chúcước thíchchú bên trên. Nhớ đặt một dấu hoa thị đằng trước để hiển thị dưới dạng danh sách (sẽ được học ở bài kế tiếp). Ví dụ:
:<tt><nowiki>*[http://www.example.com/ Website chính thức]</nowiki></tt>
sẽ hiển thị thế này:
Hàng 70 ⟶ 68:
 
Có một cách để tạo liên kết ngoài dễ dàng khác là tiếp tục dùng biểu tượng [[File:Vector toolbar insert link button.png|28px|link=|alt=Liên kết]] trên thanh công cụ sửa đổi, chọn ô "Ra trang web bên ngoài" ở [[Media:VectorLinkDialog-vi.png|cuối bảng]], điền "Tựa trang" và "Văn bản liên kết" với hướng dẫn như trên.
 
{{-}}
<div style="float:left right; background-color: #f5faff; color: #000; padding: .2em .6em; font-size: 130100%; border: 1px solid #cee0f2cedff2; margin-bottom:3px;">'''Thực hành những gìĐể bạnbiết vừathêm họcthông đượctin, trongxem [[Wikipedia:ChỗLiên thử|chỗkết thửngoài]]'''</div>
 
<div style="float:left; background-color: #f5faff; padding: .2em .6em; font-size: 130%; border: 1px solid #cee0f2;">'''Thực hành những gì đã học ở [[Trợ giúp:Chỗ thử|chỗ thử]]'''</div>
 
{{-}}
<noinclude>
Hàng 94 ⟶ 95:
[[lv:Vikipēdija:Pamācība (Saites uz saistītiem projektiem)]]
[[zh:Wikipedia:使用指南 (谨记)]]
 
</noinclude>