Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Voi chiến”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n clean up, replaced: hòang → hoàng using AWB
Cheers!-bot (thảo luận | đóng góp)
n replaced: {{fact}} → {{fact|date=7-2014}} (2)
Dòng 7:
===Thuần hóa===
[[Hình:Kaiser Akbar bändigt einen Elefanten.jpg|nhỏ|upright|The [[Mughal Emperor]] [[Akbar Đại đế|Akbar]] is depicted training an [[elephant]].]]
Loài voi đầu tiên được thuần hóa là [[Voi châu Á]] để sử dụng trong nông nghiệp. Việc thuần hóa voi - không phải là sự thuần hóa đầy đủ vì chúng vẫn còn bị bắt trong hoang dã,chứ không phải được gây giống trong tình trạng nuôi nhốt. Có thể đã bắt đầu ở một trong 3 vùng đất khác nhau. Những bằng chứng cổ xưa nhất của voi được thuần hóa là ở khu vực Lưỡng Hà đạo, khoảng 4.500 năm trước đây.{{fact|date=7-2014}} Một khu vực khác là nền văn minh thung lũng sông Ấn, vào cùng khoảng thời gian này.<ref>[http://www.historyworld.net/wrldhis/PlainTextHistories.asp?ParagraphID=ayt#1822 HISTORY OF THE DOMESTICATION OF ANIMAL]</ref> Những bằng chứng về sự hiện diện của voi hoang dã là ở khu vực thung lũng sông Hoàng Hà vào thời [[nhà Thương]] (1600-1100 TCN) cũng đã dẫn đến việc Trung Quốc đang được đề xuất như là một nơi bắt đầu của việc thuần dưỡng voi.<ref>Schafer, 289&ndash;290.</ref> Số lượng voi hoang dã ở khu vực Lưỡng Hà và Trung Quốc đã suy giảm nhanh chóng do nạn phá rừng và sự gia tăng dân số: tới năm 850 TCN, loài voi ở [[Lưỡng Hà]] đã tuyệt chủng và ở Trung Quốc cho tới khoảng năm 500 TCN, loài voi đã bị suy giảm nghiêm trọng về số lượng và bị giới hạn ở khu vực phía nam [[hoàng Hà|sông Hoàng Hà]].
 
Việc bắt voi trong thiên nhiên là một điều khó khăn nhưng cần thiết.
Dòng 62:
Tại [[Việt Nam]], kỹ thuật sử dụng voi chiến đã có từ khá sớm. Các tài liệu Việt Nam và Trung Quốc từng ghi nhận trong cuộc khởi nghĩa [[Hai Bà Trưng]] năm [[40]] đã sử dụng lực lượng voi chiến đánh lại quân [[nhà Hán|nhà Đông Hán]]. Rất nhiều hình ảnh ghi nhận Hai Bà chỉ huy trên mình voi. Một hình ảnh tương tự ghi nhận rằng [[Bà Triệu]] cũng sử dụng voi chiến trong cuộc khởi nghĩa chống quân [[Đông Ngô|Ngô (Tam Quốc)]].
 
Trong suốt [[lịch sử Việt Nam]], voi chiến được xem là một lực lượng đặc biệt sử dụng trong chiến trận. Do thế phòng thủ trước các triều đại phương Bắc, vốn không có tượng binh, thì ưu thế của phía Việt Nam về lực lượng tượng binh là rõ rệt, dù không phải lúc nào cũng mang lại hiệu quả tuyệt đối. Có những trường hợp sử dụng tượng binh thành công như chiến dịch nghĩa quân [[Lam Sơn]] ra Bắc hay quân [[Nhà Tây Sơn|Tây Sơn]] công phá [[Ngọc Hồi]] nhưng cũng có những trận voi chiến bị vô hiệu hóa như trận đánh [[Bình Lệ Nguyên]] hay trận thành [[Đa Bang]].Sự phát triển vượt bấc nhất chính là vua Quang Trung đã đặt [[pháo]] trên lưng voi trong chiến dịch đánh thành Ngọc Hồi làm [[nhà Thanh|quân Mãn Thanh]] phải khiếp sợ, bây giờ nhiều người vẫn nói đó là [[xe tăng]] đầu tiên ở Việt Nam.{{fact|date=7-2014}} Tuy nhiên, thực tế là các lực lượng quân sự Việt Nam đã huấn luyện và sử dụng lực lượng tượng binh trong cả nghìn năm.
 
Khi hình thái chiến tranh hiện đại bắt đầu, voi chiến trở nên lỗi thời trước sức mạnh của đại bác. Tuy nhiên, [[nhà Nguyễn]] vẫn tiếp tục huấn luyện lực lượng voi chiến trong đội tượng binh của [[quân đội nhà Nguyễn]]. Các cuộc tử chiến giữa voi và hổ nhằm tế thần trong ngày hội và phục vụ nhu cầu giải trí tiêu khiển cho vua, quan lại và người dân vẫn được tổ chức tại [[Hổ Quyền]]. Trận đấu cuối cùng được ghi nhận vào năm [[1904]], dưới triều vua [[Thành Thái]].